Ọrụ nlekọta ngwaahịa
Nlekọta ngwaahịa bụ ụzọ iji jikwaa mmetụta gbụrụ-gbúrụ ebe obibi nke ngwaahịa na ihe dị íchè íchè na ọkwa dị íchè íchè n'ime mmepụta, ojiji na mkpofu ha. Ọ na-ekweta na ndị na-emepụta, na-ere, na-eji ma na-atụfu ngwaahịa nwèrè ọrụ ha na-arụ iji hụ na a na-achịkwa ngwaahịa ma ọ bụ ihe ndị ahụ n'ụzọ ga-ebelata mmetụta ha, n'oge ndụ ha niile, na gbụrụ-gbúrụ ébé obibi na ahụike na nchekwa mmadụ.[1] Usoro a na-elekwasị anya na ngwaahịa ahụ n'onwe ya, a na-akpọkwa ónyé ọ bụla na-etinye aka na ndụ nke ngwaahịa ahụ ka ọ were ibu ọrụ iji belata mmetụta gbụrụ-gbúrụ ébé obibi, ahụike, na nchekwa ya.[2]
Màkà ndị na-emepụta ihe, nkè a gụnyere atụmatụ màkà, ma ọ bụrụ na ọ dị mkpa, ịkwụ ụgwọ màkà imegharị ma ọ bụ tụfuo ngwaahịa ahụ na njedebe nke ndụ ya bara uru. Enwere ike inweta nke a, n'akụkụ ụfọdụ, site na ịmegharị ngwaahịa iji jiri obere ihe na-emerụ ahụ, iji sie ike, jiri ya mee ihe ọzọ ma mee ihe ọzọ, na iji mepụta ngwaahịa site na ihe ndị a rụgharịrị arụgharị. Màkà ndị na-ere ahịa na ndị na-azụ ahịa, nke a pụtara na-arụ ọrụ dị ukwuu n'ịhụ na a na-ewepụ ma ọ bụ na-emegharị ngwaahịa na-adịghị ndụ.
Ndị na-akwado ya na-echegbu onwé ha banyéré usoro ndụ nke ngwaahịa na nsonaazụ zuru oke nke usoro mmepụta niile. A na-ewere ya dị ka ihe dị mkpa maka nkọwa siri ike nkè akụ na ụba ọrụ nke (akụkọ ifo, mba, iwu) "ahịa" na mmekọrịta "ngwaahịa".
Ihe atụ a ma ama bụ iwu nkwakọba ihe. A na-akwụ ụgwọ iji zụta karama ahụ, iche na ụgwọ iji zụọ ihe ọ nwèrè. Ọ bụrụ na e weghachite karama ahụ, a na-eweghachi ego ahụ, ónyé na-eweta ya ga-eweghachikwara karama ahụ màkà iji ya mee ihe ọzọ ma ọ bụ imegharị ya. Ọ bụrụ na ọ bụghị, enwere ike iji ego a natara kwụọ ụgwọ màkà nkwakọba ihe ma ọ bụ usoro nchịkwa ihe mkpofu. Ọzọkwa, ébé ọ bụ na ónyé ọ bụla na-achọta ma weghachite karama ahụ nwèrè ike ịnakọta otu ego ahụ, ọ bụ ihe a na-ahụkarị ka ndị mmadụ na-anakọta ndị a ma weghachiri ha dị ka ụzọ isi dịrị ndụ: nke a bụ ihe a ma ama, dịka ọmụmaatụ, n'etiti ndị na-enweghị ebe obibi na ọbọdọ US.
Otú ọ dị, a na-etinye ụkpụrụ ahụ n'ụzọ sara mbara karịa karama màkà ite na akụkụ ụgbọ ala dị ka taya. Mgbè ị na-azụta ágbá ma ọ bụ taya n'ọtụtụ ebe, mmadụ na-akwụ ụgwọ n'otu oge màkà iwepụ ihe mkpofu na-egbu egbu ha na-aghọ. Na mba ụfọdụ, dị ka Germany, iwu chọrọ nlebara anya na nsonaazụ zuru oke nke mmepụta, mmepụta, nkesa, ojiji na mmefu nke ngwaahịa, ma jide ndị na-erite uru site na ndị a n'ụzọ iwu màkà nsonaazụ ọ bụla n'ụzọ. Nke a bụkwa ihe na-eme na UK na EU n'ozuzu. Na United States, a na-eche nsogbụ ahụ ihu site na ikpe ikpe nke na-anwa ijide ụlọ ọrụ màkà mmetụta gbụrụ-gbúrụ ebe obibi nke ngwaahịa ha. Ka ọ dị ugbu a, dị ka ikpe ma ọ bụ atụmatụ mgbanwe ndekọ ego dị ka ndekọ ego zuru oke enwetabeghị nnukwu mmasị màkà echiche nlekọta ngwaahịa na United States karịa mpaghara nke mmekọrịta ọha na eze na agụmakwụkwọ na ụlọ ọrụ (nke a na-akpọkarị greenwashing).
