Margaret Nasha
Margaret Nnananyana Nasha (amụrụ 6 Ọgọst 1947) [1] [2] bụ onye ndọrọndọrọ ọchịchị Botswana bụ onye jere ozi dịka onye isi oche ọgbakọ omebe iwu nke mba site na 2009 ruo 2014. Ọ bụ nwanyị mbụ nwere ọkwa ahụ. [1]
Nasha rụrụ ọrụ dị ka onye nta akụkọ na onye ọrụ obodo tupu ọ banye na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, ma rụọkwa ọrụ dị ka onye isi kọmishọna Botswana na United Kingdom.[1] Ọ banyere na Mgbakọ Mba na ntuli aka izugbe nke 1994, ma mesịa jee ozi dị ka onye ozi na gọọmentị Quett Masire na Festus Mogae. Onye nnọchi anya Botswana Democratic Party (BDP), Nasha ka a họpụtara ka ọ bụrụ ọkà okwu mgbe ntuli aka 2009 gasịrị.[2] Mgbe ya na Onye isi ala Ian Khama nwesịrị esemokwu, ọ tụfuru nhọpụta onye na-ekwu okwu BDP na Gladys Kokorwe na 2014, na 2016 gbagara na Botswana Movement for Democracy.
Oge ọ malitere
[dezie | dezie ebe o si]Amụrụ Nasha na Kanye,[1] [2] isi obodo ọdịnala ndị Ngwaketse. Ụbọchị ọmụmụ ya bụ 6 Ọgọst 1947, mana o kwupụtala obi abụọ maka izi ezi ya.[3] Otu n'ime ụmụnne iri, [4] Nasha nọrọ na nwata ya na Johannesburg, South Africa, ya na nwanne nwanyị tọrọ ya biri.[2] Ọ laghachiri na Botswana ịga ụlọ akwụkwọ praịmarị n'ime obodo Mmathethe.[3] N'akụkọ ihe mere eme ya, Nasha chetara na a kụziiri ụmụ agbọghọ n'oge ahụ ka ha na-agụ na ide ihe ka ha na ndị di ha ga-abịa n'ọdịnihu na-ederịta akwụkwọ ozi, bụ ndị e chere na ha ga-akwaga South Africa iji nweta ihe e ji ebi ndụ.[2]
ndọrọ ndọrọ ọchịchị
[dezie | dezie ebe o si]Onye otu ndọrọndọrọ ọchịchị Botswana Democratic Party (BDP), Nasha banyere na ndị omeiwu n'ọnwa Ọktoba afọ 1994, mgbe Ntuli aka nke afọ 1994 gasịrị. Ọ kwụsịghị na ntuli aka ahụ, kama a họpụtara ya n'otu n'ime oche anọ echekwara maka ndị a họpụtara nke onye isi ala nọ n'ọkwa (Quett Masire). Afọ ole na ole ka e mesịrị, Onye isi ala Masire họpụtara ya ka ọ bụrụ onye ozi ya, na-ahụ maka gọọmentị ime obodo, ala, na ụlọ.[3] A nọgidere na-ejide ya dị ka onye ozi mgbe Festus Mogae nọchiri Masire n'ọnwa Eprel afọ 1998. Na ntuli aka nke afọ 1999, Nasha meriri oche nke Gaborone Central, na-emeri Michael Dingake nke Botswana Congress Party (BCP). Onye isi ala Festus Mogae mere ka a kpọbata ya n'ụlọ omebe iwu n'okpuru ikike a họpụtara n'ụzọ pụrụ iche.[4] Dumelang Saleshando, onye ọzọ BCP, meriri ya na ntuli aka 2004, mana o nwere ike ịnọgide na nzuko omeiwu dị ka onye a họpụtara nke Onye isi ala Mogae.
2009-dị ugbu a
[dezie | dezie ebe o si]Mgbe Ntuli aka nke afọ 2009 gasịrị, Nasha meriri nhọpụta BDP maka ịbụ ọkà okwu. A họpụtara ya n'ọkwa ahụ n'enweghị onye na-emegide ya, wee bụrụ nwanyị mbụ nwere ọkwá ahụ. N'oge ọ bụ ọkà okwu, Nasha mere ihe iji mee ka nkewa nke ike Botswana sie ike, na-ajụ ọtụtụ iwu sitere na ngalaba ndị isi iji gosipụta nnwere onwe nke ndị omeiwu. Omume ndị a mere ka ya na Onye isi ala Ian Khama nwee esemokwu, dịka akụkụ nke akụkọ ndụ ya (nke e bipụtara mgbe ọ nọ n'ọchịchị) nke katọrọ ụdị idu ndú ya. N'ọnwa Eprel afọ 2014, Khama tụlere ịnwa iwepụ Nasha n'ọkwa site na enweghị ntụkwasị obi, mana ndị ndụmọdụ ya kwuru na ọ ga-agaghị enwe ihe ịga nke ọma.
N'ọnwa Nọvemba afọ 2014, mgbe Ntuli aka nke afọ 2014 gasịrị, BDP jụrụ ịhọpụta Nasha ọzọ dị ka ọkà okwu ma họpụta Gladys Kokorwe (onye isi ala Khama kacha họrọ). Ndị mmegide họpụtara Nasha ọzọ, mana Kokorwe meriri ya site na 41-21. Nasha bụkwa onye otu BDP, mana ya na Onye isi ala Khama sere okwu. Tupu ntuli aka nke ndị ọkà okwu, enwere esemokwu ma a ga-eji olu (ihe gọọmentị na-ahọrọ) ma ọ bụ site na ntuli aka nzuzo (ihe Nasha na-ahụrụ). Onye ọka iwu ukwu, na-anọchite anya gọọmentị, kwuru na Nasha akwụsịla ịbụ ọkà okwu n'ụbọchị ntuli aka ma si otú a enweghịzi okwu banyere usoro ndị omeiwu, mana mkpebi ụlọ ikpe jụrụ arụmụka a.
Na Jenụwarị 2016, Nasha gbara arụkwaghịm na BDP iji sonye na ndị mmegide Botswana Movement for Democracy (BMD), nke bụ akụkụ nke njikọ aka sara mbara, Umbrella for Democratic Change (UDC).
Hụkwa
[dezie | dezie ebe o si]- Ndepụta nke ụmụ nwanyị na-ekwu okwu na mba na mpaghara otu ụlọ omebe iwu
Edemsibia
[dezie | dezie ebe o si]- ↑ Elders stress need for social dialogue (en-gb). www.thetswanatimes.co.bw. Retrieved on 2021-05-22.
- ↑ "Botswana Parliament’s Speaker a Well-Loved Woman", Inter Press Service, 11 March 2011. Retrieved 27 October 2016.
- ↑ History. www.parliament.gov.bw. Archived from the original on 2021-05-20. Retrieved on 2021-05-22.
- ↑ JOHANNES (19 May 2017). Mmegi Online :: Khama's fall-out with Nasha. Mmegi Online. Retrieved on 2021-05-22.