Jump to content

Omenala ahụike ụmụ nwanyị nke narị afọ nke 20

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Klas agụmakwụkwọ mmega ahụ nke ụmụ nwanyị n'afọ 1940

Narị afọ nke iri abụọ hụrụ ọtụtụ ihe na mgbanwe na omenala ahụike ụmụ nwanyị.

1900 ruo 1920

[dezie | dezie ebe o si]
Laverie Vallée dị ka Charmion

N'ime narị afọ nke 19, ụmụ nwanyị na-ekere òkè n'ọtụtụ ụdị mgbatị ahụ. Ihe omume ndị a kapịrị ọnụ dabere na omenala na klaasị ọha, mana ụfọdụ mmemme gụnyere ịnya azụ azụ, ịgba egwu, tenis, na ụdị badminton mbụ.

Ọganihu mmekọrịta mmadụ na ibe ya, azụmahịa na nke sayensị n'etiti 1900 na 1920 dugara na mmụba nke mmega ahụ nke ụmụ nwanyị America nwere. Ohere maka ụmụ nwanyị nwere ọganihu ka egwuregwu a haziri ahazi malitere itolite na ewu ewu na mmemme agụmakwụkwọ anụ ahụ maka ụmụ agbọghọ na ụlọ akwụkwọ.[1]Otu egwuregwu ewepụtara na America na mmalite narị afọ a bụ basketball nke ji ngwa ngwa gafere ụlọ akwụkwọ na ogige egwuregwu n'ofe mba ahụ. Mgbe ụmụ nwoke na-egwuri egwu na mbụ, n'oge na-adịghị anya, a na-ahụkwa ụmụ nwanyị ka ha na-egwu basketball na ogige ntụrụndụ, YWCA's, ebe egwuregwu, na ụlọ akwụkwọ si na ụlọ akwụkwọ ọta akara ruo na mahadum.[1] Agbanyeghị, iwu bọọlụ basketball ụmụ nwanyị dị iche na nke ụmụ nwoke n'ihi egwu na ụmụ nwanyị nwere ike ịgbasi mbọ ike karịa, ma ọ bụ kwapụ akpanwa ha, ma ọ bụrụ na egwuregwu kpụ ọkụ n'ọnụ.

Ihe ọzọ dị mkpa mere na mmegharị ahụ nke ụmụ nwanyị na-eto eto, bụ mgbe mbụ ụmụ nwanyị gbara asọmpi n'egwuregwu Olympic. Ndị nkuzi gbasara ahụ ike nke America, bụ ndị e lere anya dị ka ndị ọkachamara n'okwu ahụ n'oge ahụ, kwusiri ike na ụmụ nwanyị na-ekere òkè na asọmpi olimpiks. Ha kwuru na ọ na-akpata ahụ́ mgbakasị ahụ́ na-adịghị mkpa nakwa na ọ pụrụ ịkpata nkewa n'etiti ụmụ nwanyị.[1] N'agbanyeghị nke a, mgbe ha hụchara ihe ndị inyom ndị ọzọ na-eme egwuregwu nwere ike ime, ọtụtụ ndị inyom malitere ịtụgharị uche na njedebe na ike egwuregwu ha.[2]

Otu mmepe mmekọrịta mmadụ na ibe ya na azụmahịa na mmalite nke narị afọ nke 20 bụ mpụta nke otu ụmụ nwanyị na-ese ihe nkiri a maara dị ka "ụmụ nwanyị siri ike". Na mbụ, a katọrọ ha maka imegide ụkpụrụ nwoke na nwanyị, mana site na mpụta nke ihe nkiri sinima, ha ghọrọ ihe ngosi a ma ama maka ahụike ụmụ nwanyị.[3] Otu onye omenkà a ma ama nke trapeze n'oge a bụ Laverie Vallée, onye a kacha mara amara dị ka Charmion. Ihe nkiri trapeze ya bụ Thomas Edison mere ya na 1901 ma mara ya dị ka Trapeze Disrobing Act. Vidiyo nkeji 3 a ma ama nke ukwuu na-egosi Vallée ka ọ na-efegharị n'ikuku, na-eyipụ onwe ya ka ọ na-ekpughe akụkụ ahụ dị elu nke akwara.[1] Ka ụmụ nwanyị siri ike dị ka Vallée na-eme, a na-agbasa foto ha site na akwụkwọ mmado na akwụkwọ ozi na United States niile. Onyonyo ndị a gbara aka ịma mma nke ahụ nwanyị.

