Asụsụ Kwanka
| Kwanka | |
|---|---|
| Kwang (Kwaŋ) | |
| Native to | Nigeria |
| Region | Plateau State, Bauchi State |
Native speakers
|
20,000 (2003)[1] |
| Dialects |
|
| Language codes | |
| ISO 639-3 | Variously:jbm – Bijimdkg – Kadungtyy – Tiyaa
|
| Glottolog | vagh1247
|
Kwanka, ma ọ bụ Kwang (Kwaŋ), bụ ụyọkọ asụsụ Plateau nke obodo Naịjirịa.
iche[dezie | dezie ebe o si]
Àtụ:Infobox ethnonym Àtụ:Infobox ethnonym Kwang ma ọ bụ Vaghat bụ ụdị dị iche iche. Ndị ọzọ bụ Ya (Tiyaa) na Bijim.
A na-ahụta Vaghat dị ka ihe dị iche na Kadung. Nghọta mmekọrịta dị n'etiti Vaghat/Kadung, Ya na Bijim dị obere.
Kwang na Ya bụ endonyms, ya na loconyms Kadun na Kwanka maka Kwang na Boi maka Ya.
Nkesa[dezie | dezie ebe o si]
Ndɨ akódhɨ nda ɨ̀ dré akódhɨ nɨ lebèbhá àmɨ dré Càmpàk, Kwànkà, Làrkà, Bùkòʃì, Wùyà, Gileŋ, Kùmbùl, Kaduŋ, Wùꞌìmà, ɗə̀kdèy, Kwándarì, Rɔ̀k, Jàrkàn, Dùfyàm, Mícìji, na ndii. Ha dị na Pankshin LGA na Mangu LGA, Plateau Steeti. Asụsụ ndị gbara ya gburugburu bụ Mwaghavul, Ngas, Pyem na Fulani.
Vaghat[dezie | dezie ebe o si]
Ndị Vaghat na mbu biri n'ime ugwu ndị Tafawa Balewa na Bogoro LGAs na ndịda ọdịda anyanwụ Bauchi steeti.
- Akusha
- Anjere (ebe a na-ebighịzi)
- Aruti
- Dala
- Goŋzi
- Gwoɓi (ebe obibi anaghịzi ebi). E nwere ọgba ebe a na-edebe okpokoro isi nke ndị nna Vaghat.
- Kaduk (ebe a na-ebighịzi)
- Kudal (obodo dị n'etiti ebe onyeisi ahụ bi)
- Kwafa
- Maŋgar
- Yaghap
- Yalas
- Yaŋ
- Yɔghɔs (Yaush)
- Yise
- Zhindir
Taa, ndị Vaghat akwagalakwa n'ọtụtụ obodo na obodo ndị gbasapụrụ n'ofe steeti Bauchi, Plateau State, na steeti Kaduna (nke kacha nso Zaria).
Vaghat highland clans bụ: Āyàlàs, Àyìtūr, Àtòròk, Āyīpàɣí, Āyīgònì, Àyàkdàl, Àyánàvēr, Āyàtọl, Àyàʒíkʔìn, Àyìʤìlìŋ, Áyàshàlà, na Àzàrā.
Vaghat lowland clans are: Āyàlàs, Àyàkdàl, Àyàʒíkʔìn, Ày nwar, na Àyàgyēr.
Ndị Vaghat nwekwara ọgba n'ugwu ebe ha na-edebe okpokoro isi nke ndị nna nna ha.
n'ihu ịgụ[dezie | dezie ebe o si]
- [Ihe e dere n'ala ala peeji] Asụsụ Kwaŋ nke Central Nigeria na njikọ ya. Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation.
- [Ihe e dere n'ala ala peeji] Asụsụ Vaghat nke Central Nigeria. Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation.
- [Ihe e dere n'ala ala peeji] Okpokoro isi na akụ mkpụrụ obi: okpukpe nke ndị Vaghat. Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation.
edensibia[dezie | dezie ebe o si]
- ↑ Bijim at Ethnologue (18th ed., 2015) (subscription required)
Kadung at Ethnologue (18th ed., 2015) (subscription required)
Tiyaa at Ethnologue (18th ed., 2015) (subscription required)