Bandele Omoniyi

Bandele Omoniyi (6 Nọvemba 1884 – 1913)[1] bụ onye mba Naijiria nke a kacha mara amara maka akwụkwọ ya bụ A Defense of the Ethiopian Movement (1908), bụ nke gbara ume maka mgbanwe ndọrọ ndọrọ ọchịchị na mpaghara, na-adọ aka na ntị na ma ọ bụghị ya, mgbanwe n'Africa nwere ike.  kwụsị ọchịchị Briten.[2]  Dị ka Hakim Adi si kwuo, ọ bụ otu n'ime ihe atụ mbụ nke nwa akwụkwọ ọdịda anyanwụ Africa na-eme ndọrọ ndọrọ ọchịchị na Britain.[3].

Akụkọ ndụ ya

A mụrụ Bandele Omoniyi na Lagos, nke dị na Nigeria ugbu a, ndị mụrụ ya rere ala ha iji kwụọ ụgwọ akwụkwọ ya na Britain, ebe Omoniyi gara na 1905. Debanye aha na Edinburgh University na 1906 ka ọ mụọ iwu iwu.  , o mechara hapụ akwụkwọ ya ka ọ na-etinyekwu aka na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na-ewere  Anti-Imperial akwụkwọ akụkọ n’akwụkwọ ndị socialist, Scottish na akwụkwọ ndị Nigeria.[4]  O degaara ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị dị iche iche nke Britain akwụkwọ, gụnyere Prime Minister, Henry Campbell-Bannerman, na ọdịnihu Labour Party onye ndu  Ramsay MacDonald, na-achọ nnọchite anya maka  Africa nọ n’okpuru ọchịchị.  N'afọ 1907, Omoniyi katọrọ ọchịchị colonial n'ụdị akwụkwọ ozi o degara Edinburgh Magazine.  O dekwara akụkọ maka ndị nta akụkọ West African, na 1908 wee bipụta nnukwu ọrụ ya, A Defence of the Ethiopian Movement, na Edinburgh, na-arara ya nye "Ndị Right Honorable na Honorable Members of the British Parliament".[5]".

Omoniyi mechara kwaga Brazil n'ihe dịka 1910, ebe e mechara jide ya maka ndọrọ ndọrọ ọchịchị ya.  Ọ jụrụ enyemaka sitere n'aka ndị Consul Britain.[1]  A tụrụ ya mkpọrọ, o butere ọrịa beriberi wee nwụọ, ọ dị afọ 28.[2].