Aoidos

Ogologo na mbara igwe. Ihe atụ nke Mikhail Kurushin

Okwu Grik aoidos (ἀοιδός; otutu: aoidoi / ἀοιδοί) na-ezo aka na onye ọbụ abụ Greek oge gboo. Na nkuzi Homeric nke oge a, ụfọdụ na-eji aoidos dị ka okwu teknụzụ maka onye na-ede uri nwere ọgụgụ isi na ọdịnala nke kwenyere na Iliad na Odyssey bụ nke (tụlee rhapsode)

Abụ na uri na Iliad na Odyssey

Na Greek oge gboo okwu aoidos, "onye na-agụ egwú", bụ aha nnọchite sitere na ngwaa aeidein (ὰείδειν) ma ọ bụ adein (ᾄδειν), "ịbụ." Ọ na-eme ọtụtụ oge n'ụdị dị iche iche na Iliad na Odyssey n'ihe gbasara uri:

• Iliad 18.490-496 (n'elu Ọta nke Achilles): abụ agbamakwụkwọ, hymenaios, na ọkpọkọ, lyres, na ịgba egwú
• Odyssey 23.133-135: abụ agbamakwụkwọ na ịgba egwú, nke onye na-agụ egwú bụ Phemius duziri: agbamakwụkwọ adịghị ma Odysseus chọrọ ịmepụta mmetụta nke ememe mgbe ọ na-egbu ndị na-achọ ịlụ ya
• Iliad 18.567-572 (n'elu Ọta nke Achilles): nwatakịrị na-abụ abụ ma na-akpọ ụbọ akwara iji soro vintage. Abụ ahụ bụ linosákwà linin
• Iliad 18.593-606 (n'elu Ọta nke Achilles): ụmụ okorobịa na ụmụ nwanyị na-ekere òkè n'abụ-agba egwú, molpe
• Odyssey 8.250-385: ụmụ okorobịa na ụmụ nwanyị na-ekere òkè na molpe; Demodocus na-abụ abụ ma na-akpọ lyre; abụ ya bụ maka ịhụnanya nke Ares na Aphrodite
• Iliad 22.391-393: Ndị agha na-eto eto nke Achilles na-abụ abụ a paieon, abụ otuto ma ọ bụ otuto onwe onye, ka ha na-adọkpụ ahụ Hector n'ụgbọ mmiri ha
• Iliad 24.720-761: na Troy, ndị na-agụ egwú na-eduga mkpu n'elu ahụ Hector na ụmụ nwanyị na-eru uju n'azụ ha; ụmụ nwanyị atọ na-eme mkpu n"otu n'otu bụ Andromache, Hecuba na Helen
• Iliad 19.301-338: n'ogige ndị Gris, n'elu ahụ Patroclus, Achilles na-abụ abụ mbụ, mgbe ahụ Briseis na-eso ụmụ nwanyị, mgbe ahụ Achilles ọzọ ndị agadi nwoke na-esote
• Odyssey 24.58-62: n'ogige ndị Gris (dị ka mmụọ Agamemnon si kọwaa) ụmụ nwanyị mmiri na-akwa ákwá n'ahụ Achilles na Ndị Muses na-azaghachi, ndị Gris niile sochiri
• Iliad 9.186-191: Achilles "na-atọ uche ya ụtọ ma na-abụ abụ banyere otuto nke ụmụ mmadụ", na-eso onwe ya na lyre; naanị ndị na-ege ya ntị bụ Patroclus
• Odyssey 1.150-340: Phemius na-abụ abụ maka ndị na-achọ ịlụ ya, mgbe nri abalị gasịrị, abụ akụkọ nke Nlaghachi si TroyNlaghachi site na Troy
• Odyssey 8.73-75: Demodocus na-abụ abụ maka Alcinous na ndị ọbịa ya, mgbe nri abalị gasịrị, abụ akụkọ nke esemokwu Odysseus na Achilles
• Odyssey 8.536-538: Demodocus malitere ịbụ abụ maka Alcinous na ndị ọbịa ya, mgbe nri abalị gasịrị, abụ akụkọ nke ịnyịnya osisi.

