Martha Yujra

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Martha Yujra
Mmádu
ụdịekerenwanyị Dezie
mba o sịBolivia Dezie
aha n'asụsụ obodoMartha Yujra Apaza Dezie
Aha enyereMartha Dezie
second family name in Spanish nameApaza Dezie
Ụbọchị ọmụmụ ya19 Jenụwarị 1964 Dezie
Ebe ọmụmụLa Chojlla Dezie
asụsụ ọ na-asụ, na-ede ma ọ bụ were na-ebinye akaAymara Dezie
Ọrụ ọ na-arụdiplomat, trade unionist Dezie
Ọkwá o jiminister of culture Dezie
Ebe obibiEl Alto Dezie
okpukpere chi/echiche ụwaPentecostalism Dezie
so na2019 Bolivian general election Dezie

 

 

Martha Yujra Apaza (amụrụ na 19 Jenụwarị 1964) bụ onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị Bolivia na onye otu ọrụ nke jere ozi dị ka minista nke ọdịbendị na njem nleta site na 2019 ruo 2020. Onye isi otu ọrụ a ma ama na El Alto, Yujra bụ naanị onye otu Jeanine Áñez Cabinet ma bụrụ onye ọrụ ikpeazụ na-eduzi Ministry of Cultures and Tourism; e wepụrụ ụlọ ọrụ ahụ n'oge ọ nọ n'ọkwa. N'oge ọ nọ n'ọkwa, ọfịs Yujra lekwasịrị anya na mmetụta nke ọrịa COVID-19 na ngalaba ọdịbendị, na-echepụta ụzọ isi belata mmetụta akụ na ụba nke usoro nnọpụiche na ndị ọrụ aka na ndị na-eme ihe ntụrụndụ. O mechara rụọ ọrụ dị ka onye ndụmọdụ na Embassy nke Bolivia na Quito site na July ruo November 2020. Tupu ọ bụrụ onye minista, Yujra nwetara aha ọjọọ maka mmegide siri ike ya megide ọchịchị Evo Morales. N'afọ 2017, ọ duziri otu akụkụ nke El Alto Regional Workers' Center na-akwado gọọmentị. Dị ka onye isi odeakwụkwọ ya, Yujra jikọtara njikọ ahụ na Bolivia Says No alliance, na-agba ọsọ n'enweghị ihe ịga nke ọma na-anọchite anya La Paz na Chamber of Deputies na ntuli aka 2019 a kagburu.

 

Mbido ndụ na ọrụ[dezie | dezie ebe o si]

A mụrụ Martha Yujra na 19 Jenụwarị 1964 na La Chojlla, obere obodo na-egwupụta ihe n'ime ala nke dị na La Paz Yungas. Nne Yujra nwụrụ mgbe ọ dị afọ asaa; n'ihi ya, nna ya, onye na-arụ ọrụ n'ebe ahụ zụlitere ya. Site n'oge ọ dị afọ iri na asaa, a zụrụ ya na idu ndú ndị ọrụ, na-eje ozi dị ka onye nnọchi anya ụmụ akwụkwọ na Chojlla mine. N'ebe ahụ, ọ na-enupụ isi megide ọrụ nwoke na nwanyị ọdịnala nke obodo ya manyere, na-achọ ịchụso ọrụ na òtù ndị ọrụ a haziri ahazi.[1][2]

Mgbe ọ dị afọ iri na ụma, Yujra kwagara El Alto, ebe ọ gụrụ akwụkwọ na Eduardo Abaroa School, mgbe e mesịrị gụsịrị akwụkwọ na Simón Bolívar Educational Unit.[3] N'oge na-adịghị anya mgbe nke ahụ gasịrị, Yujra malitere ọrụ ogologo oge na trade unionism; n'afọ 2000, ọ sonyeere ndị nne na nna Federation tupu ọ bụrụ onye otu Bartolina Sisa Federation.[4][5] Ka oge na-aga, Yujra ghọrọ onye otu na-arụsi ọrụ ike na Regional Workers' Center of El Alto (COR-El Alto), na-anọgide na-etinye aka na nzukọ ahụ ruo ihe karịrị afọ iri. N'agbanyeghị ọrụ ya, ọ na-enwekarị àgwà nna ochie site n'aka ndị enyi ya: "na mbụ, na COR, ndị ọrụ ibe m zigara m na ụlọ ahịa [ọ bụ ezie na] Abụ m ọgbọ ha. Ruo mgbe m kwụsịrị ma sị: a ga-akwanyere ụmụ nwanyị ùgwù".[6] Dị ka onye otu COR, Yujra nọ n'oge ọgba aghara nke El Alto nwere n'oge esemokwu gas nke Bolivia, nke mechara bụrụ onye isi ala Gonzalo Sánchez de Lozada n'ọnwa Ọktoba afọ 2003.[7][8]

