Mgbukpọ osisi na ime obodo na Naịjirịa

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

Ịrụghachi Ọhịa[dezie | dezie ebe o si]

Reforestation and urbanization in Nigeria

Mgbukpọ osisi na-arụ ọrụ dị mkpa n'ihe gbasara mgbukpọ osisi n'ime obodo na Naịjirịa. Naịjirịa, dị ka ọtụtụ mba ndị ọzọ, enweela oke mgbukpọ ọhịa n'ihi ihe dị iche iche, gụnyere mmepe obodo na mmepe akụrụngwa.[1] Ka obodo ukwu na-agbasa, a na-egbakarị ọhịa iji mee ka ụlọ, okporo ụzọ, na ụdị mmepe ndị ọzọ nwee ohere. Mgbukpọ a nwere mmetụta na-adịghị mma na gburugburu ebe obibi na mmekọrịta mmadụ na ibe ya.

Mweghachi n'oké ọhịa gụnyere ịkpachara anya kụọ osisi na iweghachi mpaghara ọhịa nke mebiela ma ọ bụ bibie.  O bu n'obi igbanwe mmetụta nke igbutu osisi ma kwalite njikwa akụ na ụba ọhịa.  N'ihe gbasara ime obodo n'obodo Nigeria, atumatu mkpoghari osisi dị mkpa maka ọtụtụ ihe kpatara ya:

  1. Nchekwa Biodiversity: Reforestation na-enyere aka iweghachi ebe obibi ma na-enye gburugburu ebe obibi dị mma maka ụdị osisi na anụmanụ dịgasị iche iche.[2] Ọ na-eme ka ụdị dị iche iche dị iche iche site n'ịmepụta usoro okike nke na-akwado osisi na anụmanụ dị iche iche, na-akwalite nguzozi gburugburu ebe obibi.
  2. Mgbanwe ihu igwe: Oké ọhịa na-arụ ọrụ dị mkpa n'ịmịkọrọ carbon dioxide site na ikuku ma na-arụkọ ọrụ dị ka carbon sinks. Mgbalị ndị a na-eme ka osisi dịghachi ọhụrụ na-enye aka belata mgbanwe ihu igwe site na igbochi carbon na ibelata gas na-ekpo ọkụ.
  3. Mgbochi mbuze ala: Mgbukpọsị ọhịa na-edugakarị mbuze ala, nke nwere ike inwe mmetụta siri ike maka mmepụta ugbo na ogo mmiri.[3] Mgbukpọsị osisi na-enyere aka igbochi mbuze site n'ime ka ala kwụsie ike, belata mmiri na-asọ asọ, na ịkwalite ihe dị mma nke ala.
  4. Nchịkwa mmiri: Oké ọhịa na-arụ ọrụ dị mkpa n'ịchịkwa okirikiri mmiri na idebe mmiri dị mma.[4] Mgbukpọsị osisi na-enyere aka ichebe isi iyi mmiri, na-eme ka mmiri dị mma, ma na-ebelata ihe ize ndụ nke idei mmiri, na'abara ma obodo ukwu ma obodo ime obodo uru.
  5. Nchịkwa na-adịgide adịgide: Nchịkwa ọhịa na-akwalite njikwa na-adịgidere na-adịbeghị anya nke ihe onwunwe ọhịa, gụnyere osisi, ngwaahịa ọhịa na-abụghị osisi, na osisi ọgwụ. Ọ na-ahụ na ihe onwunwe ndị a dị maka ọgbọ ndị na-abịa n'ọdịnihu ka ha na-akwado ihe oriri mpaghara.

Mgbalị ime ka ọhịa dịghachi na Naịjirịa nwee ike ịgụnye atụmatụ dị iche iche, dị ka ime ka ọhịa bụrụ ọhịa (ịkụ osisi n'ebe ndị na-enweghị ọhịa), ime ka osisi dịghachi ọhụrụ (iweghachi ebe ndị dị n'oké ọhịa), na ọrụ ime ka ọhịa laghachi (ime ka ọhịa mebiri emebi). Omume ndị a na-agụnyekarị mmekorita n'etiti ụlọ ọrụ gọọmentị, obodo, òtù ndị na-abụghị gọọmentị na ndị ọzọ metụtara.

Ihe na-akpata igbukpọsị osisi na mmetụta[dezie | dezie ebe o si]

Atụmatụ na Omume Mgbasawanye Ọhịa[dezie | dezie ebe o si]

Uru Mmetụta Na-ahụ Maka Ihe Ndị Dị Ndụ[dezie | dezie ebe o si]

Mmetụta akụ na ụba na mmekọrịta mmadụ na ibe ya[dezie | dezie ebe o si]

Mmekọrịta na itinye aka na obodo[dezie | dezie ebe o si]

Mputa Ime obodo[dezie | dezie ebe o si]

Uto na Ọganihu Obodo[dezie | dezie ebe o si]

Mmepe nke akụrụngwa[dezie | dezie ebe o si]

Atụmatụ Obodo na Nchịkwa[dezie | dezie ebe o si]

Mmetụta mmekọrịta mmadụ na ibe ya na akụ na ụba[dezie | dezie ebe o si]

Nkwado gburugburu ebe obibi[dezie | dezie ebe o si]

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]