Asụsụ Ogbi nke Finland
| obere ụdị nke | Swedish Sign Language family  |
|---|---|
| mba/obodo | Finland |
| Ọkwa asụsụ Ethnologue | 5 Na-etolite |
Asụsụ ogbi nke Finnish ( Finnish ) bụ asụsụ ogbi a na-ejikarị na Finland . Enwere 3,000 (atụmatụ 2012) ndị ntị chiri Finnish nwere Asụsụ ogbi nke Finnish dị ka asụsụ mbụ. Dị ka usoro Finnish na-edekọ ndị ọrụ site n'asụsụ ha ederede, ọ bụghị naanị ha na-asụ, a na-ekenye ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ndị ntị chiri niile na-edebanye aha n'ụzọ dị otú a ma nwee ike ịbanye na ọnụ ọgụgụ asụsụ Finnish. N'akụkọ ihe mere eme, ebumnobi bụ oralism, bụ nke e ji kụziere ndị ntị chiri ka ha na-asụ Finnish, ọ bụrụgodị na ha apụghị ịnụ ya; ya mere a na-edekọ ndị agadi n'okpuru ọnụ ọgụgụ ndị a. N’afọ 2014, ọ bụ naanị mmadụ 500 debanyere aha asụsụ ogbi nke Finnish dị ka asụsụ mbụ ha. Enwere ọtụtụ asụsụ ogbi na-abịa n'okpuru akara a; FSL maka ndị nwere ike ịhụ; Finnish bịanyere aka na ya, nke na-adịghị agbaso otu iwu grammatical, na nsụgharị maka ndị ìsì na ndị ntị chiri. N'ihi ya, e nwere ihe dị ka mmadụ 8,000 na-eji asụsụ ogbi Finnish eme ihe. Ọtụtụ atụmatụ na-ekwu na 5,000, ma ndị a bụ ikwubiga okwu ókè sitere n’aka puku ndị ogbi 14,000 nọ na Finland (ndị ọtụtụ n’ime ha adịghị asụ asụsụ ogbi nke Finland). Asụsụ ogbi nke Finnish sitere na asụsụ ogbi nke Swedish, nke bụ asụsụ dị iche na Finnish Swedish Language Language (nke bụ asụsụ Finnish Swedish nke sitere na asụsụ ogbi nke Finnish, nke e nwere ihe dị ka ndị na-asụ asụsụ 90 na Finland), nke ọ malitere ikewapụ dị ka asụsụ nweere onwe ya n'etiti narị afọ nke 19.
Iwu Finnish kwadoro Asụsụ ogbi nke Finnish dị ka otu n'ime asụsụ obodo Finland na 1995 mgbe etinyere ya na iwu ọhụrụ. Finland wee bụrụ mba nke atọ n'ụwa ghọtara asụsụ ogbi dị ka asụsụ okike na ikike iji ya dị ka asụsụ obodo .
Akuziri nkuzi na "asụsụ ogbi" na Finland kemgbe 1960s. N'oge ahụ, ntụziaka kụziri akara ma na-agbaso usoro okwu Finnish (lee Asụsụ Eji Aka ). Mgbe e mesịrị, dị ka nnyocha e mere n'asụsụ ndị ogbi n'ozuzu nakwa n'asụsụ ndị ogbi nke Finnish kpebisiri ike na asụsụ ndị ogbi na-enwekarị ụtọ asụsụ dị nnọọ iche site n'asụsụ ọnụ, nkuzi nke asụsụ ogbi Finnish na Finnish bịanyere aka n'akwụkwọ n'akwụkwọ dị iche.
