Ajị anụ
Ajị anụ bụ eriri akwa a na-enweta site na atụrụ na anụ anụmanụ ndị ọzọ, ọkachasị ewu, oke bekee, na camelids. Okwu ahụ nwekwara ike na-ezo aka na ihe ndị na-adịghị ahụkebe, dị ka ajị ịnweta na ajị iko, nwere ihe ndị yiri ajị anụ.
Dịka eriri anụmanụ, ajị anụ nwere protein yana obere pasentị lipids. Nke a na-eme ka ọ dị iche na kemịkal dị iche na owu na eriri osisi ndị ọzọ, bụ nke kachasị cellulose.
Ihe ndị e ji mara ya[dezie | dezie ebe o si]
A na-emepụta ajị anụ site na follicles bụ obere mkpụrụ ndụ dị na akpụkpọ ahụ. Akpụkpọ anụ ndị a dị n'okirikiri elu nke akpụkpọ ahụ a na-akpọ epidermis ma na-agbada n'ime akpụkpọ anụ nke abụọ a na-akpọ dermis ka eriri ajị na-eto eto. Enwere ike kewaa follicles dị ka nke mbụ ma ọ bụ nke abụọ. Akpa follicles na-emepụta ụdị eriri atọ: kemp, eriri medullated, na ezi ajị anụ. Follicles nke abụọ na-emepụta naanị eriri ajị anụ. Fiber medulated na-ekekọrịta ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ njiri mara ntutu isi ma dị ogologo mana enweghị mrọ na nrị. Kemp fibers dị ezigbo njọ ma na-awụpụ.
Mkpụkpọ ajị anụ na-ezo aka na ebili mmiri siri ike dị na eriri ajị anụ ọ bụla dịka e gosipụtara ya na anụmanụ. Mkpụkpọ ajị anụ, na n'ọ̀tụ̀tụ̀ dị nta, na-eme ka ọ dị mfe ịgbanye ajị anụ ahụ site n'inyere eriri ndị ahụ n'otu n'otu aka na-ejikọta ibe ha, ka ha na-anọkọ ọnụ. N'ihi crimp, ajị anụ nwere nnukwu ibu karịa textiles ndị ọzọ, na ha na-ejide ikuku, nke na-eme ka ákwà na-ejigide okpomọkụ. Ajị anụ nwere nnukwu nguzogide okpomọkụ, ya mere ọ na-egbochi nnyefe okpomọkụ n'ozuzu ya. Mmetụta a abarala ndị bi n'ọzara uru, n'ihi na Bedouins na Tuaregs na-eji uwe ajị anụ eme ihe.
Ịkpụ ajị anụ na-apụta mgbe a na-akụ hama ma ọ bụ mkpasu iwe ndị ọzọ dị ka barbs ndị dị n'elu ajị anụ na-ejikọta ọnụ. Mmetụta na-abịakarị n'okpuru akụkụ abụọ bụ isi, nkụchi obi ma ọ bụ mmetụta mmiri mmiri. Mmetụta mmiri na-apụta mgbe a na-etinye mmiri na mmanu (karịsịa alkali dị ka ncha) n'ajị anụ nke na-agbakasị ahụ ruo mgbe eriri ndị ahụ na-ejikọta ma jikọta ọnụ. Ụjọ okpomoku mgbe ọ na-agba mmiri ma ọ bụ mmiri na-emesi usoro mmetụta ahụ ike. Ụfọdụ mmetụta eke nwere ike ime na azụ anụ ahụ.
Ajị anụ nwere ọtụtụ àgwà ndị na-amata ọdịiche dị na ntutu isi ma ọ bụ ajị anụ: ọ na-agbaji ma na-agbanwe.
Ọnụ ọgụgụ nke crimp kwekọrọ na ịdị mma nke eriri ajị anụ. Ajị dị mma dị ka Merino nwere ike ịnwe ihe ruru 40 crimps kwa centimita (100 crimps kwa inch), ebe ajị anụ dị ka karakul nwere ike ọ na-erughị otu (otu ma ọ bụ abụọ crimps kwa inch). N'ụzọ dị iche, ntutu isi nwere ntakịrị ma ọ bụrụ na ọ bụla ọnụ ọgụgụ na ọ dịghị crimp, na obere ike ijikọ na yarn. N'elu atụrụ, a na-akpọ akụkụ ntutu nke ajị anụ ahụ kemp. Ọnụ ọgụgụ nke kemp na ajị anụ dị iche iche site na ụdị na-amụba ma mee ka ụfọdụ ajị anụ bụrụ ihe na-achọsi ike maka ịgbagharị, emetụ, ma ọ bụ kaadị n'ime batts maka quilts ma ọ bụ ngwaahịa mkpuchi ndị ọzọ, gụnyere akwa tweed a ma ama nke Scotland.
