Amos Tutuola

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

Amos Tutuola (Yoruba: Ámósì Tutùọlá; 20 June 1920 - 8 June 1997) bụ onye edemede Naijiria nke dere akwụkwọ ndị dabeere n'akụkụ ụfọdụ na akụkọ ọdịnala Yoruba. Amos Tutuola Yoruba: Ámósì Tutùọlá Akụkọ ọdịnala Yoruba

Akụkọ mmalite mdu ya[dezie | dezie ebe o si]

Amos Olatubosun Tutuola Odegbami mụrụ na 20 June 1920, na Wasinmi, obodo nke dị kilomita ole na ole n'èzí Abeokuta, Nigeria, ebe nne na nna ya, Charles Tutuola Odegbami na Esther Aina Odegbami, bụ ndị Yoruba Christian cocoa, bi.[1]  [2]  Wasinmi bụ obere obodo na-arụ ọrụ ugbo tọrọ ntọala n'agbata afọ 1845 na 1880[3] site n'aka ndị otu Egba subethnic sitere na Abeokuta.  Nna Tutuola na nna nna so n'òtù subethnic a.

Amọs bu nke-ntà nke nna-ya;  nne-ya bu nwunye nke-atọ nna-ya.  Nna nna ya bụ Odafin nke Egbaland, Chief Odegbami (c. 1842–1936), nna ochie nke ezinụlọ Odegbami, bụ onye isi ndị Egba na onye na-efe omenala ndị Yoruba.[1].  Aha ya, "Odafin" (nke pụtara "onye guzobere iwu" ma ọ bụ "iwu" na Yoruba), pụtara na o nwere ọkwa nchịkwa n'ime ọchịchị ọdịnala Egbaland, na ọ bụ otu n'ime ndị Iwarefa nke Ogboni.

Mgbe Amos dị afọ asaa, n'afọ 1927, ọ ghọrọ onye ozi F. O. Monu, bụ onye Igbo, bụ onye zigara ya na ụlọ akwụkwọ praịmarị  Salvation Army, n'ọnọdụ ụgwọ ọrụ.  Mgbe ọ dị afọ 12, ọ gara ụlọ akwụkwọ Anglican Central dị na Abeokuta.  Ọzụzụ ya dị mkpirikpi bụ naanị afọ isii (site na 1934 ruo 1939).[5]  Mgbe nna nna ya nwụsịrị n’afọ 1936, ọtụtụ ndị ezinaụlọ onye isi ahụ kpebiri ịnakwere ụdị aha ndị Europe ma were aha ya, Odegbami, bụrụ aha ikpeazụ ha.  Otú ọ dị, ọtụtụ ndị òtù ezinụlọ ndị ọzọ, gụnyere Amos, kpebiri iwere aha nna ha, bụ́ Tutuola, kama.[4]  Mgbe nna ya nwụrụ na 1939, Tutuola hapụrụ ụlọ akwụkwọ ka ọ zụọ ọzụzụ dị ka  blacksmith, ahịa ọ rụrụ site na 1942 ruo 1945 maka  Royal Air Force na Nigeria n’oge  WWII.  O mechara nwaa ọtụtụ ọrụ ndị ọzọ, gụnyere ire achịcha na ịrụ ọrụ dị ka onye ozi maka ngalaba ọrụ Naijiria.  Na 1946, Tutuola dechara akwụkwọ mbụ ya zuru oke, The Palm-Wine Drinkard, n’ime ụbọchị abụọ.  Na 1947, ọ lụrụ Victoria Alake, onye ya na ya nwere ụmụ nwoke anọ na ụmụ nwanyị anọ;  ọ ga-alụkwa nwunye atọ ọzọ.[2]  Ọ bụ nwanne nna ndị egwuregwu bọọlụ Naijiria Segun Odegbami na Wole Odegbam.[1]

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

Ịgụ ihe ọzọ[dezie | dezie ebe o si]

  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Amos Tutuola Twayne's World Author Series (TWAS 62). New York: Twayne Publishers, 1969.
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] "Amos Tutuola" na Twentieth Century Caribbean and Black African Writers. Ndị edemede Caribbean na Black African nke narị afọ nke iri abụọ Dictionary of Literary Biography, Vol. Akwụkwọ ọkọwa okwu nke akụkọ ndụ 125. Detroit: Gale Research, 1983.
  • Owomoyela, Oyekan Amos Tutuola laghachiri. Amos Tutuola A Na-eleta ya Twayne's World Author Series (TWAS 880). New York: Twayne Publishers, 1999.
  • "Short Story." Encyclopædia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc., www.britannica.com/art/short-story. Encyclopædia Britannica

Njikọ mpụga[dezie | dezie ebe o si]

  • Petri Liukkonen. "Amos Tutuola". Books and Writers.
  • Nchịkọta Amos Tutuola na Harry Ransom Center Amos Tutuola Nchịkọta Harry Ransom Centre
  • Amos Tutuola na The Imperial Archive
  • Profile of Amos Tutuola E debere ya na 16 Mee 2016 na Wayback Machine site na Michael Swanwick Profile of Amosi Tutuola E dekọrọ ya na 16 May 2016 na Way back Machine Michael Swanwick