Judith Kanakuze

Judith Kanakuze (19 Septemba 1959 – 7 Febrụwarị 2010) bụ onye ndọrọndọrọ ọchịchị Rwandan na onye na-akwado ikike ụmụ nwanyị kacha mara amara maka iwepụta iwu megidere ime ihe ike dabere na nwoke na nwanyị, gụnyere nkọwa iwu izizi Rwanda gbasara idina n'ike, yana inye oke oke nwoke na nwanyị n'iwu nke chọrọ nnọchite anya ụmụ nwanyị n'ime ụlọ ọrụ gọọmentị. Ọ rụrụ ọrụ n'ọtụtụ mpaghara, gụnyere nri na-eri nri na ọrụ obodo, tupu ọ ghọọ onye ndu a ma ama nke ụmụ nwanyị mgbe mgbukpọ agbụrụ nke Rwandan 1994 gasịrị, bụ ebe ọ tụfuru ọtụtụ ezinụlọ ya. Kanakuze tọrọ ntọala otu ụmụ nwanyị oge mbụ Réseau des Femmes ma nọchite anya ọdịmma ụmụ nwanyị na nkwekọrịta Arusha na na kọmitii Rwanda iji guzobe iwu. Oke okike nke chọrọ ka ụmụ nwanyị mejupụta opekata mpe pasentị 30 nke ndị gọọmentị mechara kpalie nsonye ụmụ nwanyị karịa oke oke na nzuko omeiwu. A họpụtara ya ịbụ nzuko omeiwu n'afọ 2003 wee họpụta ya ọzọ na 2008. N'oge ọchịchị ya, ọ bụ onyeisi oche ndị Rwanda Women Parliamentary Forum.

Mbido ndụ na ọrụ

A mụrụ Judith Kanakuze na 19 Septemba 1959 na mpaghara Rusizi, Rwanda. Ọ gụrụ akwụkwọ gbasara igwe mmadụ na mahadum wee gụchaa nzere bachelọ. Kanakuze rụrụ ọrụ dị ka onye nkuzi afọ abụọ malite na 1980 wee bụrụ onye na-ahụ maka nri. Ọ jere ozi dị ka onye nlekọta mba nke Rwanda Nutritional Centers afọ anọ malite na 1986, mgbe nke ahụ gasịrị, ọ chịkọtara ọrụ nchekwa ike ezinụlọ na SNV Netherlands Development Organisation. Na 1992, ọ na-eduzi ọmụmụ ihe na nyocha na Ministry of Public Works.[1] N'oge a, Kanakuze nọchitere anya ụmụ nwanyị na ụmụaka na nkwekọrịta Arusha.[2] Ọ durukwa otu nzukọ nwanyị, Twese Hamne (Pro-Femmes).[1] O biri ndụ n'oge mgbukpọ nke Rwanda na 1994, bụ́ nke e gburu ihe ka ọtụtụ n'ime ezinụlọ ya bụ Tutsi na chọọchị Kibuye nke dị n'ebe ọdịda anyanwụ Rwanda, bụ́ ebe ha gara maka ebe nsọ..

Mgbe esemokwu ahụ gasịrị, ọ laghachiri Rwanda site n'Ogige ndị gbara ọsọ ndụ na Goma iji meghee ụlọ ọrụ ụmụ nwanyị na-ahụ maka ego na microfinance ma na-enyekwa mmemme agụmakwụkwọ na Ngwọta esemokwu. Kanakuze guzobere nzukọ ụmụ nwanyị mbụ Réseau des Femmes, nke ọ bụ onye ndụmọdụ na ngwụcha afọ 1990.

Kanakuze, nke a maara n'oge a dị ka onye ndú maka ikike ụmụ nwanyị na Rwanda, ahọpụtara ka ọ rụọ ọrụ na 2001 Constitutional Commission nke mba ahụ dị ka onye na-akwado ịha nhata nwoke na nwanyị na otu n'ime ụmụ nwanyị atọ na panel mmadụ iri na abụọ. O nyere aka n'ọtụtụ okwu metụtara okike maka iwu, nke kachasị mkpa n'ime ha mepụtara oke okike nke ụmụ nwanyị ga-eme ma ọ dịkarịa ala pasent 30 nke oche na ndị na-eme mkpebi na Rwanda. Òtù ndị inyom na ụmụ nwanyị n'otu n'otu gbakwunyere Kanakuze iji mee ka ndị otu ndị ọzọ kwenye. Ụmụ nwanyị Rwanda malitere ịbanye na kọmitii ndị nwoke na-achịkwa ma bụrụ ndị a ma ama n'okwu ndị ọzọ na-abụghị okike. Ka ọ na-erule afọ 2003, ụmụ nwanyị nwere ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọkara oche na Nzukọ Ndị Omeiwu ma họpụta Kanakuze ka ọ bụrụ otu n'ime ha. N'afọ sochirinụ, ọ bụ onye isi oche nke Rwanda Women Parliamentary Forum, nke mepụtara iwu iji lekwasị anya n'Ịha nhata nwoke na nwanyị n'ime gọọmentị. Kanakuze jere ozi dị ka onye otu Kọmitii Na-ahụ Maka Mmekọahụ na Nkwalite Ezinụlọ. Iwu iwu ya kachasị mkpa bụ iwu 2008 megide Ime ihe ike dabere na nwoke na nwanyị, gụnyere Ime ihe ike n'ụlọ na ndina n'ike. O guzobere nkọwa nke ndina n'ike na iwu Rwanda ma gosipụta iwu mbụ nke ndị omeiwu webatara - kama ngalaba ndị isi - kemgbe ntuli aka 2003. A họpụtara Kanakuze ọzọ n'afọ 2008 n'okpuru otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị Rwandan Patriotic Front .

Ọ dara ọrịa n'oge nzukọ na Disemba 2009 ma ọ gbakere. Kanakuze nwụrụ na 7 Febụwarị 2010, mgbe ọ dị afọ 51. Nzukọ omebe iwu mechiri otu ụbọchị iji kwaa ákwá ma sọpụrụ ncheta ya.