Ajị anụ na-amịkọrọ mmiri ngwa ngwa, ma ọ dịghị oghere. Ajị anụ nwere ike itinye ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ịdị arọ ya na mmiri. Ajị anụ na-amịkọrọ ụda dị ka ọtụtụ ákwà ndị ọzọ. Ọ na-abụkarị agba ọcha na-egbuke egbuke, ọ bụ ezie na ụfọdụ ụdị atụrụ na-emepụta agba eke, dị ka nwa, aja aja, ọlaọcha, na ngwakọta na-enweghị usoro.
Ajị anụ na-enwu na okpomọkụ dị elu karịa owu na ụfọdụ eriri sịntetik. Ọ nwere obere ọkụ na-agbasa, obere nkwụsị nke okpomọkụ, obere ọkụ ọkụ, ọ dịghị agbaze ma ọ bụ ntapu; ọ na-etolite cha cha nke na-ekpo ọkụ ma na-ekpochapụ onwe ya, ọ na-etinyekwa obere ihe na gas na-egbu egbu na anwụrụ ọkụ karịa ngwaahịa ala ndị ọzọ mgbe eji ya na kapet. A na-akọwapụta kapeeti ajị anụ maka ebe nchekwa dị elu, dịka ụgbọ oloko na ụgbọ elu. A na-akọwakarị ajị anụ maka uwe maka ndị ọrụ mgbanyụ ọkụ, ndị agha, na ndị ọzọ na-arụ ọrụ ebe ha na-ekpughere ohere ọkụ.
Ajị anụ na-ebute mmeghachi omume nfụkasị na ụfọdụ ndị mmadụ.
Nhazi[dezie | dezie ebe o si]
Ịkpụ afụ ọnụ[dezie | dezie ebe o si]
Ịkpacha atụrụ bụ usoro onye ọrụ (onye na-akpacha ihe) na-ebipụ ajị anụ atụrụ. Mgbe a kpachachara ajị, klaasị ajị na-ekewa ajị anụ ahụ ụzọ anọ:
- ajị anụ (nke mejupụtara nnukwu ihe)
- gbajiri agbaji
- afọ ime
- mkpọchi
A na-ekpebi ogo nke ajị anụ site na usoro a maara dị ka nhazi ajị anụ, bụ nke onye tozuru etozu, nke a na-akpọ classer wool, na-ejikọta ajị dị iche iche nke ụdị grading ọnụ iji mee ka nloghachi nke onye ọrụ ugbo ma ọ bụ onye nwe atụrụ. N'Australia, tupu a ere ya, a na-atụcha ajị Merino niile maka dayameta nkezi (micron), mkpụrụ (gụnyere ọnụọgụ akwụkwọ nri), ogologo ogologo, ike siri ike, na mgbe ụfọdụ agba na ihe nkasi obi.
Ịsacha[dezie | dezie ebe o si]
A na-akpọ ajị anụ kwụ ọtọ n'atụrụ dị ka "ajị anụ", "ajị anụ na-egbu egbu" ma ọ bụ "ajị dị na griiz". Ajị a nwere nnukwu lanolin bara uru, yana akpụkpọ anụ atụrụ ahụ nwụrụ anwụ na ọsụsọ fọdụrụ, yana n'ozuzu ya nwekwara ọgwụ pesticides na ihe oriri sitere na gburugburu anụmanụ. Tupu a na-eji ajị anụ mee ihe maka azụmahịa, a ghaghị ịsacha ya, usoro nke ihicha ajị anụ ahụ. Ịcha nwere ike ịdị mfe dị ka ịsa ahụ n'ime mmiri ọkụ ma ọ bụ gbagwojuru anya dị ka usoro mmepụta ihe na-eji ncha na alkali na ngwá ọrụ pụrụ iche. N'ebe ugwu ọdịda anyanwụ England, a rụrụ olulu potash pụrụ iche iji mepụta ncha dị nro maka ịcha ajị ọcha na-emepụta n'ógbè ahụ.
A na-ewepụkarị ihe oriri na ajị ajị anụ site na carbonization chemical. N'ime ajị na-anaghị arụ ọrụ nke ọma, enwere ike wepu ihe oriri site n'aka yana ụfọdụ lanolin na-emebi emebi site na iji ncha dị nro. Enwere ike iji ajị anụ griiz a rụọ ọrụ n'ime yarn wee dụkọta ya na mittens ma ọ bụ sweaters na-eguzogide mmiri, dị ka nke ndị ọkụ azụ Aran Island. A na-ejikarị Lanolin wepụrụ na ajị anụ na ngwaahịa ịchọ mma dị ka ude aka.
