Cara way
| Caraway | |
|---|---|
| Scientific classification | |
| Missing taxonomy template (fix): | Carum |
| Species: | Template:Taxonomy/CarumC. carvi
|
| Binomial name | |
| Template:Taxonomy/CarumCarum carvi | |
Caraway, ama kwaara dị ka meridian fennel na Persian cumin (Carum carvi), bụ osisi biennial na ezinụlọ Apiaceae, nke sitere na ọdịda anyanwụ Ashia, Europe na North Africa.[1][2]

Mmalite
[dezie | dezie ebe o si]Ìsì mmalite nke "caraway" edoghị anya. A na-akpọ Caraway ọtụtụ aha na mpaghara dị iche iche, yana aha ndị sitere na Latin cuminum (cumin), nke Greek karon (ọzọ, cumin), nke emere ka ọ bụrụ carum na Latin (ugbu a pụtara caraway), na ndi Sanskrit karavi, mgbe ụfọdụ a na-asụgharị ya dị ka "caraway", mana oge ndị ọzọ aghọtara na ọ pụtara "fennel". Ojiji nke bekee jiri okwu caraway wee ruo opekata mpe 1440, ikekwe sitere na Arabic.
Nkọwa
[dezie | dezie ebe o si]Osisi ahụ dị ka ndị otu ezinụlọ karọt ndị ọzọ, nke kewara nke ọma, akwụkwọ feathery nwere nkewa yiri eri, na-eto na 20–30 cm (8-12 na)azu osisi. Isi ifuru osisi bụ 30–60 cm (12–24 na) ito ogologo, nwere obere ifuru ọcha ma ọ bụ pink na umbels mejupụtara 5–16 ụzarị na-adaghị nhata 1–6 cm (0.4–2.4 na) ogologo. Mkpụrụ osisi caraway, ndị a na-akpọkarị mkpụrụ osisi, na-adị ire ụtọ, nwere ọdịdị nke ọkara, achenes nwere mpụta n'akụkụ, ihe dịka 3 mm (1⁄8 in) ogologo, nwere mkpuru isi ise na-acha aja aja na ísì ụtọ pụrụ iche mgbe e gwepịara ya. Ọ na Ami okooko osisi na June na Julai.
Akụkọ ihe mere eme
[dezie | dezie ebe o si]Ekwuru Caraway site na early Greek botanist Pedanius Dioscorides dị ka ahịhịa na tonic. .[citation needed] E mechara kwuo ya na Roman Apicius dị ka ihe ngwa nri na ntụziaka .[3] A maara Caraway na mba Arab dị ka karawiya, ma na-akọ ya na Morocco.[3]
Ịzụlite
[dezie | dezie ebe o si]Naanị ụdị a na-akọ bụ Carum carvi, a na-eji mkpụrụ ya eme ihe n'ọtụtụ ụzọ isi nri na ịkwadebe ngwaahịa ọgwụ na mmanya ogbugbu.[4]
Osisi ahụ na-ahọrọ ebe na-ekpo ọkụ, anwụ na-acha na ala nke ọma na-ekpochapụ nke ọma na ihe ndị dị ndụ. [5] Na mpaghara ọkụ, a na-akụ ya n'oge oyi dị ka kwa afọ. N'ọnọdụ ihu igwe na-ekpo ọkụ, a na-akụ ya dị ka oge okpomọkụ kwa afọ ma ọ bụ biennial.[1]
A na-etolite ya n'ọtụtụ ebe dị ka ihe ọkụkụ a na-akọ. Netherlands, Poland na Germany bụ ndị kacha emepụta caraway.[6] Finland na-enye ihe dị ka 28% (2011) nke mmepụta caraway ụwa site na ụfọdụ ugbo 1500, mmepụta dị elu nke na-esite na ọnọdụ ihu igwe ya dị mma na latitudes, nke na-eme ka ìhè anyanwụ dị ogologo oge okpomọkụ. .[7]
Nri oriri
[dezie | dezie ebe o si]Mkpụrụ Caraway bụ 10% mmiri, 50% carbohydrates, protein 20% na abụba 15% (tebụl). N'ime ego ntụaka gram 100 (3.5 oz), mkpụrụ caraway bụ isi iyi bara ụba (20% ma ọ bụ karịa nke Uru kwa ụbọchị, DV) nke protein, vitamin B (24–33% DV), vitamin C (25% DV), na ọtụtụ mineral nri, karịsịa iron (125% DV), phosphorus (81% DV), na zinc (58% DV) (tebulu).