N'akụkụ ọchịchọ, usoro ịzụ ahịa omume, nkè agụmakwụkwọ ndị ahịa na ozi banyere mmetụta gbụrụ-gbúrụ ebe obibi kwadoro, nwere ike ịbịaru ọtụtụ n'ime otu nsonaazụ ahụ dị ka nlekọta ngwaahịa.
Iwu[dezie | dezie ebe o si]
Iwu Nlekọta Ngwaahịa nke Australia afọ 2011 na-enye usoro màkà ijikwa mmetụta gbụrụ-gbúrụ ébé obibi, ahụike na nchekwa nke ngwaahịa, yana karịsịa mmetụta ndị metụtara nkwụsị ngwaahịa na ihe mkpofu ha. Usoro ahụ gụnyere ọrụ afọ ofufo, co-regulatory na iwu ngwaahịa nlekọta. A na-ekwu na ntinye nke iwu ahụ nyere nkwekọrịta dị mkpa site n'aka Gọọmentị Australia n'okpuru National Waste Policy, nke gọọmentị steeti Australia kwetara n'ọnwa Nọvemba afọ 2009 ma kwado ya site na Council of Australian Governments n'ọnwa Ọktoba afọ 2010.[3]
Iwu ahụ na-akwado National Television and Computer Recycling Scheme (NTCRS) site na Product Stewardship (Televisions and Computers) Regulations 2011. Atụmatụ ahụ emeela ihe dịka tọn narị puku abụọ na iri atọ nke ihe mkpofu eletrọniki kemgbe mbido ya. Nnyocha a bụ ohere dị mkpa iji gaa n'ihu na-emelite ma melite NTCRS.
Iwu ahụ guzobere Ndepụta Ngwaahịa nke Minista, a na-emelite ya kwa afọ. Ndepụta ahụ na-agwa ọbọdọ na ụlọ ọrụ banyéré ngwaahịa ndị ahụ a na-atụle màkà ikikere ma ọ bụ ụkpụrụ n'okpuru Iwu ahụ.
E nyere iwu ka e nyochaa Iwu ahụ afọ ise mgbe emechara ya, a malitekwara nke a n'ọnwa Machị n'afọ 2018.[4]
Ọrụ mmepụta gbasaa[dezie | dezie ebe o si]
A na-ejikarị njikwa ngwaahịa eme ihe na-agbanwe agbanwe na ọrụ mmepụta gbasaa, echiche yiri nke ahụ. Otú ọ dị, enwere ọdịiche dị íchè íchè n'etiti ha abụọ, dịka semantics nke okwu dị íchè íchè eji eme ihe na-atụ aro.
Ọ bụ ezie na echiche abụọ ahụ na-eweta ibu ọrụ nke njikwa ihe mkpofu màkà ngwaahịa njedebe ndụ site na gọọmentị nye ndị na-emepụta ihe, Product Stewardship na-agbatị ibu ọrụ a nye ónyé ọ bụla na-etinye aka na ndụ nke ngwaahịa ahụ ọ bụghị naanị ndị na-arụpụta ihe, kamakwa ndị na-ere ahịa, ndị na-azụ ahịa na ndị na-emegharị ihe.
Hụkwa[dezie | dezie ebe o si]
- Nchekwa na iweghachi ihe onwunwe ọdịnala
- Ịnọgide adịgide
- Eziokwu na-adịgide adịgide
- Ọrụ mmepụta gbasaa
- Enweghị ike ịnọgide na-enwe
- Ime ihe ọzọ
- Nkwado
Edensibia[dezie | dezie ebe o si]
- ↑ Australian Government, Department of the Environment and Energy, Product Stewardship, accessed 29 September 2019
- ↑ United States Environment Protection Agency, The United States Environment Protection Agency
- ↑ Australian Government, What is the Product Stewardship Act 2011, accessed 29 September 2019
- ↑ Australian Government, Review of the Product Stewardship Act 2011, including the National Television and Computer Recycling Scheme Consultation paper, published March 2018, accessed 29 September 2019