A chola woman hoists a Bolivian flag at a parade.
Onye otu COR na-eweli tricolor nke Bolivia na ngagharị, 4 Machị 2020.

Site na mmegide ya, Yujra bịara bụrụ onye a ma ama na El Alto, na-enweta aha ọjọọ maka nkatọ olu ya nke Onye isi ala Evo Morales, onye ngalaba ọrụ na-asọpụrụ.[9][10] N'ihi ya, ọnọdụ ya na-eme ka ọ ghara ịdị na COR mgbe ụfọdụ, nke jikọtara onwe ya na pati Morales, Movement for Socialism (MAS-IPSP). N'afọ 2015, Yujra megidere onye isi obodo Edgar Patana n'ọchịchị COR kwadoro maka nhọpụta ọzọ, na-ekwu na njikwa ya ejirila ọkara afọ iri laghachi azụ. Dị ka onye nnọchi anya Neighborhood Civic Movement, ọ bịanyere aka na njikọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị iji kwado mkpọsa onye isi obodo nke Soledad Chapetón, onye mechara jụ Patana oge nke abụọ na ntuli aka obodo nke afọ ahụ.[11][12][13]

Ọpụpụ ikpeazụ nke Yujra na COR bịara na June 2017, mgbe ekwuputara na ọ bụ odeakwụkwọ ukwu nke COR na nnọkọ nke ya onwe ya kpọkọtara, na-ama ọchịchị Eliseo Suxo aka, onye bụbu onye omeiwu na-akwado gọọmentị, onye wepụtara usoro iji gbatịkwuo oge ya n'ọchịchị.[14][15] Nzọụkwụ ahụ kewara COR n'ime akụkụ abụọ, ebe Yujra na Suxo kwupụtara onwe ha dị ka ndị odeakwụkwọ iwu kwadoro nke nzukọ ahụ dum. A gbakwunyere nke atọ nke Pedro Chinche duziri, nke nwere njikọ na nchịkwa Chapetón.[16][17] N'abalị asatọ n'ọnwa Disemba, ndị na-akwado gọọmentị nke COR chụpụrụ Yujra n'ọkwa ya, na-ebo ya ebubo na ya na ndị otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-emebi iwu nnọpụiche nke njikọ ahụ.[14]

N'agbanyeghị mwepụ ya, ndị otu Yujra nọgidere na-arụ ọrụ n'obodo ahụ. Na mbido ntuli aka nke afọ 2019, COR nke Yujra sonyere n'ọtụtụ mmegide ndị mmegide na-eduzi, na-ajụ nhọpụta nke Onye isi ala Morales maka oge nke anọ, nke megidere ntuli aka 2016 nke tụgharịrị ntuli aka iwepụ oke oge. Yujra ji okwu mmeghe nke 21F,[lower-Greek 2] duziri ngagharị gafee El Alto, na-ekwu na "ndị Alteño sonyeere ọgụ a n'ihi na ọchịchị onye kwuo uche ya bụkwa nke Alteños".[18][19] N'ọnwa Jenụwarị nke afọ ahụ, Yujra sonyere n'ọgba aghara agụụ ụbọchị asaa megide onye isi ala, naanị iwepụ iwu ahụ na arịrịọ ngwa ngwa nke ndị ọrụ ahụike.[20] N'oge mkpọsa ahụ, ọ kwadoro ndọrọndọrọ ọchịchị nke Senator Oscar Ortiz, na akụkụ ya nke COR na-aghọ akụkụ nke njikọ Bolivia Says No (BDN).[21] BDN họpụtara Yujra dị ka onye na-azọ ọkwa onye nnọchi anya La Paz, na-etinye ya nke abụọ na ndepụta ntuli aka ya.[22]