Phytokemikal
[dezie | dezie ebe o si]Mgbe ala, mkpụrụ osisi caraway na-amịpụta ruo 7.5% nke mmanụ na-agbanwe agbanwe, nke ka ukwuu S-carvone, na 15% mmanụ edobere nke acid fatty acid bụ oleic, linoleic, petroselinic, na palmitic acid.[8]
Phytochemicals achọpụtara na mmanụ mkpụrụ caraway gụnyere thymol, o-cymene, γ‑terpinene, trimethylene dichloride, β-pinene, 2-(1-cyclohexenyl), cyclohexanone, β-phellandrene, 3-carene, α-thujene, na linalool.[8]
Edensibia
[dezie | dezie ebe o si]- ↑ 1.0 1.1 North Carolina State Extension Gardener Plant Toolbox: Carum Carvi. North Carolina State University.
- ↑ Caraway. Word Crops Database. Retrieved on February 16, 2016.
- ↑ 3.0 3.1 Pickersgill (2005). in Prance: The Cultural History of Plants. Routledge. ISBN 0415927463.
- ↑ Tomanová (1998). Wild Flowers. Prague, Czech Republic: Aventinum Nakladatelství, 113. ISBN 978-1-84067-046-2.
- ↑ Fragrant and Beautiful Herbs for Your Sunny Garden (en). The Spruce. Retrieved on 2022-06-01.
- ↑ Peter (2012). Handbook of herbs and spices Volume 2.
- ↑ Finland a Global Leader in Caraway Exports. FinnFacts (22 April 2013). Archived from the original on April 19, 2014. Retrieved on April 19, 2014.
- ↑ 8.0 8.1 (2012) in Peter: Handbook of Herbs and Spices, Volume 2. Woodhead Publishing Limited. ISBN 978-0-85709-039-3.
Ihe eji ya eme
[dezie | dezie ebe o si]Mkpụrụ osisi ndị a, nke a na-ejikarị eme ihe, nwere ekpomeekpo na-esi ísì ụtọ dị ka anise na ísì ụtọ nke sitere na mmanụ dị mkpa, ọkacha carvone, limonene, na anethole.[1] A na-eji caraway mee ihe dị ka ngwa nri na achịcha, karịsịa achịcha rye . A na-ejikarị caraway eme ihe dị ka mgbakwunye na achịcha rye - nke a na-akpọkarị rye mkpụrụ osisi ma ọ bụ Jewish rye bread (hu achicha Borodinsky). A na-ejikarị mkpụrụ osisi Caraway na achịcha Irish soda na ngwaahịa ndị ọzọ esi nri.
Enwere ike iji caraway mee ihe na desserts, liquors, casseroles, na nri ndị ọzọ. Enwere ike ịgbakwunye akwụkwọ ya na salads, stews, na ofe, a na-erikwa ya mgbe ụfọdụ dị ka ogwu, ma ọ bụ nke ndu, nke a mịrị amị, ma ọ bụ sie ya, dị ka parsley. A na-eri mgbọrọgwụ ahụ dị ka akwụkwọ nri mgbọrọgwụ oyi n'ebe ụfọdụ, dị ka parsnips.
A na-ahụ mkpụrụ osisi caraway na nri ndi Europe na ite nri dị iche iche, ọmụmaatụ sauerkraut, na nke United Kingdom's achicha mkpụrụ caraway. Na nri Austria, a na-eji ya eme ka anụ ehi na-esi ísì ụtọ na nri German, anụ ezi. Na nri Hungarian, a na-agbakwunye ya goulash, na nri Norwegian na nri Swedish, a na-eji ya eme achịcha ojii nke caraway.
A na-eji mmanụ Caraway maka mmepụta nke Kümmel mmanya na Germany na Russia, Scandinavian akvavit, na Icelandic brennivín. Enwere ike itinye caraway n'ụdị Chiiz dị iche iche, dịka havarti na bondost ịgbakwunye ekpomeekpo. Na Latvian cuisine, A na-agbakwunye mkpụrụ caraway dum na ya bu Jāņi sour milk chiiz . Na Oxford, ebe a na-emepụta osisi ahụ na ahịhịa, Ndị ọchụnta ego na-ebubu mkpụrụ osisi ndị ahụ n'elu tray nye ndị chọrọ igbanwe isi ume nke onye na-aṅụ mmanya.
Njikọ mpụga
[dezie | dezie ebe o si]- Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Caraway. Encyclopaedia Britannica. Vol.5 (11th ed.). Cambridge University Press p. 303.
- ↑ María D. López (2008). "Toxic compounds in essential oils of coriander, caraway and basil active against stored rice pests". Journal of Stored Products Research 44 (3): 273–278. DOI:10.1016/j.jspr.2008.02.005.