Ọganihu sayensị nke oge ahụ bụ nke ndị nkuzi anụ ahụ nwoke na-eduzi, ọrụ ha lekwasịrị anya n'otú e si emepụta ahụ mmadụ kachasị mma, ma nwoke ma nwanyị.[4] Ha lekwasịrị anya n'ibu na ọdịdị ahụ. Nnyocha ha lekwasịrị anya n'ịchọpụta ihe ahụ kacha mma, nke kachasị arụ ọrụ ga-adị ka ya.   [citation needed]

Dudley Allen Sargent

[dezie | dezie ebe o si]
Dudley Sargent

Otu n'ime ndị nkuzi ahụike na-eduga n'oge ahụ bụ Dudley Allen Sargent, nchọpụta ya na ọtụtụ ndị ọzọ bịara na nkwubi okwu na ahụ dị mma bụ nke dị gịrịgịrị. Ọrịa ọ bụla na-enweghị isi adịghị arụ ọrụ.[4] Echiche a gbasara ngwa ngwa, na mmalite nke narị afọ nke iri abụọ, ọnụ ọgụgụ nwanyị zuru oke dị n'etiti 5'3" na 5'7", ma dị n'agbata 125 na 140 lbs.[4]Sargent kwadoro na ezigbo nwanyị nwanyị maka ụmụ agbọghọ na-eto eto na ndị na-eto eto bụ nwa nwoke. Ụdị ọnụ ọgụgụ a na-enye ụmụ agbọghọ ohere itinye aka na mmega ahụ ngwa ngwa.[1] Ndị nkatọ ya na-enwekarị nchegbu na nwanyị ọhụrụ ahụ na-aghọ oke nwoke.[2] Sargent kwenyere na mmega ahụ karịa ga-eduga n'ezie nwanyị mara mma.[2] O kwenyekwara na corset na-ekwubiga okwu ókè gbasara njirimara nwanyị ma wepụ ya na "ezigbo nwanyị"[2] Sargent chere na ezi ịma mma dị na ihe ngosi yana "mmepe eke" nke nwanyị.

Mmasị ka ukwuu n'ịmara ịdị arọ mmadụ na ebe mmadụ nọ n'ọnọdụ dị ka ụkpụrụ nke ndị nkuzi ahụike nke oge ahụ setịpụrụ si pụta. Nchegbu maka abụba mere ka mgbanwe ọdịbendị na-achịkwa ịdị arọ gị iji kwekọọ na ụkpụrụ.[4]

1920 ruo 1940

[dezie | dezie ebe o si]
Ụdị Flapper "Nwanyị Ọhụrụ"
Marion Talley na 1927

Afọ 1920 bụ oge na-aga n'ihu maka ikike ụmụ nwanyị, nke a mere ka mmegide ụmụ nwanyị megide echiche ndị gara aga nke "ahụ ụmụ nwanyị".[5] Ahụ "Nwunye Ọhụrụ" (dị ka a na-akpọkarị ha) dị gịrịgịrị ma dị ka nwa okorobịa, na-emegide ọdịdị nwanyị nke narị afọ nke iri na itoolu. Ụlọ ọrụ ejiji, ụlọ ọrụ nri, na mgbasa ozi niile kwalitere echiche ọhụrụ a nke ịdị gịrịgịrị ma gbasaa ngwa ngwa n'obodo niile.[5] Ibu ghọrọ isiokwu na-ekpo ọkụ maka nyocha ọha na eze dịka ụlọ ọrụ onwe onye mere mgbalị itinye aka ma nyere ndị mmadụ aka inweta ọdịdị ahụ zuru oke.[4]

Otu ihe atụ bụ mgbasa ozi na mbipụta Nọvemba 1936 nke Life Magazine maka Ry-Krisp, otu wafer rye dum. Egosiri na mgbasa ozi a bụ foto nke igbe Ry-Krsips n'akụkụ nnukwu efere mkpụrụ osisi. Foto ndị ọzọ na-egosipụta foto abụọ nke Marion Talley, onye na-agụ egwú a ma ama, nke e sere afọ 10. Foto nke mbụ sitere na 1926 wee gosi Talley dị ka pudgy 19 afọ. Foto na-esote bụ ogbugba ahụ zuru oke nke Talley na 1936, ugbu a na-eru 107 pound ma dị ka ọ dị obere karịa ka ọ dị na 1926. Mgbasa ozi ahụ na-akọwa otú Marion si tụfuo ibu na-emega ahụ ma na-eri Ry-Krisps dị ka achịcha. Mgbasa ozi ahụ gara n'ihu ịkọwa na Ry-Krisps bụ nri anaghị eme abụba nke enwere ike iji na nri ọ bụla.