N'ikpeazụ, njikọ BDN enwetaghị nkwado dị ukwuu na Ngalaba La Paz, na-enweta naanị pasent 1.19 nke votu.[23] Ka ọ na-erule oge ọnụ ọgụgụ gọọmentị na La Paz kwubiri, Otú ọ dị, Bolivia abanyela n'oge ọgba aghara zuru oke nke ebubo nke aghụghọ ntuli aka na mba ahụ kpatara.[24] N'etiti ọgbaghara obodo niile, COR nke Yujra duziri ngagharị iwe na El Alto, na-achọ ka ndị otu Supreme Electoral Tribunal, ndị ọ kpọrọ "ndị na-agba ala nna ha mgba okpuru", gbaa arụkwaghịm.[25][26] Mgbe ụbọchị iri abụọ na otu nke ngagharị iwe gasịrị, ihe a na-akpọ Pitita Revolution rụzuru na arụkwaghịm nke Morales na gọọmentị ya.[27]

Minista nke Ọdịbendị[dezie | dezie ebe o si]

Onye nnọchi anya ndị mmegide bụ Jeanine Áñez nọchiri Morales, onye kwagara ngwa ngwa iji guzobe kọmitii ad hoc iji lekọta gọọmentị na-elekọta. N'abalị iri na anọ n'ọnwa Nọvemba n'afọ 2019, ụbọchị abụọ ka ọ banyere n'ọkwa, Áñez họpụtara Yujra ka ọ bụrụ onye isi nke Ministry of Cultures and Tourism. Yujra bụ naanị nwa amaala so na Cabinet Áñez, ihe ọ gosipụtara na emume iyi ya, ebe ọ "[kwesịrị], dị ka nwanyị na pollera, ... ịga n'ihu na-alụ ọgụ maka mba dị n'otu n'ụdị dị iche iche". N'okwu ya, o kwupụtakwara na "ọ bụ oge ụmụ nwanyị. Anyị bụ ndị na-achịkwa mba a"; n'akụkọ ihe mere eme ya, Áñez bụ naanị nwanyị nke abụọ bụ onye isi ala na Bolivia.[28][29][30]

Martha Yujra seated next to Jeaning Áñez in the Palacio Quemado
Áñez, nke Yujra gbara n'akụkụ aka nri ya, na Palacio Quemado, 19 Nọvemba 2019.

Mgbe emesịrị ya, n'etiti ọgba aghara na-aga n'ihu na mba ahụ, Yujra gosipụtara onwe ya dị ka onye ogbugbo na mkparịta ụka gọọmentị na ngalaba ọrụ na El Alto. N'abalị iri na asatọ n'ọnwa Nọvemba, ọ gara obodo ahụ izute ndị isi nke òtù ndị agbata obi, na-achọ ịmekọrịta nkwụsị nke ngagharị iwe megide gọọmentị.[5][31][32] Mkparịta ụka gara nke ọma, ebe ọtụtụ n'ime ndị isi ọrụ El Alto kwetara ịhapụ ọrụ.[33] Otú ọ dị, ngalaba ndị ọzọ siri ike nọgidere na-enwe nrụgide, na-agbanyụ na ogbugbu ndị uwe ojii na-eduzi na Senkata barrio.[34][35] Yujra boro ndị na-akwado gọọmentị gara aga ụta maka ọtụtụ n'ime ọgba aghara ahụ, na-ebo ndị otu ndọrọndọrọ ọchịchị na-achị achị ebubo na ha na-amanye ndị Alteños isonye na ngagharị iwe.[33] Tụkwasị na nke a, gọọmentị Yujra na ndị ọkàiwu kwadoro n'ime usoro mpụ megide onye bu ya ụzọ, Wilma Alanoca, onye a na-ebo ebubo na ọ na-eduzi ime ihe ike n'obodo ahụ.[36]

