Gaa na ọdịnaya

Huang Shigong

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

 

Huang Shigong (Chinese: 黃石公; lit. 'Yellow Rock Old Man') bụ onye akụkọ ifo na nke Taoist [1] onye biri n'etiti usoro ndị eze Qin na usoro ndị eze Han.[2] O nyere Zhang Liang akwụkwọ akụkọ banyere atụmatụ agha nke a na-akpọ Huang Shigong San Lue (Usoro atọ nke Huang Shigong) na akwụkwọ ntuziaka Lingqijing nke nyere Zhang Liang ohere ịghọ onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị nwere nkà na nkà mmụta agha siri ike.[1][2]

Akụkọ ifo

[dezie | dezie ebe o si]

Dị ka akụkọ ifo si kwuo, Huang Shigong bụ onye ozi dị mkpa nke nna Qin Shi Huang, Eze Zhuangxiang nke Qin, nke a na-akpọ Wei, na aha Che. Mgbe Eze Zhuangxiang nwụsịrị, ọ bụ oge Qin Shi Huang rigoro n'ocheeze na chịa. Otú ọ dị, ọ bụ onye aka ike na onye aka ike, na-eleghara ndụmọdụ ndị ozi ya na-eguzosi ike n'ihe anya. Wei Che, onye ọnọdụ ahụ wutere, họọrọ ịla ezumike nka wee pụọ n'ụlọ ikpe.[3]

Mgbe ọ matara banyere ọpụpụ Wei Che, Qin Shi Huang tụlere ihe abụọ. Nke mbụ, n'agbanyeghị na ọ bụ nwata na n'oge na-adịbeghị anya, ọ ghọtara mkpa enyemaka dị iji guzobe ọchịchị ya. Nke abụọ, Wei Che, onye ozi nwere ahụmahụ site n'oge eze ukwu gara aga, ịhapụ nwere ike ịkwa Qin Shi Huang emo maka enweghị nnwere onwe. N'ịbụ onye kpebisiri ike ịnọgide na-akwado Wei Che, Qin Shi Huang kpọkọtara ndị ikom na ịnyịnya ndị a tụkwasịrị obi wee chụsoo ya ruo n'ala Ugwu Li. N'ebe ahụ, o ji ịnụ ọkụ n'obi gbalịa ime ka Wei Che jiri okwu ọma laghachi. Otú ọ dị, Wei Che nọgidere na-ekwusi ike na mkpebi ya ma jụ ịlaghachi. N'ikpeazụ, Wei Che họọrọ ibi na nzuzo na Huanghua Cave na ala Ugwu Huang na ugwu ọdịda anyanwụ nke Pizhou. N'ihi ọdịdị a na-amaghị aha ya, ndị mmadụ malitere ịkpọ ya Huang Shigong.[3]

Ịhụ Zhang Liang

[dezie | dezie ebe o si]
Ihe osise nke Zhang Liang na-etinye akpụkpọ ụkwụ Huang Shigong na Long Corridor nke Summer Palace, Beijing.

Dị ka nwoke gọọmentị na-achọ, Zhang Liang gara Xiapi ma nọrọ ebe ahụ ruo oge ụfọdụ, na-eji njirimara adịgboroja ezere ndị ọchịchị. Otu ụbọchị, Zhang Liang gara ije na Yishui Bridge wee zute otu agadi nwoke n'ebe ahụ. Nwoke ahụ gara n'ihu na Zhang Liang wee tụba akpụkpọ ụkwụ ya n'elu àkwà mmiri ahụ n'ụzọ doro anya, mgbe nke ahụ gasịrị, o tiri mkpu na Zhang, "Hey nwa okorobịa, gbadaa ma were m akpụkpọ ụkwụ m!" Zhang Liang juru anya ma ghara inwe obi ụtọ mana o rubere isi n'olu. Okenye ahụ welitere ụkwụ ya wee nye Zhang Liang iwu ka o yiri ya akpụkpọ ụkwụ. Zhang Liang were iwe, mana ọ na-achịkwa iwe ya ma jiri nwayọọ mee ihe. Nwoke ahụ egosighi ihe ịrịba ama ekele ọ bụla wee pụọ na-achị ọchị.