Akụkọ ihe mere eme
[dezie | dezie ebe o si]Asụsụ ogbi nke Finnish nwere ike ịlaghachi azụ na etiti afọ 1800 mgbe Carl Oscar Malm, onye ntị chiri Finnish nke gụrụ akwụkwọ na Sweden, hiwere ụlọ akwụkwọ mbụ nke Finland maka ndị ntị chiri na Porvoo na 1846. Asụsụ ogbi nke Sweden nke Malm ji gbasaa gbasaa n'etiti ndị ntị chiri na Finland, na-aghọ asụsụ nke ya. E hiwere ọgbakọ mbụ maka ndị ogbi na Finland na Turku na 1886. Albert Tallroth tinyere aka n'ịmalite ọgbakọ ndị ogbi ise dị iche iche yana otu òtù ndị ogbi nke Finland. Ka ọ na-erule ngwụsị 1800s, okwu ọnụ, ma ọ bụ usoro okwu, malitere inwe mmasị na agụmakwụkwọ ndị ntị chiri na Finland. Nke a mere ka a machibido asụsụ ndị ogbi n'ụlọ akwụkwọ, ọ bụrụgodị na a ga-ata ha ahụhụ. N’ihi okwu ọnụ, asụsụ ogbi nke Finnish na asụsụ ogbi nke Finnish-Swedish malitere ịgbawa. N'agbanyeghị mmachibido iwu ahụ, ụmụ akwụkwọ nọ n'ụlọ akwụkwọ ndị ogbi nọgidere na-eji asụsụ ndị ogbi eme ihe na nzuzo n'ụlọ obibi. A ka na-eji asụsụ ogbi eme ihe n'ime obodo ndị ogbi, ebe a na-eji asụsụ a na-amụ n'ụlọ akwụkwọ eme ihe mgbe ya na ndị na-anụ ihe na-akpakọrịta. [1]
Ndị otu malitere inwe àgwà ziri ezi n'ebe ndị ntị chiri na asụsụ ndị ogbi gasịrị mgbe 1970s gasịrị. Asụsụ ogbi ghọrọ ngwá ọrụ e ji emegharị ahụ́ na izi ihe, a malitekwara ịkụzi ya n’ihe ọmụmụ maka ndị nne na nna nwere ụmụ ogbi. Na 1979, ọrụ ntụgharị asụsụ ghọrọ akụkụ nke iwu nkwarụ, na 1995, asụsụ ogbi nwetara ọkwa iwu. N'afọ 1991, e dere ohere nke mmụta asụsụ ogbi n'ime iwu Basic Education Act. Iwu Basic Education Act dị ugbu a, yana usoro usoro ọmụmụ kachasị ọhụrụ maka agụmakwụkwọ bụ isi na 2014 Basic Education Curriculum, kọwaa na "ọ bụrụ na ọ dị mkpa, a ga-enye akwụkwọ mmụta n'asụsụ ogbi maka ndị ntị chiri." Ọ bụ iwu na a ga-amanye ndị ntị chiri bụ́ ndị mụtara asụsụ ndị ogbi dị ka asụsụ mbụ ha ka a na-amụ asụsụ ndị ogbi. [2]Templeeti:Swedish Sign Language family tree
Agụmakwụkwọ
[dezie | dezie ebe o si]Enwere ike ịmụ asụsụ ogbi dị ka isi na Mahadum Jyväskylä, nke na-enyekwa ọzụzụ ndị nkuzi asụsụ ogbi. Na mgbakwunye, enwere ike ịmecha ihe ọmụmụ bụ isi na asụsụ ogbi na nzikọrịta ozi na Mahadum Turku . [3]
Mmadụ nwere ike mụọ ka ọ bụrụ onye nkuzi asụsụ ogbi na Pohjois-Savo Folk High School na Kuopio, na Rovala-Opisto na Rovaniemi na Turku Christian Institute. [4]
Enwere ike ịmụ asụsụ ogbi Finnish na Association Finnish nke ụlọ akwụkwọ sekọndrị ndị ntị chiri, ebe agụmakwụkwọ ndị okenye, na mahadum okpomọkụ. [5]
Hụkwa
[dezie | dezie ebe o si]- Carl Oscar Malm, onye malitere asụsụ ogbi nke Finnish
Ntụaka
[dezie | dezie ebe o si]- ↑ Salmi (2005). "Helsingin kokous", Maahan lämpimään, Suomen viittomakielisten historia. Kuurojen Liitto ry. ISBN 952-5396-30-4.
- ↑ Kuurojen historia (fi). Viittomakielisen opetuksen portti. Archived from the original on 27 September 2007. Retrieved on 9 June 2008.
- ↑ Luokanopettajakoulutus | Jyväskylän yliopisto.
- ↑ Viittomakieli ammattina. Kuurojen Liitto. Archived from the original on 27 September 2007. Retrieved on 9 June 2008.
- ↑ Viittomakielen opiskelu. Kuurojen Liitto. Retrieved on 13 June 2020.
Akwụkwọ ndị dị mkpa
[dezie | dezie ebe o si]- Kanto (2021). "Assessing vocabulary in deaf and hearing children using Finnish Sign Language". The Journal of Deaf Studies and Deaf Education 26 (1): 147–158. DOI:10.1093/deafed/enaa032. PMID 33057687.
- Takkinen (2008). "The Acquisition of Finnish Sign Language", in Klippi: Research in Logopedics, Communication Disorders Across Languages. Multilingual Matters, 175–205. DOI:10.21832/9781847690593-011. ISBN 9781847690593.
Njikọ mpụga
[dezie | dezie ebe o si]- Akwụkwọ ọkọwa okwu asụsụ ogbi Finnish (na Finnish)
- Usoro ọmụmụ na nhazi nke asụsụ ogbi nke Finnish (nbudata PDF, na Bekee) - nwere ozi bara uru na ụtọ asụsụ nke asụsụ ogbi Finnish.
- Akwụkwọ ntuziaka Finnish
- Akụkọ gbasara asụsụ Finnish 2017