N'ime ihe mbụ ya dị ka onye minista, Yujra gbalịrị inweta nkwado gọọmentị nke obodo Chola nke Bolivia. N'abalị iri abụọ na asaa n'ọnwa Jenụwarị afọ 2020, n'emume ndị isi nke otu chola dị iche iche bịara, Áñez bịanyere aka n'akwụkwọ iwu na-echeta cholas sitere na ngalaba ise na obodo Afro-Bolivian, na-amata njirimara ha dị ka akụkụ nke ihe nketa ọdịbendị a na-apụghị ịhụ anya nke mba ahụ.[37] N'akụkụ ya, Yujra - n'onwe ya bụ chola - kwuru na "site na iwu a, ụmụ nwanyị nọ na polleras ga-enwe ọnọdụ kwekọrọ na anyị".[38]

N'okpuru okwu mmeghe "omenala nke udo na ịdị n'otu iji gwọọ", Ministri nke Ọdịbendị na Njem malitere emume carnival nke afọ 2020. Emere emume mmeghe nke emume ahụ na Viru Viru International Airport, na-egosi ndị na-agba egwú, ndị ọchịchị kpọrọ - gụnyere Yujra - na ndị ọbịa ndị ọzọ, ha niile sonyere na emume ahụ n'ime ụgbọ elu azụmahịa. N'oge emume ahụ, ozi Yujra na ụlọ ọrụ onwe onye na-arụkọ ọrụ, na-achọ ịkwalite njem nleta na mba ahụ.[39]

Na mmalite nke ọrịa COVID-19, nchịkwa Yujra chere mmetụta nke usoro nkewapụ na ndị na-ese ihe na ndị na'eme ihe ntụrụndụ nke mba ahụ ihu. N'abalị iri abụọ na asatọ n'ọnwa Eprel, Ngalaba Ọdịbendị nwere nzukọ weebụ na ndị nnọchiteanya si na ngalaba ntụrụndụ dị iche iche, ebe e depụtara ihe ngwọta ndị dị irè iji chee ọnọdụ siri ike ihu.[40] Ka o sina dị, a katọrọ Yujra maka ịghara igbo mkpa nke ndị na-ese ihe n'ụzọ zuru oke, ndị na-emegide ya na-ekwu na ozi ya enweghị nlekọta dị mma n'oge ọrịa a.[41] Tụkwasị na nke a, Federation of Neighborhood Councils of El Alto boro Yujra ebubo na ya na ndị ọchịchị mpaghara anaghị arụkọ ọrụ mgbochi COVID, n'agbanyeghị na a họpụtara ya dị ka onye nnọchi anya onye isi ala n'obodo ahụ maka nzube ahụ.[42]

Martha Yujra speaks into a microphone during a press conference.
Yujra na ndị osote minista ya na nzukọ ndị nta akụkọ, 27 Disemba 2019.

N'ụbọchị ikpeazụ nke ọchịchị ya, Yujra nyere ikike inye onyinye, na mgbazinye afọ iri itoolu, nke La Sombrerería Cultural Center na Central Bank of Bolivia's Cultural Foundation. N'ịbụ nke dị na Sucre, La Sombrerería bụ akụkụ kachasị ukwuu nke ọdịbendị na mba ahụ, nke nwere ọtụtụ ụlọ ihe nkiri, ebe ngosi ihe mgbe ochie ụmụaka, na ebe ndị dị n'èzí, niile nwere ike ịba ọtụtụ narị mmadụ. E meghere ebe ọdịnala ahụ n'ọnwa Ọktoba 2019 mana ọ nọgidere na-emechi kemgbe, na-adaba na nsogbu ndọrọ ndọrọ ọchịchị malitere n'oge ahụ. Yujra chere na mgbazinye ego ahụ - nke e nyere ikike site na Iwu Kasị Elu N° 4243 - ga-akwụ ndị ọrụ nwere ike ịkwụ ụgwọ maka idebe ihe onwunwe ahụ, na-enye ya ohere imeghe ya mgbe ọtụtụ ọnwa gachara.[43][44]

