Ịda ogbenye na Algeria

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Ọkọlọtọ mba Algeria

. [1]Algeria bụ dị na Africa n'ụdị oke osimiri Mediterenian .  Ọ bụ obodo nwere ike na North Africa ma nwee ihe ruru nde 42. [1] Ruo n'afọ 1980, Algeria nwere akụ na ngwaọrụ mgbe ha na-emepụta fim onwe na France na 1962 ka ọnụ na-egosi na-ebuwanye ibu na-enweta akụ.  na dị ya.  Ịda ogbenye na Algeria nnukwu nsogbu na-esochi ike nke uto akụ na anụrụ ya n'ihe dị ka etiti iri.  ihe ngosi 1980s, ahaan nke ọnụ ahịa n'ahịa mba ụwa mere ka Algeria nwee ike ndakpọ akụ na-ahụ, na-enye aka n'ịkwalite ngwaahịa ọrụ na-egosi ogbenye.  [2] Enweghị onye kwuo uche ya, ụgbọ agha na-egosi ego na-emefu emewokwa ka ego ogbenye

Akụ na ụba[dezie | dezie ebe o si]

[2]Dị ka World Bank si kwuo, akụ na dị Algeria na-adabere na mbupụ nke hydrocarbons, nke eri 30% nke GDP obodo yana 60% nke ego fu ego.  [1] Algeria nwere ebe nchekwa ikuku ikuku nke ihu n'ụwa ma bụrụ nke isii kacha ebupụ gas eke.  Ngwakọta gas na sitere sitere na 95% nke ego a na-enweta na mbupụ nke Algeria.  [1] Nnukwu gas na isiokwu dị na Algeria arụla ya aka ike na-enwe nkwụsi ike n'ihe gbasara akụ na ụdị

Algeria agbasiwo mbọ ike imepụta ụlọ ọrụ na-abụghị hydrocarbon. Mgbanwe nke ọnụ ahịa mmanụ nwere mmetụta dị ukwuu na ọdịmma ndị bi na Algeria n'ihi na gọọmentị kwesịrị ịbawanye ego ụtụ isi. Kemgbe 2013, nchekwa ego mba ofesi Algeria agbadala karịa 40%. [3] Nke a bụ ọkachasị n'ihi igbu oge ọrụ ugboro ugboro yana ihe isi ike na-adọta itinye ego. Ọdịda nke gas na ego mmanụ butere na gọọmentị Algeria na-agbaso usoro mgbazi na mmefu ego gọọmentị etiti nke afọ 2016 iji belata mmefu na mbelata ọdịda nke ọnụ ahịa mmanụ. Ego mmefu nke 2016 gụnyere mmụba 4% na ụtụ ụtụ isi yana mbelata 9% na mmefu. [3] Gọọmenti Algeria akwụsịla ibelata enyemaka ozugbo na ahụike, agụmakwụkwọ na mmemme ụlọ nke gọọmentị na-akwado. [4]

. [5]Dị ka National Statistics Office si kwuo, Algeria enwetawo mbelata dị ukwuu na ego ogbenye, na-adaba na 5.5% na 2011 site na 14.1% na 1995. Ọ bụ ebe na nsogbu nke ndị na-adị ndụ na- $2 kwa ụbọchị kwụsiri ike.  ike na 14.1% na 1995 ka ha gbadara site na 81% na 1988, ọ darala ruo 5% na 2011. Oke ego nke 20% kacha daa ogbenye nke ndị Algeria rịgoro site na 6.5% na 1990 ruo 9.4% na 2010

Dị ka Central Intelligence Agency si kwuo, ndị bi n'okpuru ego ogbenye na Algeria dị ka nke 2011 na-eme mmemme na ọ bụ 5.5%, [1] na ekiri nke oke ogbenye na-anọdụ na 0.5%.  achọ, 10% nke ndị Algeria na-ahụta na ha nwere ike ikpugheba na-egosi ogbenye ma ọ bụrụ na ihiere gbara izu ha.  [2] Ihe dị ka 75% nke ndị Algeria bi na ego ogbenye bi n'obodo mepere emepe na ọrụ zuru oke.  Esemokwu dị n’okirikiri ebutela ọnụ ọgụgụ ndị dara ogbenye bi na Sahara ugboro ugboro, na okpukpu nke mba ahụ bi n’ala mgba [6]

. [7]Dị ka Global Hunger Index si kwuo, nke mba 119 na-eru eru, Algeria debere 39th, na akara nke 9.4, nke ihe na mba ahụ na-enwe oke agụụ.  Akara a na-akawanye mma n'ime iri afọ abụọ gara aga.  Na 2000, Algeria de akara nke 15.6 (oke agụụ na-agụghị oke) wee nweta 10.6 (ọkwa oke agụụ) na 2010. [1] Na mgbakwunye, ọnụ ọgụgụ ndị na-erighị nri agbadala site na 10.7% na 2000 ruo 4.7%  na 2018. Ozi, ọnụ ọgụgụ na-eru na-eru nke afọ ise site na 3.1% ruo 4.1% na 2018 [1] na-egosi na-eru afọ 5 agbadala ruo 2.6% (2009).  [2] Ọzọkwa, ndụ ndụ mgbe a echiche Algeria dị ka nke 2016 bụ 76.078

