Fuliiru language

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

 

Fuliiru (Furiiru, Kifuliiru, Fulero) bụ asụsụ Great Lakes Bantu nkè ndị Fuliiru na-asụ (Bafuliiru), nkè á makwaara dị kà Fuliru mà ọ bụ Fulero, ndị bi n'ebe ùgwù ná ọdịda anyanwụ nkè ọbọdọ Uvira ná Uvira Territory, South Kivu province ná mpaghara ọwụwa anyanwụ nkè Democratic Republic of the Congo. Ọ nwere njikọ chiri ányá ná Kinyindu.[1]

Ọmụmụ ụdaolu[dezie | dezie ebe o si]

Mkpụrụ okwu[dezie | dezie ebe o si]

Tebụl dị n'okpuru na-enye usoro ụdaume nke Fuliiru.[1][2]

Labial Labiodental Alveolar Post-<br id="mwKg"><br>alveolar Palatal Velar Laryngeal
Plosive voiceless Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink
voiced Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink
Fricative voiceless Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink
voiced Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink
Prenasalized plosive mb nd ŋg
Nasal Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink
Liquid Àtụ:IPAlink/Àtụ:IPAlink
Approximant Àtụ:IPAlink Àtụ:IPAlink (Àtụ:IPAlink)

Ọtụtụ ụda na-agbanwe mgbè imi bu ụzọ: ụda na-enweghị ólú na-aghọ ụda, ná /β/ na /h/ na-aghọta dị ka [b].

Foneme /n/ na-ejikota ná ọnọdụ nkè ụdaume ndị na-eso yá: enwere ike ịghọta yá dị kà [m], [ɱ], [n], [ɲ], ma ọ bụ [ŋ].

Á na-aghọta ụdaume /l/ dị ka [d] mgbe /n/ gasịrị, dị kà [ɾ] mgbe ụdaume ihu /e/ na /i/ gasịrị, yana dị ka [l] n'ebe ọzọ. A na-aghọta ụdaume /ɾ/ dịka [d] mgbe /n/ gasịrị, mana dịka [ɾ] n'ebe ọzọ.

Mkpụrụedemede[dezie | dezie ebe o si]

Tebụl dị n'okpuru na-enye ụdaume nkè Fuliiru.[1]

N'ihu Nlaghachi
Elu i u
N'etiti e o
Ala Dị Ala a

Mkpụrụedemede ịse niile na-apụta n'ụdị ogologo ná nkè dị mkpirikpi, ọdịiche nkè dị ichè ná ụdaume. Ogologo yá anaghị emetụta ogo nkè ụdaume.

Ụda[dezie | dezie ebe o si]

Dị ka ọtụtụ asụsụ Bantu, Fuliiru bụ ụda, yana ọdịiche abụọ n'etiti ụda dị élú ná nkè dị ala. Morphemes nwere ike ịdị elu (H), àlà (L), ma ọ bụ enweghị ụda. Phonetically, élú, àlà, etiti, ná ụda na-ada ada nwere ike ímé; ụda dị n'etiti bụ mmezu nkè usoro LH dị n'okpuru, ná ụda ọdịda bụ mmezu màkà usoro HL dị n'ime mà ọ bụ ụda H ikpeazụ.

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

  1. 1.0 1.1 1.2 Van Otterloo, Karen (2011). The Kifuliiru Language: Volume 1. Dallas, TX: SIL International. ISBN 978-1-55671-261-6.  Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "Van Otterloo 1" defined multiple times with different content
  2. Van Otterloo, Roger (2011). The Kifuliiru Language: Volume 2. Dallas, TX: SIL International. ISBN 978-1-55671-270-8.