Jump to content

Aboakyer festival

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Aboakyer Festival

Aha Aboakyer sụgharịrị dị ka "ịchụ nta anụ ma ọ bụ anụmanụ" n'asụsụ Fante dị ka ndị Central Region na-asụ. Ụlọ ọrụ nke ememme ahụ bụ iji na-echeta mbata nke Simpafo (aha ọdịnala e nyere ndị Winneba). Ndị mmadụ si n'obodo Timbuktu nke dị n'ebe ugwu ọwụwa anyanwụ Afrịka kwaga n'alaeze ọdịda anyanwụ Sudan oge ochie gaa n'ala ha dị ugbu a n'ụsọ oké osimiri etiti Ghana. Ụmụnna abụọ duziri njem ha si n’ebe ugwu ọwụwa anyanwụ gaa n’ebe ọdịda anyanwụ Africa. Ndị mmadụ kwenyere na chi ha na-akpọ Otu, chebere ha pụọ ​​n'ihe egwu niile n'oge ha na-akwaga mba ọzọ na iji gosi na obi dị ha ụtọ, ndị mmadụ gakwuuru onye na-elekọta chi ahụ, bụ́ onye ụkọchukwu ọdịnala na-eme ihe dị ka onye na-emekọrịta ihe n'etiti ndị mmadụ na chi. , ịrịọ chi maka àjà ọ họọrọ. N'ụzọ tụrụ ha n'anya, chi ahụ rịọrọ ka e jiri mmadụ chụọ àjà, bụ́ onye sitere n'ezinụlọ eze. Àjà a gara n’ihu ruo afọ ole na ole ma e mesịrị kwụsị n’ihi na ndị mmadụ enweghịzi mmasị n’àjà ụmụ mmadụ.

A rịọrọ chi ahụ ka ọ gbanwee ụdị àjà ahụ, ebe ha kwenyere na ịchụ àjà n'àjà nwere ike ikpochapụ ezinụlọ eze. Chi ahụ rịọrọ ka e jide ụdị nwamba ọhịa dị ndụ ma nye ya ya n'ụlọ nsọ ya. Mgbe emesịrị ya, a ga-egbupụ ya isi dị ka àjà. A ga-eme nke a kwa afọ n'ememe.[1]

Tupu emume ahụ amalite, ndị mmadụ biri na chi ahụ n'obodo a na-akpọ Penkye. Mgbe a kwagara chi ahụ, a bịara mara chi ahụ dị ka Penkyi Otu, iji gosipụta ebe obibi ikpeazụ maka chi ahụ. Iji mee emume ahụ, ndị mmadụ chọtara nwamba ọhịa, dịka e nyere iwu. Ọtụtụ ndụ furu efu n'ime usoro ahụ ka a ga-ejide anụmanụ ahụ na ndụ ma buru ya gaa Penkye. Ndị mmadụ rịọrọ Penkyi Otu arịrịọ nke abụọ ka o nye ihe ọzọ maka nwamba ọhịa. Arịrịọ ahụ mere ka e kpebie ịnabata bushbuck tozuru etozu.[1] Ìgwè abụọ na-achụ nta, Tuafo (Nọmba nke mbụ) na Dentsifo (Nnọmba nke abụọ), anọwo na-arụ ọrụ nke ijide bushbuck dị ndụ ma nye ya ndị mmadụ na durbar. A na-eme emume a na Mee ma ọ bụ ihe omume dị mkpa na Ghana. Ndị agha na-eji ngwá agha ejide bushbuck ma ọ bụ deer ma jiri aka nkịtị jide

Omenala a na-ekwu n'ọnụ

[dezie | dezie ebe o si]

Ndị Simpa nyere ụmụ ha omenala a n'ụdị abụ, ma bụrụ ya n'abụ agha ha ma gwa ya n'oge abalị ọnwa n'ụdị akụkọ. Omenala a gara n'ihu ruo mgbe ndị Europe na-achị achị rutere n'ụsọ oké osimiri Gold Coast na ha na asụsụ Bekee. Ndị ọkà mmụta sụgharịrị akụkọ ahụ site n'asụsụ 'Fante' gaa na Bekee.[1]

  1. 1.0 1.1 1.2 Aboakyer festival. www.ghanaweb.com. Archived from the original on 18 November 2011. Retrieved on 2 December 2011.