Gruffudd ap Cynan

Gruffudd ap Cynan

Gruffudd ap CynanN'oge ndụ ogologo ya nke ihe omume juputara, ọ ghọrọ onye dị mkpa na nguzogide Welsh megide ọchịchị Norman.

Dị ka nwa si n'agbụrụ Rhodri Mawr, Gruffudd ap Cynan bụ onye òtù onye isi na House of Aberffraw . [2] Site n'aka nne ya, Gruffudd nwere njikọ ezinụlọ chiri anya ya na ebe obibi Norse na gburugburu Dublin, o wee na-ejikarị Ireland eme ihe dị ka ebe mgbaba na dị ka ebe mgbaba nakwa isi iyi nke ndị agha.[1] O nwetara ocheeze Gwynedd ugboro atọ wee tụfuo ya ọzọ, tupu ọ nwetaghachi ya ọzọ na 1099 ma nọgide na-achị ruo ọnwụ ya. Gruffudd tọrọ ntọala nke nwa ya nwoke Owain Gwynedd na nwa nwa nwa ya nwoke Llywelyn the Great wuru.

Ndụ Ya

Ihe a na-adịghị ahụkebe maka eze ma ọ bụ nwa eze Welsh, akụkọ ndụ nke Gruffudd, akụkọ ihe mere eme gbasara Gruffdd ap Cynan, adịgidewo. Ọtụtụ n'ime ihe ọmụma anyị banyere Gruffudd sitere na isi iyi a. Echiche ọdịnala n'etiti ndị ọkà mmụta bụ na e dere ya n'àgbà nke atọ nke narị afọ nke iri na abụọ n'oge ọchịchị nwa Gruffudd, Owain Gwynedd, mana n'oge na-adịbeghị anya, a tụwo aro na ọ nwere ike ịbụ site na mmalite ọchịchị Llywelyn Onye Ukwu, n'ihe dị ka 1200. A maghị onye dere ya.

Ọtụtụ n'ime ihe odide ndị dị ugbu a nke akụkọ ihe mere eme dị n'asụsụ Welsh mana ndị a bụ nsụgharị doro anya sitere n'asụsụ Latin edere mbụ. A na-ewerekarị na nsụgharị Latin mbụ ahụ efuola, nakwa na nsụgharị Latin dị ugbu a bụ nsụgharị sitere na Welsh. Otú ọ dị, Russell (2006) atụwo aro na nsụgharị Latin dị na Peniarth MS 434E gụnyere nsụgharị Latin mbụ ahụ, e mechara dezie iji mee ka ọ kwekọọ ya na ederede Welsh.

Ndị nna nna ya

Dị ka akwụkwọ Life of Gruffudd ap Cynan si kwuo, a mụrụ Gruffudd n'ala eze Hiberno-Norse nke Dublin ma zụlite ya na nso nso Swords, County Dublin na Ireland. Ọ bụ nwa nke eze Welsh a chụgara n'ala ọzọ dị ka Life, Cynan ap Iago, onye na-azọrọ ịbụ eze Gwynedd mana ọ bụghị eze ya n'ezie, ọ bụ ezie na nna ya, nna nna Gruffudd, Iago ab Idwal ap Meurig, chịrị Gwynedd site na 1023 ruo 1039. Mgbe Gruffudd pụtara n'ọ̀gbọ́ na mbụ na Wales, akụkọ ihe mere eme nke Welsh na-ezo aka ọtụtụ ugboro ịkpọ ya ka "nwa nwa nke Iago" karịa "nwa Cynan" o kwesịrị ka ana-akpọ ya, na-egosi na a maghị nna ya na Wales. Cynan ap Iago yiri ka ọ nwụrụ mgbe Gruffudd ka dị obere, ebe ọ bụ na Akụkọ ihe mere eme kọwara na nne ya na-agwa ya onye nna ya bụ.

Dị ka Historia Gruffud vab Kenan si kwuo, nne Gruffudd bụụrụ Ragnailt ingen Amlaíb, nwa nwa nwanyị nke Eze Sigtrygg Silkbeard na onye òtù agbụrụ Hiberno-Norse Uí Ímair Onye nke ikpeazụ akpọrọ nwere ụmụ nwoke abụọ aha ha bụ Amlaíb: otu nwụrụ na 1013, ebe onye ọzọ nwụrụ na 1034. Nwoke ọ bụla n'ime ha nwere ike bụrụ ya bụ nna Ragnailt.

N'oge ọ na-alụ ọtụtụ ọgụ iji nweta ọchịchị Gwynedd, Gruffudd nwetara enyemaka dị ukwuu site na Ireland, site na Hiberno-Norse na Dublin, Isles nakwa Wexford na sitekwa na Muircheartach Ua Briain, n'ihi na o sikwa n'agbụrụ ahụ site na nne ya site na Brian Boru, Eze Ukwu nke Ireland.[cy 1]

Mbọ Mbụ ya maka ocheeze

Gruffudd gbalịrị nke mbụ ya iweghara ọchịchị Gwynedd na 1075, mgbe ọnwụ Bleddyn ap Cynfyn gasịrị. Trahaearn ap Caradog weghaara nchịkwa Gwynedd mana o guzosibeghị onwe ya ike. Gruffudd daturu na Abermenai Point, Anglesey, ya na ndị agha Irish, na site n'enyemaka nke ndị agha nke Norman Robert nke Rhuddlan nyere, buru ụzọ merie ma gbuo Cynwrig ap Rhiwallon, ọkpụ aka Trahaearn nke jidere Llŷn, wee merie Trahaearn n'onwe ya n'agha nke Gwaed Erw na Meirionnydd wee nweta nchịkwa nke Gwynedd. Gruffudd duuru ndị agha ya gaa na mpaghara ọwụwa anyanwụ iji weghachite ókèala ndị Norman weghaara, n'agbanyeghị enyemaka Robert nke Rhuddlan nyere na mbụ, ọ wakporo ma bibie Rhuddlan Castle. Otú ọ dị, esemokwu dị n'etiti ndị nche Gruffudd nke Danish-Irish na ndị Welsh nọ n'ógbè ahụ dugara na nnupụisi na Llŷn, Traarnhae jikwa ohere ahụ meghachi omume, merie Gruffudd na agha nke Bron yr Erw n'elu Clynnog Fawr n'otu afọ ahụ.[1][2]  

Njikọ mpụga

•  
•  
•  
• Gruffudd ap Cynan (1054/5 - 1137). snowdonia.gov.wales. Archived from the original on 2021-12-11. Retrieved on 2024-06-01.
• Gruffudd ap Cynan. thesignoftimestimes.com.au.
• The History of Gruffydd ap Cynan. maryjones.us.
• Gruffudd ap Cynan. monasticwales.org.
• Gruffudd, King of Gwynedd. earlybritishkingdoms.com.