Chibesa Kankasa

Chibesa Kankasa, nke a na-akpọkarị Mama Kankasa (1936-2018) bụ onye na-alụ ọgụ maka nnwere onwe na onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị na Zambia.

Ndụ

A mụrụ Chibesa Kankasa na 23 Maachị 1936 na Lubwa Mission na Chinsali. Ọ bụ nwa nke isii nke Yotam Chibesakunda, onye ọkwá nkà, na Chilufya Mununga Mutale Chibwe. Na 1941 nne na nna ya kwagara Chalimbana, ma mesịa gaa Kitwe. Ọ gara ụlọ akwụkwọ ụmụ nwanyị Mingolo, ma mesịa mụọ akwụkwọ ka ọ bụrụ onye ọrụ na-elekọta mmadụ, ọkachamara n'okwu ikpe alụmdi na nwunye na ụmụaka. Ọ rụrụ ọrụ dị ka onye ọrụ mmekọrịta site na 1951 ruo 1961.

Ọ lụrụ Timothy Kansasa na 1952. Dị ka o mesịrị chetara:   Kansasa ghọrọ onye isi oche nke Women's League n'ime United National Independence Party (UNIP). N'afọ 1972, a họpụtara ya na Central Committee nke UNIP . Ọ bụ nwanyị mbụ bụ onye otu Central Committee.

Ọ na-arụsi ọrụ ike maka ikike ụmụ nwanyị, onye ya na ya dịkọrọ ndụ Betty Chilunga nyere ya otuto maka iwebata ezumike ịmụ nwa a na-akwụ ndị nne na-arụ ọrụ, na maka ịmanye gọọmentị Zambia ịmalite icheta Ụbọchị Ụmụ nwanyị Mba Nile.

Kansasa bụ onye isi kọmishọna mbụ nke Zambia na Kenya. Ọ nọ n'ọkwa ahụ na 1991, mgbe a chụpụrụ UNIP n'ọchịchị. A kpọghachiri ya mgbe ọnwa isii gachara, ọ lara ezumike nká na ndọrọ ndọrọ ọchịchị.

N'afọ 2002 ka e nyere Kankasa Order of the Eagle of Zambia, Nkeji nke Abụọ.[1] Ọ nwụrụ n'ụlọọgwụ Avrwyp dị na Johannesburg, South Africa na 29 Ọktoba 2018.[2] Onye isi ala Edgar Lungu nyere ya olili ozu steeti, ma kwupụta Satọde 3 Nọvemba ụbọchị iru uju mba.