Ịdị nkọ na mmepụta[dezie | dezie ebe o si]
Ajị anụ ọkụ nwere ọtụtụ adịghị ọcha; ihe oriri, ájá, unyi na nkochi ime akwa nke bụ ngwakọta nke suint (ọsụsọ), griiz, mmamịrị ntụpọ na mkpochi nsị. Ahụ atụrụ na-amịpụta ọtụtụ ụdị ajị ndị nwere ike dị iche iche, ọkpụrụkpụ, ogologo ogologo na adịghị ọcha. A na-edozi ajị anụ ahụ (greasy) ka ọ bụrụ 'n'elu'. 'Elu kacha njọ' chọrọ eriri kwụ ọtọ na nke yiri ya.
| Aha a na-ahụkarị | Akụkụ nke Atụrụ | Ụdị ajị anụ |
|---|---|---|
| Ọdịdị dị mma | Akpụkpọ ụkwụ | Ọmarịcha, otu na nke jupụtara na ya |
| N'ebe dị nso | Akụkụ | Ọmarịcha, ejiji na ike |
| Nkwado ala | Olu | Ọdịdị dị mkpirikpi na nke na-adịghị mma |
| Nhọrọ | Ịlaghachi azụ | Ihe mkpirikpi, ghere oghe na nke na-esighị ike |
| Abb | Haunches | Ihe nkedo dị ogologo, nke siri ike |
| Nke abụọ | Afọ | Ọ dị mkpụmkpụ, dị nro, na-adịghị ọcha ma dị unyi |
| Ihe Na-adịghị n'elu | Isi | Ọ siri ike, ọ siri ike, sie ike ma sie ike |
| Brokes | Ụkwụ n'ihu | Ọ dị mkpụmkpụ, na-adịghị mma na nke na-ezighị ezi |
| Ụgbọ ehi | Akpụkpọ ụkwụ azụ | Ọ siri ike, sie ike ma nwee ntutu |
| Britch | Akpụkpọ ụkwụ | Ọ bụ ihe siri ike, ọ bụ ihe siri mma ma bụrụ ihe ruru unyi |
| Ebe e si nweta ya: [1] | ||
A na-ekpebi ịdị mma nke ajị anụ site na dayameta eriri ya, crimp, mkpụrụ, agba, na ike ya. Dayameta fiber bụ otu njirimara ajị anụ kachasị mkpa nke na-ekpebi ogo na ọnụahịa.
Ajị Merino na-adịkarị 90–115 mm (3.5–4.5 in) n'ogologo ma dịkwa mma nke ukwuu (n'etiti 12 na 24 microns). Ajị anụ kachasị mma na nke bara uru sitere na Merino hoggets. Ajị a na-esi n'atụrụ a na-emepụta maka anụ na-abụkarị nke siri ike, ma nwee eriri 40–150 mm (1.5–6 na) n'ogologo. Mmebi ma ọ bụ mgbaji na ajị ahụ nwere ike ime ma ọ bụrụ na atụrụ ahụ na-enwe nrụgide mgbe ọ na-eto n'ajị anụ ya, na-ebute ebe dị gịrịgịrị ebe ajị anụ ahụ nwere ike ịgbaji.
A na-ekewakwa ajị anụ ka ọ bụrụ akara ule dabere na nha dayameta nke ajị anụ na microns yana ụdị ya. Akara ule ndị a nwere ike ịdịgasị iche dabere na ụdị ma ọ bụ ebumnuche nke ajị anụ ahụ. Ọmụmaatụ:
| Diameter na microns | Aha ya |
|---|---|
| < 15.5 | Merino dị nro[1] |
| 15.6-18.5 | Merino Dị Mma |
| 18.6-20 | Fine Merino[1] |
| 20.1-23 | Medium Merino |
| > 23 | Merino siri ike[1] |
| Ụdị | Diameter |
|---|---|
| Ịlaghachi | 21-26 microns, ọcha, 90-180 mm (3.5-7.1 in) ogologo |
| Ezigbo agbụrụ | 27-31 microns, Corriedales, wdg. |
| Mgbasa nke etiti | 32-35 micron |
| Nkwụsị | 23-34 microns, na-enwekarị ịma mma na ìhè. Ihe atụ, Aussiedown, Dorset Horn, Suffolk, wdg.[2] |
| Mgbasa ozi siri ike | >36 microns |
| Akpụkpọ anụ | 35-45 micron[1] |
Enwere ike iji ajị anụ ọ bụla dị mma karịa micron 25 maka uwe, ebe a na-eji akara ugo dị elu maka uwe elu ma ọ bụ akwa akwa. Ka ajị anụ dị mma, ka ọ na-adịkwu nro, ebe akara ule na-adịte aka na-adịte aka ma na-adịchaghị mfe iji ọgwụ.
Kacha mma Australian na New Zealand Merino ajị ka a maara dị ka 1PP, nke bụ ụlọ ọrụ benchmark nke kacha mma maka Merino ajị 16.9 microns na mma. Ụdị a na-anọchi anya ọkwa dị elu nke ịdị mma, agwa, agba, na ụdị dị ka ekpebisiri ike na ndabere nke usoro dị iche iche dabere na iwu mbụ nke ajị Britain siri dị ka Council nke Australian Wool Exchange (AWEX) Council na-etinye. Naanị iri na abuo ole na ole n'ime nde bales a na-ere ahịa kwa afọ ka a ga-ekewa na akara 1PP.
