Ihe dị n'ime
Ihe dị n'ime bụ uru ma ọ bụ ọnụ ahịa na-adịte aka nye onye ha na-echeghị echiche mgbe ha na-ekpebi iri ihe ọma ma ọ bụ ọrụ. Otu ụzọ nke a si metụta akụ na ụba omume bụ site n'echiche nke hyperbolic discounting, nke a na-atụle nsonaazụ ozugbo nke mkpebi n'ụzọ na-ekwesịghị ekwesị ma e jiri ya tụnyere ihe ga-esi na ya pụta n'ọdịnihu. [1] Ihe nwere ike ịkpata ya bụ enweghị ohere ịnweta ozi zuru oke gbasara ọnụ ahịa na uru metụtara tupu eri nri. Nke a dị iche na echiche akụ na ụba ọdịnala, nke na-eche na ndị mmadụ n'otu n'otu bụ ndị na-eme mkpebi ziri ezi bụ ndị na-eburu ụgwọ niile nke onwe ha mgbe ha na-akwụ ụgwọ maka ngwaahịa na ọrụ. [2]
Otu ihe atụ nke ihe dị mma n'ime ime bụ mmetụta dị ogologo oge nke mmega ahụ, ma ọ bụrụ na echebaraghị ihe ndị a mgbe ị na-ekpebi ma ị ga-emega ahụ. Uru ọdịnihu nke mmadụ nwere ike ọ gaghị echebara echiche gụnyere mbelata ihe ize ndụ nke ọrịa obi yana njupụta ọkpụkpụ dị elu. [1] Otu ihe atụ a na-ahụkarị nke ime ihe na-adịghị mma nwere ike ime bụ mmetụta ise siga na-enwe n'ahụ ndị na-ese anwụrụ. Maka mmetụta nke anwụrụ ọkụ nke ọzọ, lee mpụga . N'ọnụ ọgụgụ, 80% nke ndị na-ese anwụrụ chọrọ ịkwụsị, na 54% nke ndị na-eche maka ịkwụsị na-ada ada n'ime otu izu ma ọ bụ obere. [3] Nke a pụtara na ha anaghị eme ihe maka ọdịmma ha ogologo oge n'ihi ahụ erughị ala na-adịte aka. A na-akpọkwa nke a dị ka nsogbu njide onwe onye, enweghị ike ịchịkwa oriri nke obere oge iji kwalite oriri ogologo oge. Ndị na-ese siga nwekwara ike ịkpata ihe dị n'ime onwe ha n'ihi enweghị ozi gbasara okwu ahụ ma ọ bụ myopia.
Ọ bụrụ na ọchịchọ nke sịga nwere ọnụ ahịa dị elu nke ọchịchọ, nke ihe àmà yiri ka ọ na-atụ aro, gọọmenti nwere ike ịlụso ime ihe na-adịghị mma ọgụ site n'ịkwalite ụtụ isi. [3] Ọ dị mkpa iburu n'obi na nhịahụ nwere ike ịgbanwe dabere na ọnọdụ yana ihe ọmụma gbasara mmetụta ahụike na-emerụ ahụ nke ise siga. [4] N'echiche akụ na ụba ọdịnala, ụtụ isi na-ebelata ọdịmma nke ndị ogbenye n'ihi na ibu ụtụ isi na-aga n'obodo ndị nwere obere ego, n'ihi na ole na ole nwere ike ị nweta ihe ọma (ịsịga), na nha nhata (akụnụba) agbagọ. Otú ọ dị, ụkpụrụ omume akụ na ụba na-egosi na ụtụ isi anaghị emegharị ma ọ bụrụ na obodo ndị na-akpata obere ego na-akwụ ụgwọ dị elu (ahụike) na ọnụ ahịa ọnụahịa karịa ndị nwere nnukwu ego. [4] Ụtụ isi ndị a na-enye iji buso ihe ndị dị n'ime agha ọgụ na-akacha arụ ọrụ mgbe ha lekwasịrị anya otu ihe ọma. Ụtụ isi nke nri ratụ ratụ nwere ike itinye aka n'ahịa dị iche iche a na-eri n'ọtụtụ ebe, na ọnụ ahịa ụtụ isi nwere ike na-eche dị ka ihe na-emerụ ahụ karịa uru maka ọha mmadụ. [5] Ihe ọzọ na-eche banyere ịmalite ụdị ụtụ isi a bụ ikike ya nwere ike ịmaliteghachi, nke pụtara na ọ na-ewe ego kachasị ukwuu n'aka ndị nwere obere ego. Dịka ọmụmaatụ, ụtụ isi na ihe ọṅụṅụ na-esi ísì ụtọ na-edozi ihe dị n'ime, ma ọ na-emeghachikwa azụ, dịka e gosipụtara na