Ihunanya
Ịhụnanya na-agụnye ọtụtụ ọnọdụ mmetụta uche na nke uche siri ike ma dị mma, site na omume ọma kachasị elu ma ọ bụ omume ọma, mmetụta ịhụnanya kachasị omimi, na obi ụtọ kachasị mfe.[1] Ihe atụ nke ihe ndị a dị iche iche bụ na ịhụnanya nke nne dị iche na ịhụnanya nke di, nke dị iche na ịhụ nri n'anya. N'ozuzu, ịhụnanya na-ezo aka na mmetụta nke mmasị siri ike na njikọ mmetụta uche.[2][3][4]
A na-ewere ịhụnanya dị ka ihe dị mma na ihe na-adịghị mma, na omume ọma ya na-anọchite anya obiọma mmadụ, ọmịiko, na mmetụta ịhụnanya, dị ka "nchegbu na-adịghị achọ ọdịmma nke onye ọzọ" na omume ọjọọ ya na-egosi adịghị mma nke mmadụ, dị ka efu, ịchọ ọdịmma onwe onye, ịhụnanya, na ịchọ ọdịmma, dị ka nke nwere ike iduga ndị mmadụ n'ụdị ara, nchekasị ma ọ bụ ịdabere na ibe ha.[5][6] Ọ pụkwara ịkọwa omume ọmịiko na ịhụnanya n'ebe ụmụ mmadụ ndị ọzọ nọ, onwe onye, ma ọ bụ ụmụ anụmanụ nọ. N'ụdị ya dị iche iche, ịhụnanya na-arụ ọrụ dị ka onye isi na-eme ka mmekọrịta mmadụ na ibe ya dị mfe, n'ihi mkpa uche ya, ọ bụ otu n'ime isiokwu ndị a na-ahụkarị na nka okike.[7] A na-ekwu na ịhụnanya bụ ọrụ na-eme ka ụmụ mmadụ dị n'otu megide egwu na iji mee ka ọ dịrị ụdị ahụ mfe ịga n'ihu.[8]
Ndị ọkà ihe ọmụma Gris oge ochie chọpụtara ụdị ịhụnanya isii: n'ụzọ bụ́ isi, ịhụnanya ezinụlọ (na Grik, Storge), ịhụnanya enyi ma ọ bụ ịhụnanya platonic (Philia), ịhụnanya ịhụnanya (Eros), ịhụ onwe onye (Philautia), ịhụnanya ndị ọbịa (Xenia), na Chineke. ma ọ bụ ịhụnanya na-enweghị atụ (Agape). Ndị na-ede akwụkwọ n'oge a akọwapụtala ụdị ịhụnanya ndị ọzọ: ịhụnanya na-enweghị isi, ịhụnanya efu, ịhụnanya enyi, ịhụnanya zuru oke, ịhụnanya ịhụnanya, ịhụnanya onwe onye, na ịhụnanya nke ụlọ. Ọtụtụ omenala akọwapụtakwala Ren, Yuanfen, Mamihlapinatapai, Cafuné, Kama, Bhakti, Mettā, Ishq, Chesed, Amore, Charity, Saudade (na ndị ọzọ variants ma ọ bụ symbioses nke steeti ndị a), dị ka omenala pụrụ iche okwu, nkọwa, ma ọ bụ ngosipụta ịhụnanya. n'ihe gbasara "oge" akọwapụtara nke na-adịghị ugbu a n'asụsụ Bekee.[9][10]
Nnyocha sayensị gbasara mmetụta abawanyela nke ukwuu n'ime iri afọ abụọ gara aga. Usoro agba agba nke ịhụnanya na-akọwa ụdị ịhụnanya atọ nke isi atọ, nke abụọ na nke itoolu, na-akọwa ha n'usoro nke wiil agba omenala. Ozizi triangular nke ịhụnanya na-atụ aro "mmekọrịta chiri anya, agụụ na ntinye aka" bụ isi akụkụ nke ịhụnanya. Ịhụnanya nwere ihe ọzọ ọ pụtara n'okpukpe ma ọ bụ ime mmụọ. Ụdị ojiji na nkọwa dị iche iche jikọtara yana mgbagwoju anya nke mmetụta dị na ya na-eme ka ịhụnanya siri ike ịkọwapụta mgbe niile, ma e jiri ya tụnyere ọnọdụ mmetụta uche ndị ọzọ.
Ndị na-akwado ịhụnanya n'efu nwere nkwenkwe abụọ siri ike: mmegide megide echiche nke mmekọahụ ike na mmekọrịta na nkwado maka nwanyị iji ahụ ya mee ihe n'ụzọ ọ bụla ọ masịrị ya.[11] Ndị a bụkwa nkwenkwe nke ụmụ nwanyị.
Echiche ndị ọkà ihe ọmụma[dezie | dezie ebe o si]
Nkà ihe ọmụma nke ịhụnanya bụ ngalaba nke nkà ihe ọmụma mmekọrịta mmadụ na ibe ya na ụkpụrụ omume nke na-anwa ịkọwa ọdịdị nke ịhụnanya.[12] Nnyocha nkà ihe ọmụma nke ịhụnanya na-agụnye ọrụ nke ịmata ọdịiche dị n'etiti ụdị ịhụnanya onwe onye dị iche iche, ịjụ ma ọ bụrụ na ịhụnanya bụ ma ọ bụ otu esi eme ka ọ bụrụ ihe ziri ezi, ịjụ ihe uru nke ịhụnanya bụ, na mmetụta ịhụnanya nwere na nnwere onwe nke onye ọ hụrụ n'anya na onye ọ hụrụ.
Ihe osise ndị e dere n'akwụkwọ[dezie | dezie ebe o si]
Hụkwa zie[dezie | dezie ebe o si]
Edensibia[dezie | dezie ebe o si]
- ↑ Definition of "Love" - English Dictionary. Cambridge English Dictionary. Archived from the original on 2 May 2018. Retrieved on May 1, 2018.
- ↑ Oxford Illustrated American Dictionary (1998)
- ↑ Definition of LOVE. Definition of Love by Merriam-Webster (27 Dec 1987). Retrieved on 30 Sep 2021.
- ↑ Love Definitions | What does love mean? | Best 91 Definitions of Love. www.yourdictionary.com. Retrieved on 2022-07-12.
- ↑ Roget's Thesaurus (1998) p. 592 and p. 639
- ↑ Love – Definition of love by Merriam-Webster. merriam-webster.com. Archived from the original on 12 January 2012. Retrieved on 14 December 2011.
- ↑ Article On Love. Archived from the original on 30 May 2012. Retrieved on 13 September 2011.
- ↑ Helen Fisher. Why We Love: the nature and chemistry of romantic love. 2004.
- ↑ What Is Love? A Philosophy of Life (en). HuffPost (2014-12-05). Retrieved on 2020-10-02.
- ↑ Mascaró (2003). The Bhagavad Gita, Penguin Classics. Penguin. ISBN 978-0-14-044918-1. (J. Mascaró, translator)
- ↑ Passet, Joanne E. Sex Radicals and the Quest for Women's Equality. Chicago: U of Illinois P, 2003.
- ↑ Soren Kierkegaard. Works of Love.
Edensibia[dezie | dezie ebe o si]
Ịgụ ihe ọzọ[dezie | dezie ebe o si]
- (2008) in Bayer, A: Art and love in Renaissance Italy. New York: The Metropolitan Museum of Art.