Na United States, a na-akpọ ọkwa atọ nke ajị na Wool Products Labeling Act nke 1939. Ajị anụ bụ "eriri sitere na ajị anụ atụrụ ma ọ bụ atụrụ ma ọ bụ ntutu nke ewu Angora ma ọ bụ Cashmere (ma nwee ike ịgụnye ihe a na-akpọ ọkachamara). eriri sitere na ntutu kamel, alpaca, llama, na vicuna) nke a na-enwetabeghị site na ngwaahịa ajị anụ kpara ma ọ bụ nwere mmetụta." A na-ejikwa "ajị na-amaghị nwoke" na "ajị anụ ọhụrụ" na-ezo aka na ajị anụ a na-ejighị mee ihe. E nwere ụdị abụọ nke ajị anụ ejigharịgharị (nke a na-akpọkwa ajị agbagharị ma ọ bụ ajị na-acha odo odo). "Ajị anụ arụgharịrị" na-akọwapụta "ajị anụ nke a kpara akpa ma ọ bụ gbanye ya ka ọ bụrụ ngwaahịa ajị anụ wee wedata ya n'ọnọdụ fibrous na-ejighị ya n'aka ndị ahịa ya". "Ajị anụ ejigharịgharị" na-ezo aka n'ụdị ajị anụ nke ndị ahịa kacha jiri jiri.
Akụkọ ihe mere eme[dezie | dezie ebe o si]
Atụrụ ọhịa nwere aji karịa ajị anụ. Ọ bụ ezie na a na-azụ atụrụ ihe dị ka afọ 9,000 ruo 11,000 gara aga, ihe ndekọ ihe ochie sitere na statuary dị na saịtị ndị dị na Iran na-egosi na nhọrọ maka atụrụ ajị anụ nwere ike ịmalitela ihe dị ka 6000 BC, na uwe ajị anụ mbụ e debere naanị ka puku afọ abụọ ruo atọ gachara. Ewebata atụrụ ndị na-acha uhie uhie na Europe site na nso East na mmalite nke narị afọ nke anọ BC. Ajị anụ Europe kacha ochie ama ama, c. 1500 BC, echekwara ya n'ime igbe Danish. Tupu e mepụtachaa ịkwa osisi—ma eleghị anya n’oge Iron Age—eji aka ma ọ bụ mbo ọla kpụrụ ajị anụ ahụ. N'oge ndị Rom, ajị, linin, na akpụkpọ anụ na-eyi ndị bi na Europe uwe; owu si India bụ ihe na-agụsi agụụ ike nke nanị ndị ọkà n'okike nụrụ ya, na silk, ndị e si China na-ebubata n'okporo ụzọ Silk, bụ ngwá ahịa okomoko dị oke egwu. Pliny the Elder dekọtara na Natural History ya na aha ọma maka imepụta ajị kachasị mma bụ ndị Tarentum nwere mmasị na ya, ebe ozuzu oke amịpụtala atụrụ nwere ajị anụ dị elu, mana nke chọrọ nlekọta pụrụ iche.
N'oge ochie, ka njikọ azụmahịa na-agbasawanye, ihe ngosi Champagne na-atụgharị anya na mmepụta akwa ajị anụ na obere ebe dị ka Provins. Netwọk nke mmemme mmemme a na-eme kwa afọ mepụtara pụtara na woolens nke Provins nwere ike ịchọta ụzọ ha na Naples, Sicily, Saịprọs, Majorca, Spain, na ọbụna Constantinople. Azụmahịa ajị anụ malitere ịghọ azụmahịa siri ike, ihe na-emepụta ego. Na narị afọ nke 13, ịzụ ahịa ajị anụ ghọrọ injin akụ na ụba nke mba ndị dị ala na etiti Italy. Ka ọ na-erule ngwụsị narị afọ nke 14, Ịtali na-achị. The Florentine wool guild, Arte della Lana, zigara ajị anụ Bekee e webatara na San Martino convent maka nhazi. A na-edozi ajị Italian sitere na Abruzzo na ajị merino Spanish na ụlọ ọrụ Garbo. Ajị anụ Abruzzo bụbu ihe kachasị enweta maka ndị otu Florentine, ruo mgbe mmekọrịta dị mma na ndị ahịa na Iberia mere ka ajị merino dị. Ka ọ na-erule narị afọ nke 16 mbupụ ajị Italy na Levant agbadala, mechaa jiri mmepụta silk dochie ya.
Ọnụ ahịa nke mbupụ nke ajị anụ ọhịa bekee bụ naanị ụzọ atụrụ nke narị afọ nke 15 nke Castile na-enweta ego ma bụrụ nnukwu ego na-akpata ego na okpueze Bekee, nke na 1275 tinyere ụtụ isi mbupụ na ajị a na-akpọ "Great Custom". Enwere ike ịhụ mkpa nke ajị anụ na akụ na ụba Bekee n'eziokwu na kemgbe narị afọ nke 14, onye isi oche nke Ụlọ ndị nwe ụlọ nọ ọdụ na "Woolsack", oche jupụtara na ajị anụ.
