Asụsụ Khün
Khun | |
---|---|
Kentung Shan Kentung tai | |
Khün, ma ọ bụ Tai Khün (Tai Khün: , /taj˧˧.kʰɯːn˧˨˥/ ; Shan Thai th ), nke a makwaara dị ka Kengtung tai, Kengtung Shan, bụ asụsụ ndị Tai Khün bi na Kengtung, Shan State, Myanmar . A na-asụkwa ya na Chiang Rai Province, Thailand, na Yunnan Province, China .
Ụdị nke Khün na-ekekọrịta 93% ruo 100% myirịta okwu . Khun nwere njikọ chiri anya na asụsụ Tai ndị ọzọ. Khün na-ekekọrịta 90% ruo 95% myirịta lexical na asụsụ Northern Thai, 92% ruo 95% na Lü, 93% ruo 97% na Shan, yana 80% ruo 83% nwere Thai ọkọlọtọ . [1]
A na-eji ụdị dị iche iche nke script Tai Tham dee Tai Khun.
Nkesa ala
[dezie | dezie ebe o si]Na China, e nwere ihe dị ka 10,000 Tai Khuen ( Chinese ) ndị mmadụ na mpaghara ndị a na mpaghara Yunnan (Gao 1999).
- Obodo Menglian孟连县: na Mengma Town 勐马镇, na na Meng'aba 勐阿坝 (ngụkọta obodo iri na abụọ)
- Mpaghara Ximeng西盟县: na Mengsuo 勐梭
- Mpaghara Lincang (obere, ndị gbasasịrị)
fonology
[dezie | dezie ebe o si]Labial | Alveolar | Postalveolar / palatal |
Velar | Glottal | ||
---|---|---|---|---|---|---|
imi | [ m ] | [ n ] | [ ɲ ] | [ n ] | ||
Plosive & Mmekọrịta |
achọsi ike | [ pʰ ] | [ tʰ ] | [ tɕʰ ] | [ kʰ ] | |
tenuis | [ p ] | [ t ] | [ tɕ ] | [ k ] | [ ʔ ] [ a ] | |
kwuputara | [ b ] | [ d ] | ||||
Nke na-ese okwu | [ f ] | [ s ] | [ h ] | |||
Trill | [ r ] [ b ] | |||||
Odika | [ l ] | [ j ] | [ w ] |
Enwere ụda ise ma ọ bụ isii dị iche na Khün. Ụdị dị iche iche a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng, na Kat Fah nwere ụda ise, na ụdị dị iche iche a na-asụ na Murng Lang nwere ụda isii. [2] Obodo Keng Tung, Kang Murng na Murng Lang bụ akụkụ nke obodo Kengtung . [2]
Mkpụrụokwu dị nro
[dezie | dezie ebe o si]Tebụlụ dị n'okpuru na-egosi ụda dị iche iche a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng, Kat Fah, na Murng Lang. Ụda ndị a na-apụta n'ime mkpụrụokwu ire ụtọ bụ mkpọokwu mepere emepe ma ọ bụ mkpịrịokwu mechiri emechi na-ejedebe n'ụda ụda, dị ka /m/, /n/, /ŋ/, /w/, ma ọ bụ /j/.
Obodo Keng Tung, Kang Murng na Kat Fah | Murng Lang | ||||
---|---|---|---|---|---|
Aha | Akwụkwọ ozi ụda | Ọmụmaatụ [2] | Aha | Akwụkwọ ozi ụda | Ọmụmaatụ [2] |
na-ada na-ebili | ˧˨˥ (325) | /kaː˧˨˥/ " " | na-ada na-ebili | ˨˩˥ (215) | /kaː˨˩˥/ " " |
etiti | (33) | /kaː˧/ "ụgbọ " | elu | ˦ (44) | /kaː˦/ "ụgbọ " |
ala | ˨ (22) | /kaː˨/ " mma" /kaː˨/ " " |
obere ịrị elu | ˩˧ (13) | /kaː˩˧/ " mma" |
ala | ˨ (22) | /kaː˨/ " " | |||
etiti glottalized | ˀ˧ (33ʔ) | /kaːˀ˧/ "ịgba egwu" | etiti glottalized | ˀ˧ (33ʔ) | /kaːˀ˧/ "ịgba egwu" |
elu ọdịda | ˦˩ (41) | /kaː˦˩/ "ịzụ ahịa" | elu ọdịda | ˥˩ (51) | /kaː˥˩/ "ịzụ ahịa" |
Mkpụrụokwu enyochala
[dezie | dezie ebe o si]Atọ n'ime ụda ụda ụda olu ise ma ọ bụ isii na-apụta n'ime mkpụrụokwu ndị enyochara nke bụ mkpụrụokwu mechiri emechi na-agwụ na njedebe glottal (/ ʔ/ ) ma ọ bụ ụda mgbochi, dị ka /p/, /t/, ma ọ bụ /k/. Tebụlụ dị n'okpuru na-egosi ụda atọ dị n'ụdị a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng na Kat Fah.
Ụda | Ogologo ụdaume | Ọmụmaatụ [2] |
---|---|---|
etiti | nkenke | /kap˧/ " " |
elu ọdịda | /kap˦˩/ " " | |
ala | ogologo | /kaːp˨/ "akị " /kaːp˨/ "ijide ezé" |
Hụkwa
[dezie | dezie ebe o si]- Asụsụ Northern Thai
- Asụsụ Shan
Ntụaka
[dezie | dezie ebe o si]- ↑ Kpọpụta njehie: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs named:0
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Kpọpụta njehie: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedOwen2012
- Owen, R. Wyn. 2012. " Ntụle ụda nke ụdị Tai Khuen dị ugbu a ." Akwụkwọ akụkọ nke Ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia Linguistics Society (JSEALS) 5:12–31.
- Petsuk, Rasi (1978). Njirimara izugbe nke asụsụ Khün . Mahadum Mahidol MA nyocha.