Asụsụ Gayo
Ọdịdị

Gayo (nke a mmetụta dị ka Gajo) bụ akara Austronesian dị n'ihe ize ndụ nke ihe dị ka mmadụ 275,000 na-asụ na mpaghara ugwu nke mpaghara Indonesia Aceh na Northern tip nke ọma Sumatra, jide gburugburu Central Aceh, Bener Meriah na Gayo Lues regencies. A na-hazi ya dị ka nke Western Malayo-Polynesian nke Asụsụ Austronesian, mana ọ dịghị njikọ chiri anya na aha ndị ọzọ. Ethnologue depụtara Bukit, Dëret, Lues, Lut, na Serbejadi-Lukup dị ka olumba..
Gayo dị iche na ndị ọzọ dị na Aceh. Nkà na omenala nke Ndị Gayo ụdị iche ma e jiri ya iwu ndị ọzọ dị na Aceh.
N'afọ 1907, G.A.J. Hazeu dere akwụkwọ ọkọwa okwu Gayo-Dutch mbụ maka ndị ọchịchị nke Dutch East Indies.
Ọmụmụ ụdaolu
[dezie | dezie ebe o si]Bilabial | Alveolar | Postalveolar | Palatal | Velar | Mkpịsị aka | Akpụkpọ ụkwụ | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ụgbọ imi | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨m⟩ | n'ihi ya⟨n⟩ | Nkọwa⟨ny⟩ | __ibo__ N'ihi ya, ọ bụ n'ihi ya ka a na-akpọ⟨ng⟩ | ||||
Plosive | enweghị olu | [Ihe e dere n'ala ala p]⟨p⟩ | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨t⟩ | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨k⟩ | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨'⟩ | |||
kwuru okwu | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨b⟩ | [Ihe e d n'ala ala peeji]⟨d⟩ | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨g⟩ | |||||
Ihe na-esiri ike | Ọdịda Anyanwụ⟨s⟩ | [Ih e dere n'ala ala peeji]⟨h⟩ | ||||||
Africate | enweghị olu | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨c⟩ | ||||||
kwuru okwu | __ibo__ [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨j⟩ | |||||||
Ihe na-atọ ụtọ | [Ihe e der n'ala ala peeji]⟨r⟩ | |||||||
Ihe atụ | [Ihe e dere n'al ala peeji]⟨l⟩ | [Ihe e dere n'ala ala peej]⟨y⟩ | [Ihe e dere n'ala ala peeji]⟨w⟩ |
Ihe odide
[dezie | dezie ebe o si]Ịgụ ihe ọzọ
[dezie | dezie ebe o si]- Eades (2005). A Grammar of Gayo: A Language of Aceh, Sumatra, Pacific Linguistics 567. Pacific Linguistics. DOI:10.15144/pl-567. ISBN 978-0-85883-553-5.
Njikọ mpụga
[dezie | dezie ebe o si]![]() |
Wikimedia Commons nwe ru media dị ikwu nye Gayo language. |
- Enwere ohere ịnweta ihe ndekọ na Gayo site na Paradisec, gụnyere akụkọ ọdịnala, akụkọ ihe mere eme na mkparịta ụka.