Ọrụ ịbụ abụ

N'ụwa akọwapụtara n'abụ ndị a, ederede bụ ihe a na-amaghị ama (ọ bụ ezie na a na-egosi ojiji ya n'otu obere ihe omume, akụkọ Bellerophontes); abụ niile bụ "abụ", ndị na-ede uri bụ "ndị na-abụ abụ". Ka e mesịrị, na narị afọ nke ise na nke anọ, a kpọrọ arụmọrụ nke uri epic rhapsodia, na onye na-eme ya rhapsodos, mana okwu ahụ apụtaghị na epics mbụ ma ọ bụ na uri lyric nke oge a, yabụ a maghị ma Hesiod na onye na'ede uri (s) nke Iliad na Odyssey ga-ewere onwe ha dị ka rhapsodes (ọ rụrụ ụka site na Walter Burkert, ụfọdụ ndị ọkà mmụta na-adịbeghị anya nabatara ya, na rhapsodos bụ site na nkọwa nke onye na-arụ ọrụ nke ederede ederede ederede ederede, ọ bụghị onye na-ede uri). A maghịdị ókè ndị na-ede uri epic bụ ndị ọkachamara. Phemius na [./Demodocus_(<i id= Odyssey_character)" id="mwig" rel="mw:WikiLink" title="Demodocus (Odyssey character)">Demodocus], na Odyssey, gosipụtara na-eme abụ ndị na-abụghị epic yana epic.

Otú ọ dị, e nwere n'ezie ọrụ nke ndị na-eme ihe ike. Eumaeus, onye na Odyssey, na-ekwu na ndị na-agụ egwú (aoidoi), ndị na-agwọ ọrịa, ndị na-ahụ ụzọ na ndị omenkà nwere ike ịbụ ndị a nabatara dị ka ndị ọbịa, ebe ndị arịrịọ abụghị; n'èzí ụwa Homer kọwara, Hesiod nyere ndepụta yiri nke ahụ n'ụdị ilu banyere ekworo ọkachamara:   Dị ka Iliad na Odyssey si kwuo, ndị na-agụ egwú nwetara mmụọ ha site Ndị Muses. Hesiod kọwara otú ndị Muses si eleta ya mgbe ọ na-elekọta atụrụ ya n'Ugwu Helicon ma nye ya mmụọ nsọ a, na-enye ya ohere ịbụ abụ maka ọdịnihu yana oge gara aga. Akụkọ dị na Iliad banyere Thamyris na-egosi na ndị Muses nwere ike iwere ihe ha nyere. Dị ka ọ dị n'ọdịbendị ndị ọzọ, ndị kpuru ìsì na-aghọ ndị na-agụ egwú mgbe ụfọdụ: Demodocus na Odyssey kpuru ìshụ, a na-ekwukarị na onye okike Iliad na Odyssey, Homer, kpuru ìhụrụ.

Ndị na-ege ntị maka arụmọrụ site na aoidoi dịgasị iche dabere na ụdị na ọnọdụ (lee ndepụta dị n'elu). Ụmụ nwanyị sonyere, ma na-eduga mgbe ụfọdụ, na-akwa arịrịọ, dị ka Iliad si kwuo. Ọtụtụ n'ime uri Sappho na-edegara ụmụ nwanyị ma yie ka ọ na-eche na ụmụ nwanyị na-ege ntị. Maka akụkọ (epic) uri a na-ekwu mgbe ụfọdụ na ndị na-ege ntị bụ naanị ụmụ nwoke; nke a bụ ikwubiga okwu ókè (dịka ọmụmaatụ, Penelope na-ege, ma na-akpaghasị, otu arụmọrụ egosiri na Odyssey) mana ọ ga-abụrịrị eziokwu n'ihi nnọpụiche nke ụmụ nwanyị na Gris mbụ.

Aoidoi na okike nke Iliad na Odyssey

E gosiputara site na ntule nyocha nke onu na Iliad na Odyssey (nakwa oru Hesiod) sitere na omenala nke onu ogugu.[1] N'ọdịnala akụkọ nke ọnụ, ọ nweghị ezigbo nnyefe nke ederede; kama, a na-ebufe akụkọ site n'otu ọgbọ gaa n'ọzọ site n'aka ndị ogbi, ndị na-eji usoro iji nyere aka n'icheta ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ahịrị. Ndị na-ede uri ndị a bụ ndị na-agbaso ọdịnala ọdịnala ndị Gris oge ochie, ma a machaghị ha. Mgbe ọ bụla e mere ihe odide ahụ (a na-atụkarị aro ụbọchị dị n'etiti 750 na 600 BC), ndị na-ede uri na ndị edemede ọ bụla nwere ike mara ya achọpụtaghị ihe omume ahụ ma ọ bụ kpọọ onye na-ede uri (s).[2] Dị ka akwụkwọ ndị Gris oge ochie si kwuo, Homer dịrị ndụ ogologo oge tupu e dee abụ abụọ ahụ.

Hụkwa

• Aulos
• Citharede