E hiwere nnukwu ego n'ụlọ ndị Cistercian, bụ́ ndị kpakọbara nnukwu ala n'ime narị afọ nke 12 na mmalite nke narị afọ nke 13, bụ́ mgbe ọnụ ahịa ala dị ala, ọrụ ka dịkwa ụkọ. A na-esi n'ọdụ ụgbọ mmiri North Sea ebubata ajị anụ na-esi na ọdụ ụgbọ mmiri gaa n'obodo ndị dị na Flanders, karịsịa Ypres na Ghent, bụ ebe a na-esiji ya ma na-arụ ọrụ dị ka akwa. N'oge nke Black Death, English textile industries riri ihe dị ka 10% nke English ajị anụ. Azụmahịa textile nke Bekee toro na narị afọ nke 15, ruo n'ókè ebe a na-enwe nkụda mmụọ mbupụ nke ajị anụ. N'ime narị afọ ndị gafeworonụ, iwu dị iche iche nke Britain na-achịkwa ahịa ajị anụ ma ọ bụ na-achọ ka a na-eji ajị anụ eme ihe ọbụna n'ili. Ịchụpụ ajị anụ ná mba ahụ, bụ́ nke a maara dị ka ikwiikwii, bụ otu mgbe a tara ntaramahụhụ site n'ebipụ aka. Mgbe Mweghachi ahụ gasịrị, ọmarịcha woolen Bekee malitere ịsọ mpi na silk n'ahịa mba ụwa, nke ndị ọrụ njem ụgbọ mmiri na-enyere aka; na 1699, okpueze England machibidoro ndị America ya ka ha na onye ọ bụla na-ere ajị anụ ma e wezụga England n'onwe ya.
Otutu uru nke akwa woolen dị na agba na imecha ngwaahịa a kpara akpa. Na nke ọ bụla n'ime ebe a na-ere ahịa textiles, usoro mmepụta ihe bịara kewaa n'ime nchịkọta azụmahịa, nke onye ọchụnta ego na-elekọta ya na usoro nke Bekee na-akpọ usoro "putting-out", ma ọ bụ "ụlọ ọrụ ụlọ", na Verlagssystem nke ndị Germany. N'ime usoro a na-emepụta akwa ajị anụ, mgbe ọ na-adịgide na mmepụta Harris tweeds, onye ọchụnta ego na-enye ihe ndị na-emepụta ihe na ọganihu, ndị fọdụrụ na-akwụ ụgwọ mgbe a na-ebuga ngwaahịa ahụ. Nkwekọrịta ederede jikọtara ndị ọrụ aka na usoro akọwapụtara. Fernand Braudel na-enyocha ọdịdị nke usoro ahụ na ọganihu akụ na ụba nke narị afọ nke 13, na-ehota akwụkwọ nke 1275. Usoro ahụ kwụsịrị mmachi nke ndị guilds nke ọma.
Tupu ifuru nke Renaissance, Medici na nnukwu ụlọ akụ ndị ọzọ nke Florence ewulitela akụ na ụba ha na usoro ụlọ akụ na ụlọ ọrụ akwa ha dabere na ajị anụ, nke Arte della Lana na-ahụ maka ya, ajị ajị anụ: ọdịmma ajị anụ na-eduzi atumatu Florentine. Francesco Datini, "onye ahịa nke Prato", guzobere na 1383 Arte della Lana maka obere obodo Tuscan ahụ. Ọ bụ ọgbakọ Mesta nke ndị nwe atụrụ na-achịkwa okporo ụzọ atụrụ nke Castile. Ha kpụrụ ala ala na akụ nke meseta nke dị n'ime obi nke Iberian peninsula; na narị afọ nke 16, Spain jikọtara ọnụ kwere ka mbupụ nke ụmụ atụrụ Merino naanị site na ikike eze. Ahịa ajị anụ German - dabere na atụrụ sitere na Spanish - agafeghị ajị Britain ruo n'oge atụnyere ya. Ka e mesịrị, mgbanwe mmepụta ihe webatara nkà na ụzụ mmepụta ihe n'ime ajị anụ na n'ichepụta akwa ajị anụ. Akụ na ụba nke colonial Australia gbadoro ụkwụ na ịzụ atụrụ, ahịa ajị anụ Australia mechara gafere nke ndị German ka ọ na-erule 1845, na-enye Bradford ajị anụ, bụ nke tolitere dị ka obi mmepụta woolen mepere emepe.
N'ihi mbelata nke ọchịchọ site n'iji ụbara eriri sịntetik eme ihe, mmepụta ajị anụ dị obere karịa ka ọ dị n'oge gara aga. Mkpọda nke ọnụ ahịa ajị anụ malitere na njedebe 1966 na ọdịda 40%; na nkwụsịtụ oge ụfọdụ, ọnụahịa ahụ agbadala. Ihe si na ya pụta ebelatala mmepụta na mbugharị akụrụngwa n'imepụta ngwa ahịa ndị ọzọ, n'ihe gbasara ndị na-akụ atụrụ, na-emepụta anụ.
