Jump to content

Ememe Durbar

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Onye na-agba ịnyịnya na Kano Durbar (2006)
Bida Durbar (2001)
Ụmụ Katsina na-eji osisi eme ihe ngosi nke emume Durbar.
Emume Durbar Of Lafia n'oge Salah emere 2022

Ememe Durbar bụ akara oge ochie nke Hausa kwa afọ;  isi,fẹ na nke ụgbọ, nke a na-eme dị ka mkpa nke omenala Hausa nke Arewa (Northern Nigeria).  Durbar ejela ejedebe ọtụtụ awụ ma ọ bụrụ na ọ bụrụ na ọ dị mkpa nke ukwu Hausa na omenala Hausa.  Durbar bụ ndị dị nke mkpa emee nke Hausa, ọdịnala na okpukpe ihe mere eme na ndị Hausa bụ ndị a ma ama n'iche ihe mere eme dị ka ndị na-agba agba oge ochie na ndị agha nke Sahara na Sahel..

A na-eme Durbar n'ọtụtụ obodo ndị dị n'ebe ugwu nke mbụ, nke ajụjụ ndị Hausa Emirates dị ka Kano, Katsina, Lafia, Gombe, Akko Emirate, Sokoto, Zazzau, Bauchi, Bida [1] A na-  Irẹme ahụ mee ihe iji gosi njedebe nke Ramadan ma na-adaba na emume Ndị njem nke Eid al-Adha na Eid al.Fitri.  [2] [3] Ememme Kano Durbar bụ Ememme Ịnyịnya Obodo Kasị Mma nke Northern Nigeria (Arewa) nke na-egosi isi nke ike nke echiche nke Hausa. [1][2]

Ọ na-amalite site n'ekpere n'isi ụtụtụ, na-esote egwu na-acha-agha nke Emir na ndị na-agba egwu, ndị na-eti egwu, na ndị na'ịgba égbè.  N'ememme Durbar, ndị ma na-aga ịsọpụrụ Emir ma, iguzosi ike n'ihe ha nye ndị eze ha dị iche iche..

Ememme a nhụjuanya na mberede nke iri na anọ na Kano, Emirate of Hausa Kingdom na obodo mgbasa na Northern Nigeria.  Emume Kano durbar bụ emume ụbọchị anọ nke, ịgba egwu, na ígwè n'okporo ụzọ ámá.[3]

Okwu mmalite

[dezie | dezie ebe o si]

Okwu Durbar sitere na Ndị Peshia ma iche ya na-emee nke na-egosi nke Queen Victoria dị ka Empress nke India na-achị na 1877. Mana ụmụ amaala Hausa na-eji okwu ahụ bụ "Hawan Sallah" ,Ị hụ ahụ - na  Hawanገረ "Ugwu Eid", na-ezo aka n'ịgba ụgbọ ahụ.[4]

Akụkọ ihe mere eme

[dezie | dezie ebe o si]

Ọkọ ndị ihe mere eme na-ekwu na "Hawan Daushe" (Ugwu Daushe) ka e webatara na Kano n'oge ndị Muhammadu Rumfa na 1400s.  N'oge na mgbe Fulani Jihad nchebe, a na-eji ịnyịnya eme ihe n'agha iji chebe Emirate.  A na-atụ anya na unit ọ dị elu ga-echebe Emirate site n'ịmepụta otu ndị agha.[1]  Otu ugboro n'afọ, ndị agha ga-ezukọta maka macluumaadka agha iji iguzosi ike n'ihe nye onye na-achi ha, site n'igosi agha ha, ada maka agha, na iguzosi ike na ya.

Asọmpi Jahi bụ ihe dị n'etiti Durbar na ihe ikpeazụ nke Hawan Daushe na mmemme ahụ. Ọtụtụ ndị na-agba ịnyịnya n'ime eze ahụ na-agba ọsọ na eze ahụ, wee kwụsị na mberede mgbe ha na-abịakwute ya ma na-efegharị mma agha ma ọ bụ ọkọlọtọ ha tupu ha apụọ. Emir na ndị na-eso ya na-agafe ọtụtụ ebe obibi ezinụlọ ndị dị mkpa n'akụkọ ihe mere eme tupu ha alaghachi n'obí eze site na ọnụ ụzọ Kofar Kudu maka Jahi - ekele ndị na-agba ịnyịnya. Ndị na-eche obí eze nche na-aga n'ọnọdụ mgbe Jahi gasịrị ma gbaa ọtụtụ égbè n'ime ikuku, na-egosi njedebe nke Hawan Daushe Durbar.

Hawan Sallah - Festival Riding, Hawan Daushe, Hawan Nassarawa, na Hawan Doriya sochiri. Akụkụ kachasị adọrọ mmasị na nke na-adọrọ mmasị nke ememe Durbar bụ Hawan Daushe, nke gụnyekwara "Jahi", nke na-amasị ndị na-ekiri si n'akụkụ ụwa niile.

Hawan Daushe malitere dị ka Emir na ndị na-eso ya si na Gidan Rumfa - Obí Eze, gafere Kofar Kwaru gaa Babban Daki - obí Eze Nwanyị, ebe ọ na-asọpụrụ nne ya.

Oge ọchịchị ndị ọchịchị na-achị

[dezie | dezie ebe o si]

Ndị ọzọ na-ekwu na ọ bụ ndị egwuregwu nke ndị na-achị ala ahụ na-eburu n'uche mere emume Durbar na ike.[1]   Okwu Durbar sitere na Ndị Peshia ma iche ya na ndị ememe nke na-egosi nke Queen Victoria dị ka Empress nke India na-achị na 1877. Na Naijiria, ihe omume ndị ahụ bụ emee n'oge ahụ.   E mere Durbar mbụ na 1911, emee ndị ọzọ e mere na 1924, 1925, 1948, 1960 na 1972. Ememe ndị nwere nsogbu ndị dị tupu ala ọzọ nke agha, ikike ndị na-achị ala ọzọ na emee nke ihe omume ndị dị  mkpa na Northern Nigeria. [5]

Nnwere Onwe

[dezie | dezie ebe o si]

Emume Durbar sere n'ụzọ ìhè na 2nd World Black and African Festival of Arts and Culture, mgbe ụfọdụ a maara dị ka Festac 77.  ndị dị tupu ndị ahụ dị ka mkpa ụkwụ maka ndị agha na Ememe na tọrọ Ukwu Bornu na ememe nke "Hawan Sallah" na "Hawan Idi"

  • Ememme na Naịjirịa

Ihe odide

[dezie | dezie ebe o si]
  1. Emir of Kano, Sanusi II rides through Kano during Durbar festival (en-US). Vanguard News (2016-07-07). Retrieved on 2023-06-05.
  2. Emir of Kano, Sanusi II rides through Kano during Durbar festival (en-US). Vanguard News (2016-07-07). Retrieved on 2023-12-11.
  3. Kano Durbar Festival: Nigeria's Most Spectacular Horseparade (en). Google Arts & Culture. Retrieved on 2 August 2021.
  4. Northern Nigeria's cultural treasure (en-US). Pulse Nigeria (5 September 2017). Retrieved on 22 July 2020.
  5. Augi (1978). The History and Performance of Durbar in Northern Nigeria.