Oge Yujra nọ n'ọchịchị dịgidere ruo 4 June, mgbe a kwụsịrị ya mgbe Áñez kpebiri iwepụ ozi atọ kpamkpam; n'etiti ha, Ministry of Cultures and Tourism, nke e jikọtara ya na Ministry of Education. Onye isi ala ahụ kọwara mkpebi ahụ dị ka usoro ịchekwa ego iji chekwaa ihe onwunwe iji lụso ọrịa COVID-19 ọgụ.[45] N'ajụjụ ọnụ ya na Página Siete, Yujra kwuru na a jụghị ya maka mkpebi imechi ozi ahụ: "eziokwu, ọ bụ ihe ijuanya nye m, ... Naanị ihe m mere bụ ịnakwere ya". Onye bụbu minista lere mkpebi ahụ anya dị ka njehie, na-ekwupụta olileanya ya na a ga-eweghachi ozi ahụ, ikekwe jikọta ya na Ministry of Sports, nke a kagburu.[46] Víctor Hugo Cárdenas, minista nke agụmakwụkwọ, nọchiri Yujra, ọ bụ ezie na osote minista nke ọdịbendị - nke a na-ebo ebubo na ọ na-eduzi ngalaba ọdịbendị-anọgide na-enweghị ihe ọ bụla ruo ọnwa atọ, a họpụtara Marcelo Bazán ka ọ bụrụ onye isi ya na Septemba.[47]

Ọnwa abụọ mgbe e wepụrụ ya n'ọfịs, na ngwụcha ọnwa Julaị, Áñez họpụtara Yujra ka ọ bụrụ onye ndụmọdụ na ụlọ ọrụ nnọchi anya Bolivia na Quito, Ecuador.[48] N'ịgbaso ntuli aka zuru oke nke afọ 2020 na nloghachi nke MAS, ngalaba ndị na-akwado gọọmentị site na El Alto, La Paz, na mpaghara ndị gbara ya gburugburu gosipụtara Yujra n'etiti ndepụta ha nke ihe karịrị ndị mmekọ iri atọ na "ọchịchị ọchịchị" nke afọ 2019, na-arịọ ka Ọfịs Prosecutor malite nyocha mpụ megide ha.[49] N'akụkụ ya, na-esochi oge ya dị ka onye ndụmọdụ, Yujra lara ezumike nká n'ụlọ ya na El Alto, na-ekwusi ike na o nweghị ebumnuche ịhapụ mba ahụ ma ọ bụ zoo: "onye na-eme ihe ọ bụla anaghị atụ egwu ihe ọ bụla. Enweghị m ihe mere m ga-eji zoo, gịnị mere m ga ga-eji zoro?"[48]

Akụkọ banyere ntuli aka[dezie | dezie ebe o si]

 
Afọ Ọfịs Njikọ Nhọrọ Nsonaazụ Ref.
Ngụkọta  % P.
2019 Onye osote ya style="background-color:Àtụ:Party color;" | Bolivia Na-ekwu Mba 19,892 1.19% Nke ise Àtụ:No2 [nke dị ala na Gris 3][50]
Ebe e si nweta ya: Ụlọ Ọrụ Na-ahụ Maka Nchịkọta Nchịkọta

Ihe odide[dezie | dezie ebe o si]

 

Ihe edeturu[dezie | dezie ebe o si]

Àtụ:Notelist-lg

Ihe edeturu n'okpuru ala[dezie | dezie ebe o si]