Teknụzụ Superwash (ma ọ bụ ajị nwere ike ịsacha) pụtara na mbụ na mbido 1970 iji mepụta ajị anụ nke emerela nke ọma ka ọ bụrụ igwe a na-asacha ma nwee ike kpọọ nkụ. A na-emepụta ajị ajị a na-eji acid bat nke na-ewepụ "scales" na eriri, ma ọ bụ na-ekpuchi eriri ahụ na polymer nke na-egbochi akpịrịkpa ahụ iji jikọta ibe ya ma mee ka ọ dị ntakịrị. Usoro a na-ebute eriri nke na-ejide ogologo oge na ogologo oge n'elu ihe ndị sịntetik, ebe ọ na-ejigide ọdịdị ya.
Na Disemba 2004, e rere otu bale nke ajị anụ kacha mma n'ụwa n'oge ahụ, nke dị ihe dị ka micron 11.8, rere maka AU $3,000 kwa kilogram n'ọra ya na Melbourne. Anụ ajị anụ nwalere na nkezi nke 74.5%, 68 mm (2.7 in) ogologo, ma nwee ume ọhụrụ 40 kwa kilotex. Nsonaazụ bụ $279,000 maka bale. A na-ere bale kachasị mma nke ajị anụ mgbe ọ bụla maka ndekọ oge nke AU $ 2690 kwa kilo n'oge June 2008. Nke a bụ nke Hillcreston Pinehill Partnership mepụtara ma tụọ 11.6 microns, 72.1% mkpụrụ, ma nwee 43 newtons kwa kilotex ike nha. Bale ahụ nwetara $247,480 wee bupụ ya na India.
N'afọ 2007, e mepụtara uwe ọhụrụ ajị anụ na Japan nke nwere ike ịsacha na ịsa ahụ, nke na-akpọnwụkwa dị njikere iyi n'ime awa ole na ole na-enweghị ígwè chọrọ. Emepụtara uwe ahụ site na iji ajị Merino nke Australia, ọ na-emekwa ka ngwaahịa ndị e ji ajị anụ mee, dị ka uwe, uwe ogologo ọkpa, na sket, hichaa site na iji mmiri ịsa ahụ n'ụlọ.
Na Disemba 2006, Nzukọ Ezumezu nke United Nations kwupụtara 2009 ka ọ bụrụ afọ mba ụwa nke eriri eke, ka ewelite profaịlụ nke ajị anụ na eriri ndị ọzọ sitere n'okike.
Mmepụta[dezie | dezie ebe o si]
Mmepụta ajị anụ zuru ụwa ọnụ bụ ihe dị ka nde tọn 2 (nde puku tọn 2.2) kwa afọ, nke 60% na-abanye na uwe. Ajị nwere ca 3% nke ahịa akwa zuru ụwa ọnụ, mana uru ya dị elu n'ihi agba agba na mgbanwe ndị ọzọ nke ihe ahụ. Ọstrelia bụ onye na-ebute ụzọ na-emepụta ajị anụ nke sitere na atụrụ Merino mana China kpuchie ya n'ihe gbasara mkpokọta ịdị arọ. New Zealand (2016) bụ nke atọ kachasị na-emepụta ajị anụ, yana onye na-emepụta ajị anụ crossbred. Ụdị ụdị dị ka Lincoln, Romney, Drysdale, na Elliotdale na-emepụta eriri ndị na-esighị ike, na a na-ejikarị ajị atụrụ ndị a eme kapet.
Na United States, Texas, New Mexico, na Colorado nwere nnukwu ìgwè atụrụ na-azụ ahịa na ebe ha na-azụ bụ Rambouillet (ma ọ bụ French Merino). Ọzọkwa, ìgwè atụrụ na-eme nke ọma nke ndị ọrụ ugbo bụ́ ndị na-eto eto na-azụ obere ìgwè atụrụ pụrụ iche maka ahịa na-eji aka eme ihe. Ndị ọrụ ugbo obere ndị a na-enye ọtụtụ nhọrọ nke ajị anụ. Woolclip zuru ụwa ọnụ (ngụkọta ọnụ ọgụgụ nke ajị ajị agba) 2020
- China: 19% nke ụwa ajị anụ (334 abụba, 2020)
- Australia: 16%
- New Zealand: 8%
- Turkey: 4%
- United Kingdom: 4%
- Morocco: 3%
- Iran: 3%
- Rọshịa: 3%
- Saụt Afrịka: 3%
- India: 3%
Organic ajị anụ enwetala na ewu ewu. Ajị ajị a kpaara ókè na-ebubata ya, ọtụtụ n'ime ya na-esite na New Zealand na Australia. Ajị anụ na-adị mfe ịchọta na uwe na ngwaahịa ndị ọzọ, mana ngwaahịa ndị a na-ebukarị ọnụ ahịa dị elu.
Ajị dị mma na gburugburu ebe obibi (dị ka atụnyere naịlọn mmanụ ma ọ bụ polypropylene) dị ka ihe eji eme kapeeti, yana karịsịa mgbe ejikọtara ya na ihe ejikọtara eke na iji ihe na-enweghị formaldehyde.
Otu dị iche iche na-ahụ maka ikike ụmụ anụmanụ achọpụtala okwu gbasara mmepụta ajị anụ, dị ka ịkwọ mmiri.
