Gaa na ọdịnaya

Asụsụ Khün

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Khun
Kentung Shan



Kentung tai

Khün, ma ọ bụ Tai Khün (Tai Khün: , /taj˧˧.kʰɯːn˧˨˥/ ; Shan Thai th ), nke a makwaara dị ka Kengtung tai, Kengtung Shan, bụ asụsụ ndị Tai Khün bi na Kengtung, Shan State, Myanmar . A na-asụkwa ya na Chiang Rai Province, Thailand, na Yunnan Province, China .

Ụdị nke Khün na-ekekọrịta 93% ruo 100% myirịta okwu . Khun nwere njikọ chiri anya na asụsụ Tai ndị ọzọ. Khün na-ekekọrịta 90% ruo 95% myirịta lexical na asụsụ Northern Thai, 92% ruo 95% na Lü, 93% ruo 97% na Shan, yana 80% ruo 83% nwere Thai ọkọlọtọ . [1]

A na-eji ụdị dị iche iche nke script Tai Tham dee Tai Khun.

Nkesa ala

[dezie | dezie ebe o si]

Na China, e nwere ihe dị ka 10,000 Tai Khuen ( Chinese ) ndị mmadụ na mpaghara ndị a na mpaghara Yunnan (Gao 1999).

  • Obodo Menglian孟连县: na Mengma Town 勐马镇, na na Meng'aba 勐阿坝 (ngụkọta obodo iri na abụọ)
  • Mpaghara Ximeng西盟县: na Mengsuo 勐梭
  • Mpaghara Lincang (obere, ndị gbasasịrị)

fonology

[dezie | dezie ebe o si]
Labial Alveolar Postalveolar



/ palatal
Velar Glottal
imi [ m ] [ n ] [ ɲ ] [ n ]
Plosive



&



Mmekọrịta
achọsi ike [ pʰ ] [ tʰ ] [ tɕʰ ] [ kʰ ]
tenuis [ p ] [ t ] [ tɕ ] [ k ] [ ʔ ] [ a ]
kwuputara [ b ] [ d ]
Nke na-ese okwu [ f ] [ s ] [ h ]
Trill [ r ] [ b ]
Odika [ l ] [ j ] [ w ]

Enwere ụda ise ma ọ bụ isii dị iche na Khün. Ụdị dị iche iche a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng, na Kat Fah nwere ụda ise, na ụdị dị iche iche a na-asụ na Murng Lang nwere ụda isii. [2] Obodo Keng Tung, Kang Murng na Murng Lang bụ akụkụ nke obodo Kengtung . [2]

Mkpụrụokwu dị nro

[dezie | dezie ebe o si]

Tebụlụ dị n'okpuru na-egosi ụda dị iche iche a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng, Kat Fah, na Murng Lang. Ụda ndị a na-apụta n'ime mkpụrụokwu ire ụtọ bụ mkpọokwu mepere emepe ma ọ bụ mkpịrịokwu mechiri emechi na-ejedebe n'ụda ụda, dị ka /m/, /n/, /ŋ/, /w/, ma ọ bụ /j/.

Ụda n'asụsụ dị ire ụtọ n'ụdị a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng na Murng Lang.



(Owen, 2012, p. 27)
Obodo Keng Tung, Kang Murng na Kat Fah Murng Lang
Aha Akwụkwọ ozi ụda Ọmụmaatụ [2] Aha Akwụkwọ ozi ụda Ọmụmaatụ [2]
na-ada na-ebili ˧˨˥ (325) /kaː˧˨˥/ " " na-ada na-ebili ˨˩˥ (215) /kaː˨˩˥/ " "
etiti (33) /kaː˧/ "ụgbọ " elu ˦ (44) /kaː˦/ "ụgbọ "
ala ˨ (22) /kaː˨/ " mma"



/kaː˨/ " "
obere ịrị elu ˩˧ (13) /kaː˩˧/ " mma"
ala ˨ (22) /kaː˨/ " "
etiti glottalized ˀ˧ (33ʔ) /kaːˀ˧/  "ịgba egwu" etiti glottalized ˀ˧ (33ʔ) /kaːˀ˧/  "ịgba egwu"
elu ọdịda ˦˩ (41) /kaː˦˩/  "ịzụ ahịa" elu ọdịda ˥˩ (51) /kaː˥˩/  "ịzụ ahịa"

Mkpụrụokwu enyochala

[dezie | dezie ebe o si]

Atọ n'ime ụda ụda ụda olu ise ma ọ bụ isii na-apụta n'ime mkpụrụokwu ndị enyochara nke bụ mkpụrụokwu mechiri emechi na-agwụ na njedebe glottal (/ ʔ/ ) ma ọ bụ ụda mgbochi, dị ka /p/, /t/, ma ọ bụ /k/. Tebụlụ dị n'okpuru na-egosi ụda atọ dị n'ụdị a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng na Kat Fah.

Ụda n'asụsụ ndị enyochara n'ụdị a na-asụ na Keng Tung City, Kang Murng na Kat Fah.



(Owen, 2012, p. 28)
Ụda Ogologo ụdaume Ọmụmaatụ [2]
etiti nkenke /kap˧/ " "
elu ọdịda /kap˦˩/ " "
ala ogologo /kaːp˨/ "akị "



/kaːp˨/  "ijide ezé"
  • Asụsụ Northern Thai
  • Asụsụ Shan

Ntụaka

[dezie | dezie ebe o si]
  1. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Owen2012
  • Owen, R. Wyn. 2012. " Ntụle ụda nke ụdị Tai Khuen dị ugbu a ." Akwụkwọ akụkọ nke Ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia Linguistics Society (JSEALS) 5:12–31.
  • Petsuk, Rasi (1978). Njirimara izugbe nke asụsụ Khün . Mahadum Mahidol MA nyocha.

Njikọ mpụga

[dezie | dezie ebe o si]