Ihe osise osisi nke Japan nke Zhang Liang na-eweghachi akpụkpọ ụkwụ ahụ nye onye na-anọ naanị ya bụ Huang Shigong site na Utagawa Kuniyoshi na British Museum.

Okenye ahụ laghachiri mgbe ọ gachara njem ma too Zhang Liang, "A pụrụ ịkụziri nwatakịrị a!" wee gwa Zhang Liang ka ọ zute ya ọzọ n'isi ụtụtụ ụbọchị ise ka e mesịrị. Zhang Liang nwere mgbagwoju anya mana ọ kwetara. Ụbọchị ise ka e mesịrị, Zhang Liang gbara ọsọ gaa n'àkwà mmiri ahụ n'isi ụtụtụ, mana agadi nwoke ahụ anọworị na-eche ya n'ebe ahụ. Okenye ahụ baara ya mba, "Olee otu ị ga-esi bịa n'azụ oge maka izute agadi nwoke? Laghachi ọzọ ụbọchị ise ka e mesịrị!" Zhang Liang gbalịrị ike ya niile iji mee ihe n'oge nke abụọ, mana agadi nwoke ahụ ka rutere n'ihu ya, agadi nwoke ahụ wee kwutọọ ya ọzọ ma gwa ya ka ọ laghachi ọzọ ụbọchị mitano ka e mesịrị. N'oge nke atọ, Zhang Liang gara n'àkwà mmiri n'etiti abalị wee chere ruo mgbe agadi nwoke ahụ pụtara. N'oge a, agadi nwoke ahụ nwere mmasị na ike na ịdị umeala n'obi Zhang Liang nke na o nyere Zhang akwụkwọ, na-asị, "Ị nwere ike ịghọ onye nkuzi nke onye ọchịchị mgbe ị gụsịrị akwụkwọ a. N'ime afọ iri, ụwa ga-aghọ ọgba aghara. Ị nwere ike iji ihe ọmụma gị site na akwụkwọ a weta udo na ọganihu na alaeze ukwu ahụ. Ị zutere m ọzọ afọ 13 ka e mesịrị. Abụ m nkume odo n'okpuru Ugwu Gucheng.[1]

Nwoke ochie ahụ bụ Huang Shigong. A kpọrọ akwụkwọ ahụ The Art of War nke Taigong (太公兵法) ma kwenyere na ọ bụ Ozizi Nzuzo Isii nke Jiang Ziya, ebe ụfọdụ kpọrọ ya Atụmatụ Atọ nke Huang Shigong. N'akụkọ ifo, Zhang Liang laghachiri n'ebe ahụ e gosiri afọ 13 ka e mesịrị wee hụ nkume odo n'ebe yina. O wuru ebe nsọ iji fee nkume ahụ ofufe. Mgbe Zhang Liang nwụsịrị, e liri ya na nkume odo odo. Ụmụ ya na-asọpụrụ nkume odo ahụ mgbe ha na-eleta ili ya n'oge emume nke itoolu na Winter Solstice.

Dị ka Collection of Lost Records of Immortals (仙传拾遗) si kwuo, mgbe Zhang Liang nyeere Liu Bang aka iguzobe usoro ndị eze Han, ọ na-azụ onwe ya site na iji akwụkwọ Huang Shigong nyere ya. Ọ nụchara qi ya, kwụsị iri nri, ahụ ya ghọkwara nke na-enwu gbaa, n'ikpeazụ rịgoro n'eluigwe wee ghọọ Taixuan Tongzi (太玄童子) onye na-agakarị Taishang Laojun.[4]

Njem Njem N'Ebe Ọdịda AnyanwụNjem E Mere n'Ebe Ọdịda Anyanwụ

[dezie | dezie ebe o si]