Ahịa[dezie | dezie ebe o si]
Australia[dezie | dezie ebe o si]
A na-ere ihe dị ka 85% nke ajị anụ a na-ere n'Australia site na okushon akwa na-emeghe.
Mba ndị ọzọ[dezie | dezie ebe o si]
The British Wool Marketing Board na-arụ usoro ịzụ ahịa etiti maka ajị anụ ajị anụ UK na ebumnobi nke inweta nkwụghachi ụgbụ kacha mma maka ndị ọrụ ugbo.
A na-ere ihe na-erughị ọkara nke ajị New Zealand n'ahịa mkpọ, ebe ihe dị ka 45% nke ndị ọrụ ugbo na-ere ajị anụ ozugbo nye ndị na-azụ ahịa na ndị ọrụ njedebe.
Ndị na-emepụta atụrụ United States na-ere ajị anụ nwere ụlọ nkwakọba ihe ajị anụ nkeonwe ma ọ bụ nke jikọrọ ọnụ, mana ọdọ mmiri ajị anụ na-ahụkarị n'ọtụtụ steeti. N'ọnọdụ ụfọdụ, a na-ejikọta ajị anụ na mpaghara ahịa mpaghara, mana a na-ere ya site na ụlọ nkwakọba ihe ajị anụ. A na-ahọrọ ajị anụ nke nwere nsonaazụ nlere ebumnuche. Uwe akwa na akwa kapeeti na-ebubata na-aga ozugbo n'ahịa etiti, ebe nnukwu ndị ahịa na ndị na-emepụta ihe na-edozi ya.
Yarn[dezie | dezie ebe o si]
A na-eme ajị na-ajị anụ ma ọ bụ megharịa ya site n'ịcha ma ọ bụ dọkasịa ákwà ajị anụ dị adị na iweghachi eriri ndị si na ya pụta. Dị ka usoro a na-eme ka eriri ajị anụ dị mkpụmkpụ, akwa a rụgharịrị dị ala karịa nke mbụ. Enwere ike ịgwakọta ajị anụ ahụ a na-emegharị ya na ajị anụ a na-adịghị ahụkebe, ajị anụ, ma ọ bụ eriri ọzọ dị ka owu iji mee ka ogologo eriri dị ogologo. A na-ejikarị yarn ndị dị otú ahụ eme ihe dị ka yarn nke nwere eriri owu. Emepụtara usoro a na Heavy Woolen District nke West Yorkshire wee mepụta microeconomy na mpaghara a ruo ọtụtụ afọ.
Ihe kacha njọ bụ eriri ajị anụ siri ike, ogologo ogologo, nke nwere elu siri ike.
Woolen bụ ajị anụ dị nro, dị mkpụmkpụ, nke nwere kaadị a na-ejikarị eme akwa. N'ịkwa akwa omenala, a na-ejikọta yarn woolen (maka ịdị nro na ikpo ọkụ) na obere warp kachasị njọ maka ike dị n'úkwù.
Ojiji[dezie | dezie ebe o si]
Na mgbakwunye na uwe, a na-eji ajị anụ mee ihe mkpuchi, akwa ịnyịnya, akwa akwa, akwa akwa, mkpuchi na ihe mkpuchi. Enwere ike iji ajị ajị agba mepụta ụdị nka ndị ọzọ dị ka mmiri mmiri na mmetụta agịga. Ajị anụ na-ekpuchi hama piano, a na-ejikwa ya amịkọrọ ísì na mkpọtụ n'ime ígwè ọrụ dị arọ na ígwè okwu stereo. Ndị Gris oge ochie ji okpu agha kpuchie okpu agha ha, ndị agha Rom na-ejikwa ihe mgbochi obi e ji ajị anụ mee.
A na-ejikwa ajị na owu eme akwa akwa. Akpụkpọ anụ ajị anụ bụ hydrophobic (mmiri na-agbapụ) na ime nke eriri ajị anụ bụ hygroscopic (na-adọta mmiri); nke a na-eme ka uwe ajị anụ dabara adaba maka diaper mmiri site na igbochi wicking, ya mere uwe elu na-anọgide na-akpọnwụ. Ajị anụ ma na-agwọ ya na lanolin bụ mmiri na-eguzogide mmiri, ikuku na-agafe agafe, yana nje bacteria dị ntakịrị, ya mere ọ na-eguzogide mmepụta nke isi. Ụfọdụ akwa akwa ọgbara ọhụrụ na-eji akwa ajị anụ mee ihe maka mkpuchi, ma e nwere ọtụtụ usoro ịkpakọba ahịa ọgbara ọhụrụ maka mkpuchi diaper.
Nnyocha mbụ nke uwe ime woolen achọpụtala na ọ na-egbochi okpomọkụ na ọsụsọ n'ihi na ọ na-amịkọrọ mmiri ngwa ngwa karịa eriri ndị ọzọ.