Nnukwu enweghị ọrụ bụ isi ihe kpatara ịda ogbenye na Algeria. Nyocha nke Òtù Na-ahụ Maka Akụ na ụba Mba Ndị Dị n'Otu maka Afrịka na-ekpughe nnukwu ọdịiche dị na Algeria dabere na okike na afọ. Ọnụ ọgụgụ enweghị ọrụ dịka nke 2015 e mere atụmatụ na ọ bụ 11.2%; Otú ọ dị, ndị nọ n'ime afọ 16-24 guzoro ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 30%. Na mgbakwunye na nke a, enweghị ọrụ na-emetụta ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọnụ ọgụgụ ụmụ nwanyị okpukpu abụọ ka ọ na-emetụta ụmụ nwoke, na-eche na enweghị ọrụ na-eme atụmatụ na 16.6% maka ụmụ nwanyị. [8] Dị ka World Bank si kwuo, enweghị ọrụ ntorobịa na-adịgide adịgide na-enwe mmetụta dị ukwuu na mmepe na ọnọdụ obibi ndụ ezinụlọ, na-eme ka ọtụtụ ndị ntorobịa enweghị ike ịkpata ezigbo ụgwọ ọrụ na ezigbo ọnọdụ ibi ndụ. [9]

Mgbọrọgwụ akụkọ ihe mere eme nke ịda ogbenye Algeria[dezie | dezie ebe o si]

[10]Ruo 1517 ruo 1830, Algeria bụ ebe nke ndị Ukwu Ottoman .  Mbelata nke tọrọ Ukwu Ottoman na Algeria dugara n'oge na-adịte aka nke akwụkwọ onwe ruo mgbe eze France kwuru agha n'ebumnobi nke ihe ọrụ zuru oke na 1830. N'ihi ihe a na-eme "ụfụ ijiji ", France  Ịhụ afụ 3 megide Algeria na 1827. [1] Dey Hussein, onye Ottoman ikpeazụ na Algeria jiri whisk ijiji tie onye ihe anya onye anya onye France mgbe ọ zara ihe nke dey njikọ njikọ France ji Algeria.  A na-hazikwa mmeri ndị France meri Algeria iji kwalite mbelata ogo nke eze France.  N'ịzaghachi na " ihe omume ijiji ofufe ", ndị France na-egosipụta mmeri zuru oke nke Algeria na 1830 na fim nke ịmanye Frence.  Mgbe izu atọ gachara, France weghaara Algeria wee weghara ya

Nzaghachi gọọmentị[dezie | dezie ebe o si]

Algeria siri ike n'ọgụ ya iji belata ịda ogbenye na amụma mmepe mmekọrịta ọha na eze na njedebe nke 1990s, bụ nke mere ka ọganihu na ọkwa obibi ndụ n'etiti ndị Algeria. [8] Usoro nke Iwu Ego 2016 nyere ọtụtụ n'ime mmefu ego ya na ngalaba dịka agụmakwụkwọ (15.9%), ahụike (7.9%) na enyemaka ọrụ (4.7%), si otú a na-eme ka ọnụ ọgụgụ dị elu nke ndụ dịkwuo elu ma belata ọnụ ọgụgụ ịda ogbenye. Ọnụ ọgụgụ enweghị ọrụ agbadala n'ime afọ iri gara aga, yana akụkọ sitere na 2008 na-ekwupụta na enweghị ọrụ n'etiti ndị nọ n'okpuru afọ 30 nọ na 70% dị oke elu. Ọnụ ọgụgụ ndị na-enweghị ọrụ dị elu jikọtara ya na ndụ dị ala manyere ndị ntorobịa Algeria ime ihe siri ike, dị ka mbata na ọpụpụ iwu na-akwadoghị, ịchọta ọrụ na Europe. [1]

Ntụaka[dezie | dezie ebe o si]

  1. 1.0 1.1 Kakar (October 2017). Addressing Four Main Causes of Poverty in Algeria. The Borgen Project.
  2. Lowi (June 2013). "Response to Pauline Jones Luong's review of Oil Wealth and the Poverty of Politics: Algeria Compared" (in en). Perspectives on Politics 11 (2): 598. DOI:10.1017/S1537592713000868. ISSN 1537-5927. 
  3. 3.0 3.1 The World Bank in Algeria. The World Bank. Retrieved on 11 October 2018.
  4. (1977) "Errata". African Studies Review 20 (1): 131. DOI:10.2307/523868. 
  5. CountryProfile. Retrieved on 2018-10-23.
  6. Poverty has Fallen in the Maghreb, but Inequality Persists (en). World Bank. Retrieved on 2018-09-14.
  7. Algeria | Data (en-us). data.worldbank.org. Retrieved on 2018-10-23.
  8. 8.0 8.1 Biha (2017). Country profile Algeria 2016, Biha, Giovanie. ISBN 9789994470198. OCLC 1023498269. 
  9. Tiliouine (January 2006). "Measuring Wellbeing in Developing Countries: The Case of Algeria" (in en). Social Indicators Research 75 (1): 1–30. DOI:10.1007/s11205-004-2012-2. ISSN 0303-8300. 
  10. French Algeria 1830-1962. The Algerian Story. Archived from the original on 24 February 2022. Retrieved on 19 October 2018.