N'akwụkwọ akụkọ China nke narị afọ nke 16 Njem n'Ebe Ọdịda Anyanwụ Ụwa, e nwere aha maka nzukọ ya na Zhang Liang zutere. Mgbe Sun Wukong chọtara onwe ya n'esemokwu kpụ ọkụ n'ọnụ ya na nna ya ukwu, Tang Sanzang, o kpebiri ikewa ụzọ wee banye n'ọgbọ. Mgbe o rutere n'Osimiri Ebe Ọwụwa Anyanwụ, ọ natara òkù site n'aka Eze dragọn nke Oké Osimiri Ọwụwa Anyanwụ. N'ime ụlọ eze ahụ, ihe osise akpọrọ "Mbabata atọ na akwa akwa" lere ya anya. Ọ jụrụ ajụjụ gbasara ihe ọ pụtara, kpalie Eze Dragọn ahụ ịkọ akụkọ.[5][6]

Eze Dragọn kọrọ, "Na njedebe nke usoro ndị eze Qin, Zhang Liang zutere Huang Shigong n'elu àkwà mmiri. Iji chọpụta ikike ya, Huang Shiong kpachapụrụ anya kụtuo akpụkpọ ụkwụ ya ugboro atọ, oge ọ bụla na-ada n'okpuru àkwà ifufe ahụ, na-anwale ndidi Zhang Liang. Ọ bụ ezie na ọ nwara iwe, Zhang Liag nọgidere na-akwanyere ndị okenye ahụ ùgwù. Nri ya n'ihi ịdị uchu ya, Huaghi na nzuzo nyere ya aka n'okpuru mkpuchi nke abalị.[7]

N'imechi akụkọ ahụ, Eze Dragọn dụrụ Sun Wukong ọdụ, na-ekwu, "Onye Amamihe Ukwu ahụ, ọ bụrụ na ị naghị echebe Tang Sanzang ma gee ntị na nduzi ya, ị gaghị enweta nghọta ma ga-anọgide na-abụ naanị mmụọ ọjọọ. "Nlaghachi n'aka nna gị ukwu. " N'ihi akụkọ ahụ, Sun Wukung laghachiri n'akụkụ Tang Sanzag. [8]

A na-efe Huang Shigong ofufe dị ka chi n'Okpukpe ọdịnala ndị China na Taoism.[9]

N'omenala a ma ama

[dezie | dezie ebe o si]
  • Obodo Huangshi, nke a makwaara dị ka Obodo Yellow Stone na Wulingyuan, Zhangjiajie, Hunan Province, akpọrọ aha Huang Shigong.[10]
  • Nzukọ Zhang Liang na Huang Shigong ghọkwara otu n'ime akụkọ ọdịnala ndị China banyere ịdị umeala n'obi maka ọgbọ ndị sochirinụ iji mụta ihe.

Edesibia

[dezie | dezie ebe o si]
  1. 1.0 1.1 Fang. Taiping Guangji; A Collection of Ancient Novels in China; The Volume of Immortals and Fairies (Vol. 1–70): 太平广记之神仙女仙卷 (in en). DeepLogic.  Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "legend" defined multiple times with different content
  2. Shi. The Military History in Qin and Han Dynasty (in en). DeepLogic. 
  3. 3.0 3.1 (8 May 2015) 龙腾砚 (in zh). 南文博雅.  Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "minister" defined multiple times with different content
  4. (2001) 六十种曲评注 (in zh). 吉林人民出版社. ISBN 978-7-206-03888-4. 
  5. (25 October 2014) 西遊記: Journey to the West (in zh-TW). Google Publishing. 
  6. (2001) 越中瓢簞菴藏李卓吾先生批評西遊記 (in zh). 明清出版機構研究会. 
  7. (2008) 吴承恩与《西游记》 (in zh). 东方出版中心. ISBN 978-7-80186-796-4. 
  8. (1941) 西遊記: 一百囘 (in zh). 商務印書館. 
  9. Dao. Myths and Legends of Ancient China (in en). DeepLogic. 
  10. "'Viewing Zhangjiajie Scenery Online' Day 28: Huangshi Village", en.zjjw.com, 30 March 2020.