Jump to content

Ịgụ na ide nke ndị nọ n'afọ iri na ụma

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

 

Ịgụ na ide nke ndị nọ n'afọ iri na ụma na-ezo aka n'ikike ndị nọ n"afọ iri na ise nwere ịgụ na ide. N'oge uto bụ oge nke mmepe ngwa ngwa nke uche na akwara, n'oge ụmụaka na-etolite omume (n'ezie ịghọta ihe si n'omume ha pụta), n'ụzọ nghọta (idozi nsogbu, iche echiche, icheta), na mmekọrịta mmadụ na ibe ya (na-emeghachi omume na mmetụta, imekọ ihe ọnụ). Ụdị mmepe atọ a niile nwere mmetụta - na ogo dịgasị iche iche - na mmepe nke nkà mmụta.

Ọganihu ịgụ na ide nke ndị na-eto eto nwere ike ịnwe ọtụtụ ụdị dị iche iche n'ụlọ na n'ụlọ akwụkwọ. Mmekọrịta ndị nne na nna dị oke mkpa ma nwee mmetụta dị mma na ịzụlite nkà mmụta nwatakịrị. Ụlọ akwụkwọ na-etinye ọtụtụ atụmatụ dị iche iche iji melite mmepe agụmakwụkwọ nke nwa akwụkwọ dịka nkuzi mgbe ụlọ akwụkwọ gachara, ụdị mgbanwe agụmakwụkwọ ụlọ akwụkwọ, na ịkwado ezinụlọ nke ụmụ akwụkwọ na-alụ ọgụ na nkà agụmakwụkwọ.

Ịghọta ịgụ na ide nke ndị nọ n'afọ iri na ụma

[dezie | dezie ebe o si]

International Reading Association (IRA) na-ekwu na akparamagwa na akwara pụrụ iche nke ndị nọ n'afọ iri na ụma, dị iche na mmepe agụmakwụkwọ nke ụmụaka ma ọ bụ ndị okenye. Ha na-egosi ụkpụrụ asaa na-eduzi mmepe agụmakwụkwọ maka ọgbọ a, nke achọrọ maka ndị nọ n'afọ iri na ụma ịghọ ndị na-agụ akwụkwọ ndụ:

  • ịnweta ihe dịgasị iche iche a na-agụ iji kwekọọ na ọdịmma ha
  • ntụziaka nke na-ewulite ma na-azụlite nkà ọgụgụ ha na mmasị ha n'ịgụ ihe maka ederede ndị dị mgbagwoju anya
  • nyocha nke na-eme ka ike na mkpa pụta ìhè
  • ndị nkuzi ọkachamara na-emepụta ma na-enye ntụziaka doro anya n'ofe usoro mmụta
  • nkwado sitere n'aka ndị ọkachamara n'ịgụ akwụkwọ (maka ụmụ akwụkwọ na-enwe nsogbu mmụta)
  • ndị nkuzi na-aghọta mgbagwoju anya nke ndị na-eto eto na-agụ akwụkwọ
  • ụlọ, obodo, na mba na-akwado mkpa nke ndị na-eto eto na-amụ ihe

Ịzụlite ịgụ na ide nke ndị nọ n'afọ iri na ụma

[dezie | dezie ebe o si]

Ọganihu ịgụ na ide na-amalite n'oge ọ dị obere, kpọmkwem ụzọ ọ ga-esi mee ga-emetụta ndị mmadụ n'ime okenye. Afọ atọ mbụ nke agụmakwụkwọ bụ ndị kachasị emetụta nkà na nkà ụmụaka na-agụ akwụkwọ. Ọrụ ncheta mepụtara n'ime afọ atọ mbụ nke ụlọ akwụkwọ praịmarị dị mkpa maka usoro mmepe agụmakwụkwọ. Ọrụ ndị a gụnyere icheta ndepụta, ọnụọgụ n'ihu na azụ, na akụkọ dị mkpirikpi. Ikike ndị e mepụtara n'ime afọ atọ mbụ nke agụmakwụkwọ dị mkpa iji zụlite nkà mmụta n'oge na-adịghị anya.[1]

Enwere ike itinye mmepe agụ na agụmakwụkwọ n'ụlọ akwụkwọ na ihe ọmụmụ ndị ọzọ iji bulie ịdị irè nke nkuzi. Ịgụ na ide ihe na-eme ka ibe ha sikwuo ike ma na-azụlite nkà n'otu n'ime ha nwere ike ịba uru n'ịgụ na ide n'ozuzu. Ụlọ klas ndị na-ejikọta ma ederede na ntụziaka ịgụ ihe mgbe niile karịa ndị ọzọ na-emepụta nkà mmụta dị elu. [2]Ụfọdụ ụlọ akwụkwọ dị na United States na-etinye mmejuputa mmụta sayensị dị ka ntụziaka jikọtara ọnụ. Ụmụ akwụkwọ na-etinye aka n'ụdị ntụziaka agụmakwụkwọ a emeela ka ụmụ akwụkwọ na-enweta ntụziaka asụsụ na sayensị dị iche iche.[3]

