Asụsụ Bendi

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Asụsụ Bendi
language family
obere ụdị nkeNiger–Congo Dezie

 

Asụsụ Bendi bụ obere ìgwè asụsụ a na-asụ na Cross River State, n'ebe ndịda ọwụwa anyanwụ Naịjirịa. Bokyi bụ otu n'ime asụsụ Bendi nwere ụfọdụ ndị na-asụ ya na Cameroon. Ozugbo [1] gụrụ ha n'etiti Asụsụ Cross River, ha nwere ike ịbụ alaka nke Southern Bantoid, na-ahụ ihe yiri ya karịsịa na Asụsụ Ekoid.

Asụsụ[dezie | dezie ebe o si]

Asụsụ Obudu-Obanlikwu-Eastern Boki bụ:

Alege, Obanliku, Bekwarra, Bete-Bendi, Bokyi, Bumaji, Utugwang, Ubang, Ukpe-Bayobiri.

A na-ekpuchi data ahụ nke ọma iji nye ohere maka nhazi zuru ezu nke asụsụ ndị a.

Aha na ebe[dezie | dezie ebe o si]

N'okpuru ebe a bụ ndepụta nke aha asụsụ, ọnụ ọgụgụ mmadụ, na ebe sitere na Blench (2019). [2]

Asụsụ Ìgwè Asụsụ Asụsụ ndị ọzọ Aha nke aka maka asụsụ Aha ndị ọzọ (dabere na ebe) Aha ndị ọzọ maka asụsụ Aha ndị ọzọ Ndị ọkà okwu Ebe (s)
Bekwarra Bekwara, Bekworra Yakoro 27,500 (1953), 34,000 (1963), 60,000 (1985 SIL) Cross River State, Ogoja LGA
Obanliku Basang (Bàsáu), Bebi, Bishiri, Bisu (Gayi), Busi Abanliku 19,800 (1963); e mere atụmatụ 65,000 (Faraclas 1989) Cross River State, Obudu LGA
Ìgwè Obe Obe Mbube Eastern (aha ala); Ogberia Mbe Afal (nke Mbe) 16,341 (1963) Cross River State, Obudu LGA. Obodo nta isii: Nkim, Ogboria Ogang, Ogbòria Uchuruo, Ojerim (Ojirim), Árágbán, na Òbósó.
Mgbenege Obe Cross River State, Obudu LGA
Utugwang Obe Otugwang Cross River State, Obudu LGA
Okwọrọgung Obe Okorogung Cross River State, Obudu LGA
Ukwortung Obe Okorotung, Okwọrọtung Cross River State, Obudu LGA
Ubang Ùbâŋ Cross River State, Obudu LGA
Ìgwè Ukpe-Bayobiri Ukpe-Bayobiri 12,000 (1973 SIL) Cross River State, Obudu na Ikom LGAs
Ukpe Ukpe-Bayobiri
Bayobiri Ukpe-Bayobiri
Alege Cross River State, Obudu LGA
Bete-Bendi Ọ bụ n'oge ahụ ka ọ na-anọ Bette-Bendi Nwanyị 17,250 (1952), 36,800 (1963) Cross River State, Obudu LGA
Bumaji Bumaji umuji Bumaji Cross River State, Obudu LGA
Ìgwè Afrike-Irungene Afrike-Irungene Cross River State, Ogoja LGA
Afrike Afrike-Irungene Ihe na-adọrọ mmasị 3,500 (1953) Cross River State, Ogoja LGA
Irungene Afrike-Irungene Cross River State, Ogoja LGA
Bokyi Site n'ezinụlọ: Abo, Bashua, Boje, East Boki, Irruan, Osokum, Basua/Washua, Wula: Báswó, Okúndi, Kecwan Boki Nki, Okii, Uki Nfua 43,000 (1963); 50,000 na Naijiria (1987 UBS), 3,700 na Cameroon (SIL) Cross River State, Ikom, Ogoja na Obudu LGAs; na Cameroon

Ọnụ ọgụgụ[dezie | dezie ebe o si]

Ntụnyere nke ọnụọgụ n'asụsụ ọ bụla: [3]

Asụsụ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bekwarra kin -nke a -Neghi -dyaŋ -dyaàkìn (5 + 1) -dièhà (5 + 2) -nke iri (5 + 3) -diènè (5 + 4) irifọn
Bete-Bendi (Bə̀) (1) ìkèn ìfe ìkíé Anya Ụgbọ mmiri Cinyon ìkèn (5 + 1) Cinyɔ́ŋ ìfè (5 + 2) Ụmụaka ìkíé (5 + 3) Cinyon ìnè (5 + 4) lehov
Bete-Bendi (Bette) (2) iken Ifee ikje India idjoŋ idjoŋ-iken (5 + 1) idjoŋ-ifee (5 + 2) idjoŋ-ikje (5 + 3) idjoŋ-inde (5 + 4) Ihwo
Bokyi N'abalị iri na ụma bìfɛː bìt͡ʃât bìɲìː N'oge gara aga ɲât͡ʃât (n'ụzọ nkịtị: "gbakwunye atọ") kát͡ʃákáɲì (n'ụzọ nkịtị: 3 gbakwunyere 4) ɲíríɲì (n'asụsụ: 4 gbakwunyere 4) Nkwekọrịta: 5 gbakwunyere 4) děːk͡púː

Hụkwa[dezie | dezie ebe o si]

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

  1. Blench (2011). 'The membership and internal structure of Bantoid and the border with Bantu. Humboldt University.
  2. Blench (2019). An Atlas of Nigerian Languages, 4th, Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation. 
  3. Chan (2019). The Niger-Congo Language Phylum. Numeral Systems of the World's Languages.

Isiokwu a gụnyere ederede dị n'okpuru ikikere CC BY 3.0. 

Njikọ mpụga[dezie | dezie ebe o si]