Dị ka protein anụmanụ, a pụrụ iji ajị anụ mee ihe dị ka fatịlaịza ala, na-abụ isi iyi nitrogen na-ewepụta ngwa ngwa.
Ndị na-eme nchọpụta na Royal Melbourne Institute of Technology School of Fashion and textiles achọpụtala ngwakọta nke ajị na Kevlar, eriri sịntetik nke a na-ejikarị eme ihe na ngwa agha ahụ, dị mfe, dị ọnụ ala ma rụọ ọrụ nke ọma na ọnọdụ mmiri mmiri karịa Kevlar naanị. Kevlar, mgbe ejiri ya naanị ya, na-efunahụ ihe dịka 20% nke ịdị irè ya mgbe mmiri dị, yabụ chọrọ usoro mgbochi mmiri dị oke ọnụ. Ajị na-abawanye esemokwu na uwe mwụda nwere akwa akwa 28-30, iji nye otu ọkwa mgbochi mgbo dị ka 36 nke Kevlar naanị.
Ihe omume[dezie | dezie ebe o si]
Onye na-azụta ajị Merino, Ermenegildo Zegna, enyela onyinye maka ndị na-emepụta ajị anụ Australia. N'afọ 1963, e gosipụtara Ermenegildo Zegna Perpetual Trophy na Tasmania maka ndị na-akụ "Superfine skirted Merino Flece". Na 1980, ewepụtara ihe nrite mba, Ermenegildo Zegna Trophy for Extrafine Wool Production. N'afọ 2004, a bịara mara ihe nrite a dị ka Ermenegildo Zegna na-enweghị nchebe Wool Trophy. N'afọ 1998, ewepụtara Ermenegildo Zegna echekwabara Wool Trophy maka ajị anụ atụrụ ekpuchiri ihe dị ka ọnwa itoolu n'afọ.
N'afọ 2002, a malitere Ermenegildo Zegna Vellus Aureum Trophy maka ajị anụ nke dị 13.9 microns ma ọ bụ nke ka mma. Ajị si Australia, New Zealand, Argentina, na South Africa nwere ike ịbanye, a na-akpọkwa onye meriri na obodo ọ bụla. N'April 2008, New Zealand meriri Ermenegildo Zegna Vellus Aureum Trophy na nke mbụ ya na ajị anụ tụrụ 10.8 microns. Asọmpi a na-enye arọ ajị anụ emeri nke nwere otu ịdị arọ na ọla edo dị ka ihe nrite, yabụ aha a.
Na 2010, otu ultrafine, 10-micron ajị anụ, sitere na Windradeen, na nso Pyramul, New South Wales, meriri Ermenegildo Zegna Vellus Aureum International Trophy.
Kemgbe afọ 2000, Loro Piana enyela otu iko maka bale ajị anụ kacha mma n'ụwa nke na-emepụta naanị akwa zuru oke maka uwe akwa akwa 50. A na-enye onye na-akụ ajị anụ Australia ma ọ bụ New Zealand bụ onye na-emepụta bale kacha mma n'afọ.
Ụbọchị New England Merino Field nke na-egosipụta studs, ajị anụ, na atụrụ na-eme n'ime January, n'ime afọ ole na ole gburugburu Walcha, New South Wales district. Ihe nrite Ejiji Wool Kwa Afọ, nke gosipụtara iji Merino ajị site n'aka ndị na-emepụta ejiji, bụ obodo Armidale, New South Wales, na-akwado na March kwa afọ. Ihe omume a na-agba ndị na-eto eto na ndị na-emepụta ejiji ume ka ha gosipụta nkà ha. N'ime ọnwa Mee nke ọ bụla, Armidale na-akwado New England Wool Expo kwa afọ iji gosipụta ejiji ajị anụ, ọrụ aka, ihe ngosi, asọmpi ịkpacha ajị, ule nkịta yard, na ndị ọzọ.
N'ọnwa Julaị, a na-eme ihe ngosi atụrụ na ajị nke Australian kwa afọ na Bendigo, Victoria. Nke a bụ ihe ngosi atụrụ na ajị kachasị ukwuu n'ụwa, nke nwere ewu na alpacas, yana asọmpi ajị anụ na ihe ngosi, asọmpi ajị anụ, nnwale atụrụ, ịkwa akwa, na njikwa ajị anụ. Asọmpi kacha ukwuu n'ụwa maka ajị anụ ezi uche dị na ya bụ asọmpi Fleece Australia, nke a na-eme kwa afọ na Bendigo. N'afọ 2008, ndenye 475 sitere na steeti niile nke Australia, na ihe nrite nke mbụ na nke abụọ na-aga na Northern Tablelands.
Hụkwa[dezie | dezie ebe o si]
- Usoro iheomume nke uwe na akwa
Mmepụta[dezie | dezie ebe o si]
Nhazi[dezie | dezie ebe o si]
Ngwaahịa ndị a nụchara anụcha[dezie | dezie ebe o si]
Ajị anụ ndị ọzọ[dezie | dezie ebe o si]
Njikọ mpụga[dezie | dezie ebe o si]
| National libraries | |
|---|---|
| Other | |