Mkpa agụmakwụkwọ dị na ọha mmadụ taa nwere ike igosipụta na ọtụtụ atụmatụ dị iche iche a na-etinye n'ọrụ n'ụlọ akwụkwọ na mmemme mgbe ụlọ akwụkwọ gachara maka agụmakwụkwọ. Òtù ndị na-enweghị uru, dị ka Reading Partners, na-arụ ọrụ iji nyere ụmụ akwụkwọ aka na njem mmepe agụmakwụkwọ ha site na nkuzi mpụga na-agbakwunye nkuzi agụmakwụkwọ n'ụlọ akwụkwọ. Ndị nkuzi afọ ofufo na-arụ ọrụ iji mee ka ụmụ akwụkwọ na-eto eto nwee ọkwa ịgụ na ide site na nkuzi ịgụ na ide. [4]Ụfọdụ ụlọ akwụkwọ dị na United States na-etinye usoro mgbanwe agụmakwụkwọ ụlọ akwụkwọ niile iji nweta usoro nhazi maka mmepe agụmakwụkwọ. Ụdị mgbanwe agụmakwụkwọ nwere ike ịgụnye mmepe ọkachamara zuru ụwa ọnụ maka ndị nkuzi, ihe agụmakwụkwọ zuru ụwa ọnụ na usoro nkuzi, yana ndị nkuzi agụmakwụkwọ a zụrụ maka ụlọ akwụkwọ ahụ dum. [5]Ụdị mgbanwe nke ịgụ na ide egosila na ọ dị irè na mpaghara ụlọ akwụkwọ buru ibu.[5]

Omume mmepe nke ndị na-eto eto nwekwara ike itinye aka n'ụzọ miri emi na ndị na-elekọta ha. Ihe ngwọta ụfọdụ maka amaghị akwụkwọ nke ndị nọ n'afọ iri na ụma sitere n'ịkụziri ndị nne na nna nke ụmụ akwụkwọ nọ n'ụlọ akwụkwọ ndị dara ogbenye otu esi agụ akwụkwọ na ụmụ ha, na ịgba ndị nne na nne na nna ume isonye n'ụlọ ọrụ ụmụ ha site n'ịga ọmụmụ ihe ezinụlọ. [6]N'ozuzu, atụmatụ ndị metụtara itinye aka na nne na nna na omume ụlọ nwere mmetụta dị mma na ụmụ akwụkwọ na ezinụlọ ha.[7]

Na United States, nkà ịgụ na ide nwere njikọ chiri anya na agụmakwụkwọ na ogo ndụ. [1]Ịgụ na ide bụ isi ihe na-egosi ihe ịga nke ọma na obi ụtọ n'ọdịnihu. Enweghị akwụkwọ nwere njikọ chiri anya na enweghị ọrụ n'oge okenye.[8]

Hụkwa

[dezie | dezie ebe o si]
  • Ndepụta akwụkwọ ụmụaka ma ọ bụ ndị nọ n'afọ iri na ụma dere
  • Akụkọ ifo ndị na-eto eto
  • Akwụkwọ ịhụnanya maka ndị na-eto eto

Ihe odide

[dezie | dezie ebe o si]
  1. ↑ 1.0 1.1 Abadzi (May 31, 2004). "Strategies and policies for literacy". Literacy for Life.  Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  2. ↑ Bitter (2009-02-17). "What Works to Improve Student Literacy Achievement? An Examination of Instructional Practices in a Balanced Literacy Approach". Journal of Education for Students Placed at Risk 14 (1): 17–44. DOI:10.1080/10824660802715403. ISSN 1082-4669. 
  3. ↑ Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :2
  4. ↑ Learn how Reading Partners increases literacy in our youth! (en-US). Reading Partners. Retrieved on 2022-05-02.
  5. ↑ 5.0 5.1 Tivnan (May 2005). "Comparing Four Literacy Reform Models in High‐Poverty Schools: Patterns of First‐Grade Achievement". The Elementary School Journal 105 (5): 419–441. DOI:10.1086/431885. ISSN 0013-5984. 
  6. ↑ Bhattacharya (March 2010). "Children and Adolescents From Poverty and Reading Development: A Research Review". Reading & Writing Quarterly 26 (2): 115–139. DOI:10.1080/10573560903547445. ISSN 1057-3569. 
  7. ↑ Kennedy (2010-10-12). "Improving Literacy Achievement in a High-Poverty School: Empowering Classroom Teachers Through Professional Development". Reading Research Quarterly 45 (4): 384–387. DOI:10.1598/rrq.45.4.1. ISSN 0034-0553. 
  8. ↑ Morsy. The challenge of illiteracy : from reflection to action. ISBN 978-1-315-04972-4. OCLC 1082192314. 
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] N'etiti. Portsmouth, NH: Heinemann.
  • Moore, D. na ndị ọzọ, 1999. Ịgụ na ide nke ndị nọ n'afọ iri na ụma: Nkwupụta Ọnọdụ. Òtù Na-agụ Ihe Mba Nile [1]
  • Ule agụ na ide nke ụlọ akwụkwọ sekọndrị Ontario. 2006. Ụlọ ọrụ agụmakwụkwọ, ogo na ịza ajụjụ nke Ontario. [2]
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Agụrụ m ya mana enwetaghị m ya. Portland, ME: Stenhouse.
  • Iwu Ndị Na-eto Eto Na-eme Ihe Ike na Canada
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Nkwupụta: Gịnị mere ị ga-eji nwee nsogbu ịkọwa agụmakwụkwọ ndị na-eto eto n'ịntanetị maka omume na nyocha na klas? Journal of Adolescent & Adult Literacy, 52, 8-19. Enwekwara ya na: http://www.reading.org/Library/Retrieve.cfm?D=10.1598/JAAL.52.1.2&F=JAAL-52-1-Alvermann.htmlTempleeti:Dead link
  • Ruth Shagoury, Ph.D., Malite na Nghọta: Atụmatụ Ịgụ Ihe Maka Ndị Mmụta Kasị Ntorobịa, Stenhouse Publishers, 200

Templeeti:Literacy

Ewepụtara na https://ig.wikipedia.org/w/index.php?title=Ịgụ_na_ide_nke_ndị_nọ_n%27afọ_iri_na_ụma&oldid=132716