Longuda language

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Lunguda
Nyà Núngúrá
Spoken in: Nigeria 
Region: Adamawa State, Gombe State
Total speakers: 40,000
Language family: Nnijer–Kongo
 Atlantic–Congo
  ? Bambukic
   Lunguda
Language codes
ISO 639-1: none
ISO 639-2:
ISO 639-3: lnu

OLunguda (Nʋngʋra) bụ asụsụ Niger-Congo nke Naijiria. Ha na-ebi n'akụkụ ọdịda anyanwụ nke Gongola tumadi na na gburugburu ugwu ugwu Lunguda Plateau Mgbawa ugwu Adamawa streeti. Joseph Greenberg gụrụ ya dị ka Ngalaba puru Iche, G10, nke ezinụlọ Adamawa. Mgbe Blench (na 2008) kewara Adamawa, e mere Lunguda ka o buru alaka upon olu nke asụsụ Bambukic.[1]

Ọnụ ọgụgụ ndị na-ekwu okwu ugbu a bụ dịka Ethnologue si kwuo ọnụ ọgụgụ SIL nke 45,000 sitere na 1973.[1] mana nnyocha e mere na nso nso a egosila 50,000 na ngụkọ 2006.

Udị dị iche iche nke aha Longuda gụnyere Languda, Longura, Nunguda, Nungura, Nungureba.

Asụsụ[dezie | dezie ebe o si]

Na ebe nrụọrụ weebụ Adamawa Languages Project, Kleinewillinghöfer (2014) depụtara ire okwu ise na ụyọkọ ire okwu Longuda.[2]

  • Longuda/Lunguda nke Guyuk na Wala Lunguda
  • Nngʋrama) nke Cerii, Banjiram
  • Longura(ma) nke Thaarʋ (Koola)
  • Nngʋrama) nke Gwaanda (Nyuwar)
  • Nngʋrama) nke Deele (Jessu)

N'otu akụkụ n'ihi omenala okwu a machibidoro iwu, enwere nnukwu ọdịiche dị iche iche n'etiti asụsụ Longuda.[3]

Ndị Lunguda bi n'akụkụ ugwu ọwụwa anyanwụ nke Naịjirịa, karịsịa na Guyuk, Adamawa steeti na Guyuk LGA, Balanga LGA nke Gombe steeti na akụkụ ụfọdụ nke Borno.[4] Ha nwere ihe dịka 504,000 dị ka ọnụ ọgụgụ ndị bi na 2006 si dị.

Aha na ebe[dezie | dezie ebe o si]

N'okpuru ebe a bụ ndepụta nke aha asụsụ, ọnụ ọgụgụ mmadụ, na ebe sitere na Blench (2019).[5]

Asụsụ Alaka Asụsụ Asụsụ ndị ọzọ Aha onwe onye maka asụsụ Nkọwa okwu) Ndị ọkà okwu Ebe ndị a nọ
Longuda Longuda Nya Guyuwa (Guyuk plains), Nya Ceriya (Banjiram=Cirimba/Chikila Cerembe 'ebe ọhụrụ'), Nya Tariya (Kola=Taraba), Nya Dele (Jessu=Delebe), Nya Gwanda (Nyuar=Gwandaba) Lunguda, Nunguda, nungura, nungurba N'ihi ya, ọ ga-abụrịrị na ọ ga-adị n'obodo ahụ. N'asụsụ Hungarian, Nùngùrábà Jessu, Lungáálaba Kola 13,700 (1952: Numan Division); 32,000 (1973 SIL) Adamawa Steeti, Guyuk LGA; Gombe Steeti, Balanga LGA

Ogige kachasị ukwuu bụ ogige Chikila.

Ihe odide[dezie | dezie ebe o si]

  1. Longuda Group – Nʋngʋra Cluster | ADAMAWA LANGUAGE PROJECTS. www.blogs.uni-mainz.de. Retrieved on 2022-01-23.
  2. Kleinewillinghöfer, Ulrich. 2014. Longuda group. Adamawa Languages Project.
  3. Güldemann (2018). "Historical linguistics and genealogical language classification in Africa", in Güldemann: The Languages and Linguistics of Africa, The World of Linguistics series. Berlin: De Gruyter Mouton, 58–444. DOI:10.1515/9783110421668-002. ISBN 978-3-11-042606-9. 
  4. Project. Longuda, Jessu in Nigeria (en). joshuaproject.net. Retrieved on 2022-01-23.
  5. Blench (2019). An Atlas of Nigerian Languages, 4th, Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation. 

Njikọ mpụga[dezie | dezie ebe o si]

  • Longuda (Adamawa Languages Project)

Àtụ:Adamawa languages