Muhammad Ibn Muhammad Al-Fulani Al-Kishwani

Muhammad Ibn Muhammad Al-Fulani Al-Kishwani

mmádu

ụdịekere	nwoke
ụbọchị ọmụmụ ya	1699
Ebe ọmụmụ	Katsina
Ụbọchị ọnwụ ya	1741
Ebe ọ nwụrụ	Cairo
ọrụ ọ na-arụ	Onye na-enyocha mbara igwe, mathematician

. Muhammad ibn Muhammad al-Fulani al-Kishnawi bụ onye ama ama na apụ nke afọ 18 Fulani, akwụkwọ ikike na ọgwụgwọ, onye na-agụ akwụkwọ, akwụkwọ edemede Arabic na ọkàiwu si Katsina, Northern Nigeria ogbu a

. Al-Kishnawi akwụkwọ akwụkwọ na Gobarau Minaret dị na Katsina tupu ọ gawa Cairo, Egypt na 1732, bụ ebe o edidi n'asụsụ Arabic ọrụ ihuenyo, "A Treatise on the Magical Use of the Letters of the Alphabet" nke bụ ihe odide akwụkwọ.  na usoro nke.  maka oghere oghere ruo n'usoro 11.

Ndụ

Muhammad al-Kishnawi bụ ọka fulani akpa na Dan Rako na Katsina (na steeti Katsina nke oge a).  A maara Dan Rako maka ibu ya na ndị Wagara si Mali, bụ ndị ikwu na mpaghara ahụ.  Muhammad Bello mechara mechara obodo ahụ ma ọ dịghị adị adị.  [1] A map ya n' ndị ndu ndị ma ụmụakwụkwọ na akwụkwọ nsso ya, bụ́ Quran .  N'ime ndị nkuzi ya bụ Muhamamd al-Wali al-Burnawi, ọkà nhọrọ ama si Kanem-Bornu, Muhammad Fudi, nna Usman dan Fodio, na Muhammad al-Bindu "Booro Binndi", ọkọchị ọzọ a ma ama si Kanem  - Bornu.  Ọ nta onye ama ama na ala Hausa na Bornu wee dọta ọtụtụ ụmụ akwụkwọ.  [2]: 15 [3]: 255–257

Obere oge tupu 1730, ọ በቀላሉ Katsina ka ọ gaa njem na Hijaz .  Ọ na-ede:

Mgbe Onye Nnapụta nke Destiny na Sempiternal ga-anapụta m, na

Usher nke ebere Chineke kpọlitere m ileta ezi Onye-amụma Ya, ka ihe kacha mma dịrị

nke ekpere na ekele nke ukwuu, na ime njem nke nsọ Ya

Ụlọ edoro nsọ, anọra m n'ebe ahụ ruo oge ụfọdụ wee too site n'ekpere ndị a...

[ma] mefuo n'ọrụ m ikele Ya, Onye-Amara maka ịtụgharị uche n'ihe na-adịghị mma

maka m, obere okwu [sha'rat lisanan] n'ezie maka amara ahụ kachasị [ni'am]

nke O nyere m….  : 249 

Njem a na Mecca siri ike, ọ bụkwa ihe a na-ama maka ndị njem ala nsõ n'Ebe Ọdịda tọrọ Africa na-ezumike na Cairo tupu ha agawa n'ihu njem ha.  Nke a bụ omume nke ndị ama ama dịka Mansa Musa, bụ eze Mali a ma ama, ịgba n'oge njem njem ya na apụ nke 14.  ma egwu biri na Medina .

N'oge ya na Hijaz, al-Kishnawi nwere nhọrọ nhọrọ na ozi n'aka ndị na-eji akwụkwọ si n'ụdị dị iche nke Islam.  N'ihe dị ka afọ 1733-1734, ọ kwagara Cairo, bụ ebe ọ imera ebe obibi dị nso na Mahadum Al-Azhar .  O raara onwe ya nye n'ide ihe, na n'ime awụ abụrụ mbụ na Cairo, ọ rụchara ọtụtụ ọrụ ndị a ma ama, egwu Al-Durr al-manẓūm, Bahjat al-āfāq, Bulūgh al-arab, na Durar  al-yawāqi .

Al-Kishnawi ikpe onye ama na Egypt, mechaa bụrụ onye nkuzi Hassan al-Jabarti, nna onye ɔkɔ ọmụmụ ihe mere eme Egypt ama Abd al-Rahman al-Jabarti .  [1] Abd al-Rahman na-ede na nna ya "mụtara nkà nke ọnụọgụgụ na ebe ozi na nka nke irighiri ihe" site na al-Kishnawi

Na 1741, Al-Kishnawi nwụrụ mgbe ọ dị afọ 42 n'ihe Hassan al-Jabarti na Cairo .  E liri ya n'iche ndị ọrụ ndọrọ dị na Cairo

Ọrụ ama ama

Ọtụtụ n'ime ọrụ ya dị ugbu a n'ọbá akwụkwọ al-Azhar dị na Cairo .  A na-echekwa ụfọdụ na Dar al-kutub, yana ụfọdụ ebe nchekwa na Morocco, Nigeria na London .  [1] : 15 Dị ka okwu agbamume nye ndị na-agụ akwụkwọ ọ na-ede:

Akwụsịla, n'ihi na nke ahụ bụ amaghị ihe ọ bụghị dịka iwu nke nkà a ... Dị ka onye hụrụ n'anya, ị nweghị ike ịtụ anya inweta ihe ịga nke ọma na-enweghị ntachi obi na-enweghị njedebe.

• Bulūgh al-arab min kalām al-ʿarab : ọrụ na ụtọ asụsụ Arabic nke e dere na gburugburu 1736-7.
• Bughyat al-mawālī fī tarjamat Muḥammad al-Wālī : akụkọ ndụ Muhamamd al-Wali al-Burnawi (otu n'ime ndị nkuzi ya).
• Manḥ al-qudū : abụ didactic na mgbagha nke ewepụtara na Mukhtashar nke al-Sanūsī.
• Izālat al-'ubū 'an wajh minaḥ al-qudūs : nkọwa nke Mukhtaṣar nke al-Sanusī.
• Nkọwa na Kitāb al-durr wa'l-tiryāq fī 'ilm al-awfāq nke Abd al-Rahman al-Jurjanī banyere sayensị akwụkwọ ozi na aha ukwu nke Chineke, emechara na 6 Septemba 1734.
• Akwụkwọ akụkọ atọ na Durar al-yawāqīt fī 'ilm al-huruf wa'l asmā'.
• Mughnī al-mawāfi 'an jamī' al-khawāf : ọrụ ọnụọgụgụ na ogige anwansi emechara na 29 Jenụwarị 1733.
• Al-Durr al-manẓūm wa khulāṣat al-sirr al-maktūm fī 'ilm al-ṭalāsim wa'l-nujūm : nkọwa ya a ma ama na ngalaba atọ nke " sayensị nzuzo ", mezuru na 20 Disemba 1733.  : 264–265  : 141