ndị nwere obere ego na-etinyekwu ego na ihe ọṅụṅụ na-esi ísì ụtọ. [6] Otú ọ dị, e gosikwara na ndị na-aṅụ ihe ọṅụṅụ na-esi ísì ụtọ na-enwechaghị ihe ọmụma ma si otú a na-eme ka ọ bụrụ ihe kachasị dị n'ime ya, ya mere ụtụ isi ahụ nwere ike ime ka ọ ghara imerụ ndị na-enweghị ego ma na-abara ha uru. [7] Isi okwu na ịmepụta ụlọ omebe iwu dị irè megide ime ihe na-adịghị mma bụ na ụtụ isi a na-etinye kwesịrị igosi naanị ọnụ ahịa nke ndị mmadụ n'otu n'otu na-adịghị etinye aka na mkpebi oriri ha. [8] Ihe isi ike dị n'ịleta ihe ọmụma nke onye ọ bụla bụ ihe mgbochi n'ịzụlite atumatu ọhụrụ. Ihe ọzọ na-echegbu onwe ya bụ na otu ndị na-erite uru na ụtụ isi, dị ka ndị na-ese anwụrụ na-achọ ịkwụsị, ga-abụrịrị nke zuru oke iji wepụ ihe ọ bụla na-esi n'aka ụlọ ọrụ ụtaba na ndị na-agba ọsọ. [5]
Na eserese ndị na-esonụ, D' na S' bụ ọchịchọ na ntinye aka ma ọ bụrụ na ndị na-emepụta ihe na ndị na-azụ ahịa na-eburu ụgwọ niile dị na mpụga (EC) n'uche. Ekwesịrị ịtọ ụtụ isi na-anwa igbochi ime ime ya ka ọ bụrụ ọdịiche dị n'etiti D na D' n'ogo kachasị mma, nke bụ ọnụ ahịa ime ụlọ na-enweghị atụ (IC).
> Ịbawanye ohere inweta ozi gbasara ọnụ ahịa nke iri otu ezigbo ihe, dị ka sịga, nri junk, ma ọ bụ ihe ọṅụṅụ ndị shuga, dị mkpa karịsịa. Nke a na-enye ndị mmadụ ohere ịmara ụgwọ ọrụ ha na-akwụ ma ha họrọ ime ihe na ihe ọmụma a bụ mkpebi ezi uche ha. N'ihi nke a, n'ọnọdụ ebe a machibidoro ngwaahịa ma ọ bụ ngwaahịa iwu, ịba ụba ịnweta ozi nwere ike ọ gaghị aba uru maka ndị nwere nsogbu njide onwe onye.
Edensibia[dezie | dezie ebe o si]
- ↑ 1.0 1.1 Reimer (2017). "Internalities and Their Applicability for Organizational Practices". Journal of Organizational Behavior Management 37: 5–31. DOI:10.1080/01608061.2016.1257969.
- ↑ Herrnstein (1993). "Utility maximization and melioration: Internalities in individual choice". Journal of Behavioral Decision Making 6 (3): 149–185. DOI:10.1002/bdm.3960060302.
- ↑ 3.0 3.1 Gruber (2016). Public Finance and Public Policy, 5, Worth Publishers, 176–179.
- ↑ 4.0 4.1 Cherukupalli (2010). "A Behavioral Economics Perspective on Tobacco Taxation". American Journal of Public Health 100 (4): 609–615. DOI:10.2105/AJPH.2009.160838. PMID 20220113.
- ↑ 5.0 5.1 Levmore. Internality Regulation Through Public Choice. Columbia Law School. Archived from the original on 2016-06-22. Retrieved on 2024-04-13.
- ↑ Allcott (2019-08-01). "Should We Tax Sugar-Sweetened Beverages? An Overview of Theory and Evidence" (in en). Journal of Economic Perspectives 33 (3): 202–227. DOI:10.1257/jep.33.3.202. ISSN 0895-3309.
- ↑ Allcott (2019-08-01). "Should We Tax Sugar-Sweetened Beverages? An Overview of Theory and Evidence" (in en). Journal of Economic Perspectives 33 (3): 202–227. DOI:10.1257/jep.33.3.202. ISSN 0895-3309.
- ↑ Marron. Should We Tax Internalities Like Externalities?. Tax Policy Center. Tax Policy Center.