Ogiek language

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Ogiek language
asụsụ, modern language, extinct language
obere ụdị nkeKalenjin Dezie
mba/obodoKenya Dezie
ụmụ amaala kaBaringo County, Elgeyo-Marakwet County, Nakuru County, Trans-Nzoia county, West Pokot County Dezie
Ọkwa asụsụ UNESCO6 extinct, 5 critically endangered Dezie
Ọkwa asụsụ Ethnologue8b Nearly Extinct Dezie

Ogiek (nke a na-akpọkwa Okiek na Akiek) bụ asụsụ Southern Nilotic nke ezinụlọ Kalenjin nke ndị Ogiek na-asụ ma ọ bụ na-asụrụ mgbe ọ bụla, ìgwè ndị na-achụ nta na ndị na-achịkọta ihe na Southern Kenya na Northern Tanzania. Ọtụtụ ndị na-asụ Ogiek ejikọtawo na ọdịbendị nke ndị gbara ya gburugburu: ndị Akiek nọ n'ebe ugwu nke di na obodo Tanzania na-asụ Maasai ugbu a na ndị Akiek nke Kinare, Kenya na-asụgharị Gikuyu ugbu a. Ndorobo bụ okwu a na-ewere dị ka mkparị, mgbe ụfọdụ a na-eji ya eme ihe maka ìgwè dị iche iche nke ndị na-achụ nta na ndị na-achịkọta ihe na mpaghara a, gụnyere Ogiek.

Asụsụ[dezie | dezie ebe o si]

E nwere ụdị Ogiek atọ e dere ede, ọ bụ ezie na e nwere ọtụtụ ndị a na-akpọ ndị otu Ogiek:

  • Kinare, nke a na-asụ gburugburu ebe Kenya Kinare na ndagwurugwu ọwụwa anyanwụ nke Rift Valley. Asụsụ Kinare adịghịzi, Rottland (1982:24-25) na-akọ na ọ chọtara ndị agadi nwoke ole na ole si Kinare na 1976, lụrụ ụmụ nwanyị Kikuyu ma sonye na omenala Kikuyu, ndị nne na nna ha biri n'ọhịa ndị gbara Kinare gburugburu dị ka Ogiek na-achịkọta mmanụ aṅụ. Ha kpọrọ onwe ha /akié:k pa kínáre/, ya bụ. Ogiek nke Kinare.
  • Sogoo (ma ọ bụ Sokóò), nke a na-asụ n'ebe ndịda Mau Forest n'etiti osimiri Amala na Ewas Ng'iro (Heine 1973). Ọnọdụ n'ezie nke olumba Sogoo edoghị anya. Bernd Heine gụnyere ụfọdụ okwu Sogoo na 'Vokabulare ostafrikanischer Restsprachen' (1973). Franz Rottland, na-agbaso ntụziaka Heine, hụrụ ebe obibi Sogoo nke ụlọ iri gbara gburugburu na 1977, wee kọọ na a gwara ya na e nwere ọtụtụ ebe obibi Sogogog ndị ọzọ na gburugburu (Rottland 1982:25). Ndị na-asụ Sogoo nwere mmekọrịta na ndị Kipsikii, ndị Kalenjin ọzọ, ma nwee ike ịkọwa ọdịiche dị n'etiti asụsụ nke ha na Kipsigis. Afọ iri ka e mesịrị, Gabriele Sommer (1992:389) kewara olumba Sogoo dị ka nke na-eyi egwu site na mkpochapụ. E dekọrọ ụdị Sogoo dị iche iche n'ógbè ebe Kipchorng'wonek Okiek bi (Sogoo bụ aha ebe obibi / etiti n'ebe ahụ). Ihe odide dị ukwuu sitere na mkparịta ụka na-eme n'okike edere na obodo Kipchorng'wonek na obodo Kaplelach Okiek dị na mbipụta nke Dr. Corinne A. Kratz.
  • Akiek (ma ọ bụ Akie), nke a na-asụ na Tanzania n'akụkụ ndịda nke mpaghara Arusha. Ndị obere ìgwè dị iche iche na-asụ Akiek na steppes ndịda Arusha, nke bụ ókèala nke ndị Maasai. Akiek nwere ike ịnwụ n'ihi na ọtụtụ n'ime ndị na-asụ ya agbanweela, ma ọ bụ na-agbanwe, asụsụ Maasai. Maguire (1948:10) ekwuola na asụsụ abụọ dị elu na Maasai, ma kwuo na "[t]n'asụsụ nke Mósiro [aha agbụrụ Akiek] na-anwụ, dịka asụsụ ọ bụla ma e wezụga Masai na-emekarị na mba Masai. " Otú ọ dị, n'afọ 1980, Corinne Kratz na James Woodburn gara n'òtù Akie na Tanzania n'oge nyocha ma chọpụta na ha na-asụ asụsụ abụọ na Akie na Maasai.

Hụkwa[dezie | dezie ebe o si]

  • Ogiek
  • Akiek (disambiguation)

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]