Nsogbu Zangon Kataf na 1992

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

. [1] Enwere ike ịdepụta usoro isiokwu nke ọgba aghara Zangon Kataf nke 1992 na-adị iche ukwu Briten na mpaghara Northern Nigeria, bụ nke ndị Atyap mgbasa ozi ịkọrọ ndị Hausa na-efunahụ ala ha.  N'afọ 1922, a kọrọ na Emir nke Zaria, Dalhatu Uthman Yero, ike nnukwu ala, onye na-ghị ụmụ amaala obodo ahụ pan.  N'afọ 1966, e nyere ala ahụ maka ebe ndị Hausa na-ere aha dị n'etiti etiti Mabatado (a na-akpọ Mabǝrǝdǝu ), nke a na-akpọ " Zangon Kataf ", site n'aka Emir, Muhammad Usman .  Ndị Atyap bi n'ime mpaghara, na Zaria Province nke Northern Region nke, na mbụ, British Nigeria, nke Nigeria nwere onwe ya.  A ga-eji ya dị ka ebe a na-ere, bụ ebe amachibidoro ndị obodo Atyap ahaha anụ ezi na biya site n'aka ndị ọbịa ọbịa.

. [2]Esemokwu ji nkwado na-lib, na-ebili na February 1992 maka akara ngosi aha ahụ gaa na saịtị ọhụrụ, ngwaọrụ na ala e mmetụta ndị Hausa.  Atụmatụ nke onye isi Atyap nke mbụ nke obodo Zangon Kataf ntọala ndị Atyap, bụ ndị nwere ike ike akara nkata biya na anụ ezi na saịtị na-anọpụ iche;  Otú ọ dị, ọ pri na-nnan ndị Hausa, bụ́ ndị na-atụ egwu na ha ga-efunahụ ịma mma.  Ihe ụmụ mmadụ 60 ka e gburugburu February;  ime ihe ike nkọwa na Zango na Mee 15 na Mee 16, gburugburu 400 ma bibie ọtụtụ ụlọ.  Mgbe nwanne ahụ ruru Kaduna, ndị isi Hausa kpara mkpamkpa gbuo ọtụtụ ndị si n'agbụrụ niile maka imegwara

[ <span title="(October 2020)">mkpa nkọwa</span> ]Dị ka akwụkwọ si kwuo, ndị isi obodo Atyap yikwara egwu na ha ga-eweghachi ala ahụ nke Emir Yero ji ike were na 1922 ma nye ndị Hausa.  N'ịzaghachi ihe iyi egwu a, ndị Hausa egwu ikpochapụ ihe eji eme ihe na nso nso a n'ala Atyap.  A wakporo ma gbuo ọtụtụ ndị Atyap n'ugbo ha.  Otu Izala Islamic Group, otu Hausa na fulani, ị hụrụ n'aka Sultan nke Sokoto, Ibrahim Dasuki, maka ịmecha jihad megide Atyap.  Akụkọ ndị uwe ojii na-ejideghị na ikpe ndị na-agụ na ihe omume Febrụwarị sere ịgbasa.  N'otu oge ahụ, otu ndị Hausa na ndị Fulani na-ekesa ebubo na kọmishọna Cudjoe ejirila usoro a mee ihe, nke a kọrọ na ndị Atyap akwụkwọ.

Ajuju[dezie | dezie ebe o si]

  1. Toyin Falola (2001). Violence in Nigeria: The Crisis of Religious Politics and Secular Ideologies. University Rochester Press. ISBN 1-58046-052-6. 
  2. Ernest E. Uwazie (1999). Inter-ethnic and religious conflict resolution in Nigeria. Lexington Books. ISBN 0-7391-0033-5.