  1. Carrillo V.. "'El museo de Orinoca es un elefante blanco, vamos a cambiar su función'", Página Siete, 23 February 2020. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  2. "Yujra es la ministra que representa a El Alto", Bolivia, 4 March 2020. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  3. "La residente de El Alto, Martha Yujra es la nueva ministra de Culturas", Página Siete, 14 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  4. Herrera Farell. "Martha Yujra: 'Mi compromiso, como una mujer de pollera, es seguir luchando por un país unido en la diversidad'", El Deber, 14 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  5. 5.0 5.1 "La Ministra de Culturas subirá a El Alto para pacificar los conflictos", El Alteño, 16 November 2019. Retrieved on 3 June 2022. (in es) Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":EA-2019-11-16" defined multiple times with different content
  6. Carrillo. "'El museo de Orinoca es un elefante blanco, vamos a cambiar su función'", Página Siete, 23 February 2020. Retrieved on 2 June 2022. (in es) “Al principio a mí en la COR los compañeros me mandaban a la tienda cuando yo era su par. Hasta que me he parado y he dicho: a la mujer se respeta.”
  7. "Áñez posesiona a cinco ministros, entre ellos una mujer de pollera de El Alto", 14 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  8. Staff writer. "Una mujer aimara destaca en el gabinete del Gobierno transitorio de Bolivia", EFE, 15 November 2019. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  9. "Alteña Martha Yujra asume como Ministra de Culturas y Turismo", El Alto Digital, 14 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  10. McNelly. "Bolivia in crisis: how Evo Morales was forced out", The Conversation, 12 November 2019. Retrieved on 24 June 2022. “The social base of Morales' political partyÀtụ:Nbsp... [are] a group of unions and federationsÀtụ:Nbsp... They have an organic relationship with [Morales] and as such will all turn out toÀtụ:Nbsp... defend [him] on the streets.”
  11. Staff writer. "Edgar Patana asegura su victoria con alianzas sociales en El Alto", EABolivia, 17 February 2014. Retrieved on 23 June 2022. (in es)
  12. "Candidata de UN Soledad Chapetón firma acuerdo con movimiento vecinal para alcaldía de El Alto", La Razón, 11 December 2014. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  13. "Partido de Morales es derrotado en principales ciudades de Bolivia", Deutsche Welle, 30 March 2015. Retrieved on 2 June 2022. (in es) “Chapetón logró un 55 por ciento en El AltoÀtụ:Nbsp... frente [al candidato oficialista] Edgar PatanaÀtụ:Nbsp...”
  14. 14.0 14.1 Mamani Luna. "Expulsan de las filas de la COR a Martha Yujra", El Alteño, 14 December 2017. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  15. Mamani Luna. "Dirigentes de la COR se rebelan contra Suxo", El Alteño, 20 February 2020. Retrieved on 2 June 2022. (in es) “Eliseo Suxo actualmente el secretario ejecutivo de la COR, llegó a la organización el año 2008Àtụ:Nbsp... a partir de ahí activó una serie de mecanismos para prorrogarse en el cargo que hasta ahora detenta.”
  16. Mamani Luna. "Las 3 'cores' de El Alto mañana medirán su poder de convocatoria", El Alteño, 30 April 2018. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  17. Arteaga. "El Alto celebra 33 años con dos desfiles sobre la misma avenida", Página Siete. Retrieved on 24 June 2022. (in es)
  18. "TSE habilita la repostulación de Evo Morales y García Linera para elecciones de 2019", 4 December 2018. Retrieved on 11 May 2022. (in es)
  19. Mamani Luna. "La marcha del 21-F se fortaleció en El Alto", El Alteño, 12 July 2018. Retrieved on 2 June 2022. (in es) “Me llena de orgullo que el pueblo alteño se haya sumado a esta lucha, porque la democracia también es de los alteños.”
  20. Calle. "Yujra fue dada de baja tras siete dias de huelga", El Alteño, 22 January 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  21. "En El Alto COR de Martha Yujra firma acuerdo para respaldar a Oscar Ortiz", El Alto Digital, 7 April 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  22. Layme. "Gente de confianza de los jefes figura en la franja de seguridad", Página Siete, 23 July 2019. Retrieved on 2 June 2022.
  23. "Concluye el cómputo oficial en La Paz y Beni se queda en el 99,69%", Correo del Sur, 23 October 2019. Retrieved on 1 June 2022. (in es)
  24. "Elecciones en Bolivia: el conteo preliminar sitúa a Evo Morales como virtual ganador sin necesidad de segunda vuelta y en medio de denuncias de fraude", BBC Mundo, 21 October 2019. Retrieved on 23 December 2021. (in es)
  25. Mamani Luna. "La COR de Yujra lidera marcha contra el TSE", El Alteño, 6 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  26. "Alteña Martha Yujra asume como Ministra de Culturas y Turismo", El Alto Digital, 14 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es) “[Yujra] declaró traidores de la Patria a los vocales del TSE por avalar la reelección del mandatario.”
