Asụsụ Gwandara

Asụsụ Gwandara

natural language, modern language

obere ụdị nke	Asụsụ West Chadic
mba/obodo	Chad, Naijiria
ụmụ amaala ka	Federal Capital Territory (Nigeria), Kaduna Steeti, Ȯra Nasarawa, Ȯra Niger, Ȯra Plateau
ụdị asụsụ	subject–verb–object, tonal language

Gwandara bụ asụsụ West Chadic, na onye ikwu kacha nso nke Hausa. A na-asụ ọtụtụ olumba ya n'ebe ugwu Naịjirịa, ọkachasị n'ebe etiti ugwu nke Naịjirị site n'aka ndị Gwandara na ụfọdụ ndị bi na ya bụ ihe dị ka mmadụ puku iri atọ (30,000) . A na-ahụ ha n'ọnụ ọgụgụ buru ibu na Abuja, Niger, Kaduna, Kogi na obodo New Karshi, Karu LGA, Nasarawa State. New Karshi nwere eze Gwandara nke mbụ Muhammadu Bako III (PhD).

Ndị Gwandara bụ otu n'ime agbụrụ ụmụ amaala nke FCT Abuja, isi obodo Naịjirịa.

Asụsụ Nimbia nwere usoro ọnụọgụ duodecimal (ha na-agụ na ntọala 12), ebe asụsụ ndị ọzọ, dị ka Karshi n'okpuru, nwere usoro iri:

	Nimbia	Karshi
1	da	da
2	bi	bi
3	ugu	uku
4	furu	huru
5	biyar	biyari
6	shide	shida
7	bo'o	bakwe
8	tager	takushi
9	tanran	tara
ten	gwom	gom
eleven	kwada	gom sha da
twelve	tuni	gom sha bi

A na-eche na Nimbia, nke dịpụrụ adịpụ na Gwandara ndị ọzọ, nwetara usoro duodecimal ya site na asụsụ ndị agbata obi East Kainji. Ọ bụ oké aneke n' ebo iri na abụọ na ike nke isi iri na abụọ: A maara usoro nọmba Nimbia 12 (iri na abụọ) maka ime ka nkewa dịkwuo mfe.

mbe tun da	13	(iri na otu)
gume bi	24	(iri iri abụọ na abụọ)
gume bi ma ọ bụ da	25	(iri iri abụọ na abụọ na otu)
gume kwada ma ọ bụ kwada	143	(iri iri na otu na iri na otu)
wo	144	(ụgwọ)
wo bi	288	(ụfọdụ abụọ buru ibu)