  27. "Evo Morales renuncia a la presidencia de Bolivia y denuncia un golpe de Estado", BBC Mundo, 11 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  28. Collyns. "Bolivia president's initial indigenous-free cabinet heightens polarization", The Guardian, 14 November 2019. Retrieved on 3 June 2022.
  29. Herrera Farell. "Martha Yujra: 'Mi compromiso, como una mujer de pollera, es seguir luchando por un país unido en la diversidad'", El Deber, 14 November 2019. Retrieved on 2 June 2022. (in es) “Es tiempo de las mujeres. Somos quienes tomamos las riendas de este país.”
  30. "Jeanine Áñez: stand-in president vowing to 'pacify' Bolivia", France24, 13 November 2019. Retrieved on 5 February 2022. (in es) “Áñez became the South American country'sÀtụ:Nbsp... second woman to hold the post.”
  31. "La nueva ministra de Culturas llama a dialogar con El Alto y se ofrece de mediadora", Página Siete, 14 November 2019. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  32. "Ministra Yujra se reunió con juntas vecinales de El Alto en busca de diálogo", ATB, 18 November 2019. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  33. 33.0 33.1 "Gobierno inicia diálogo con sectores movilizados de El Alto", Los Tiempos, 19 November 2019. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  34. "Ministra Yujra: No por una o dos personas vamos a lastimarnos entre nosotros", 22 November 2019. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  35. "GIEI califica de 'masacres' los hechos de Sacaba y Senkata y hace 30 recomendaciones al Estado", Los Tiempos, 17 August 2021. Retrieved on 23 June 2022. (in es)
  36. "Culturas se suma a querella contra Alanoca; frenan tres salvoconductos", Opinión, 25 November 2019. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  37. Staff writer. "Bolivia busca declarar patrimonio cultural a sus icónicas cholas", EFE, 27 January 2020. Retrieved on 2 June 2022. (in es)
  38. Carrillo. "'El museo de Orinoca es un elefante blanco, vamos a cambiar su función'", Página Siete, 23 February 2020. Retrieved on 2 June 2022. (in es) “Con esta ley, las mujeres de pollera vamos a tener el lugar que nos correspondeÀtụ:Nbsp...”
  39. Quispe. "Bolivia ya vive Carnaval en ambiente de unidad", El Alteño, 10 February 2020. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  40. Ortega. "A más de un mes de la cuarentena, Culturas se reúne con artistas y recibe propuestas", La Razón, 30 April 2020. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  41. Ortega. "Más de 700 personas del quehacer cultural solicitan la renuncia de la ministra Martha Yujra", La Razón, 2 June 2020. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  42. Cama. "Fejuve contestaría de El Alto exige la renuncia de la Ministra de Culturas en un plazo de 48 horas", Radio Splendid, 2 April 2020. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  43. Ortega. "La Sombrerería pasa a tuición de la FCBCB en comodato", La Razón, 26 May 2020. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  44. Áñez Chávez (19 May 2020). Decreto Supremo N° 4243 (es). gacetaoficialdebolivia.gob.bo. Gaceta Oficial del Estado Plurinacional de Bolivia. Archived from the original on 25 June 2022. Retrieved on 3 June 2022.
  45. "Bolivia elimina tres ministerios y dos embajadas: destinará esos recursos a luchar contra el coronavirus", La Tercera, 5 June 2020. Retrieved on 10 April 2022. (in es)
  46. Vaca. "Yujra desde Quito: Quiero que vuelva el ministerio, aunque no sea conmigo", Página Siete, 13 September 2020. Retrieved on 3 June 2022. (in es) “La verdad, ha sido una sorpresa para mí, pero son decisiones de nuestra Presidenta. Yo la tuve que asumir nomás.”
  47. Ruvenal. "Hay nuevo Viceministro y reina la incertidumbre", Opinión, 23 September 2020. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  48. 48.0 48.1 Mamani Cayo. "Cinco ministros de Áñez están fuera del país, dos presos y uno en la clandestinidad", Página Siete, 2 June 2021. Retrieved on 3 June 2022. (in es) “Yo estoy aquí en mi chaquito porque el que nada hace, nada teme. No tengo yo por qué esconderme, por qué ocultarme?”
  49. Luna. "En el MAS elaboran lista de 30 personas vinculadas al 'golpe sangriento' y piden su procesamiento", La Razón, 17 September 2021. Retrieved on 3 June 2022. (in es)
  50. Publicación de Resultados Nacionales: Elecciones Generales 2019 (es). www.oep.org.bo. Plurinational Electoral Organ (2019). Archived from the original on 24 May 2020. Retrieved on 2 June 2022.

Àtụ:S-start

Àtụ:S-off Àtụ:S-break Àtụ:S-bef Àtụ:S-ttl Àtụ:S-non Àtụ:S-endÀtụ:Bolivian Ministers of CultureÀtụ:Áñez cabinet