Nsogbu iri nri, ọkachasị anorexia, na-agbasa ka ụmụ nwanyị na-agba mbọ maka ahụ siri ike.[1] Ụmụ nwanyị kwenyekwara na ọ ga-ekwe omume ịghọ "oke akpụkpọ anụ" nke na-adịghịkwa mma.[2] Ọ bụghị naanị na a na-enweta ụdị ahụ dị gịrịgịrị site n'omume iri nri dị oke egwu, mana a na-agba ụmụ nwanyị ume ka ha na-echekwa ma mepụta ọnụ ọgụgụ dị mkpụmkpụ.[2] Otu usoro a na-akpọsa nke ọma maka ifelata bụ ịgba egwu na ndekọ "iwelata" ikuku. Tupu na mgbe emechara foto etinyere iji gosi ụmụ nwanyị nsonaazụ ha kwesịrị ịtụ anya.

N'oge a, ọdịbendị ndị Africa America na ndị ọcha kewara n'ụzọ dị ukwuu, mana nkwalite nke mmega ahụ, na echiche nke ahụ dị gịrịgịrị, a kwalitere ya na ọdịbendị abụọ ahụ. N'omenala ndị isi ojii, (dị ka ndị ọcha) ụmụ nwanyị nwere ahụike, ahụike zuru oke na-ejikọta na ịbụ ndị hụrụ mba n'anya, ndị nwere obi ụtọ, ndị a pụrụ ịtụkwasị obi, na ndị bara ọgaranya. A kwalitere mmega ahụ iji belata ibu ma nweta echiche ndị a.[6]

1940 ruo 1960

[dezie | dezie ebe o si]

Mgbe WWII gasịrị, ụfọdụ ụmụ nwanyị laghachiri na ndụ nke ezinụlọ, ebe ndị ọzọ chọrọ ịnọgide na-arụ ọrụ. Ụmụ nwanyị na-etinyekwu aka na egwuregwu na n'oge na-adịghị anya ka agha gasịrị ka e mepụtara mgbanwe egwuregwu mbụ nke ụmụ nwanyị, bụ nke nyere ikike ndị ọzọ maka ndị inyom na-eme egwuregwu na ndị nkụzi.Maka ụmụ nwanyị enweghị mmasị ịbanye n'òtù egwuregwu, akwụkwọ akụkọ gara n'ihu na-enye ọtụtụ akụkọ jupụtara na ndụmọdụ maka ụmụ nwanyị ka ha ga-esi na-adị mma, gụnyere mmega ahụ dị mfe, ma ọ bụ mmemme mgbatị ahụ na-ewu ewu iji sonye na.  Edemede ụfọdụ gbara aka na nnwere onwe ọhụrụ enwetara ụmụ nwanyị, na-enye mmemme mgbatị ahụ nke ga-eme ka ha sie ike iji nyere aka rụọ “ọrụ ụmụ nwoke” ma ọ bụ ịrụsi ọrụ ike n'oge ihe mberede, ndị ọzọ na-enye mmemme mgbatị ahụ mgbe awa gachara maka ụmụ nwanyị na-arụ ọrụ, ụfọdụ lekwasịrị anya na at.  -Nne n'ụlọ na otu ọ ga-esi dabara mma n'ime ihe ọ na-eme kwa ụbọchị na-etinyeghị penny.N'ime ngwụsị 40s pụrụ iche "suts mmega ahụ" nke yiri uwe igwu mmiri nke oge ahụ, ọbụna malitere inye ya maka usoro mgbatị ahụ nke nwanyị kwa ụbọchị.

A na-akpọsa ụzọ dị iche iche e si enyere ụmụ nwanyị aka ka ha dị gịrịgịrị na magazin.

Na Jenụwarị 8, 1940, Life Magazine dere banyere ndekọ phonographic ọhụrụ nke RCA Records mepụtara. Ihe ndekọ ahụ nwere mmega ahụ dị iche iche iri na itoolu iji nyere ụmụ nwanyị aka ịlụ ọgụ "agha megide usoro na-eto eto". [7] Ọ bụ Wanda Bowman-Wilson, onye na-enye ọzụzụ n'ahụike n'obodo New York, mepụtara mmega ahụ ndị e gosipụtara na ndekọ ahụ. Ebumnuche nke mmega ahụ bụ iji mee ka úkwù dị mkpụmkpụ site na mmegharị dị iche iche dị ka ịpị ụkwụ, akpa ume, na squats na mmemme ahụ kwere nkwa inye aka wepụ ọtụtụ sentimita abụba n'úkwù.[7]

Akwụkwọ akụkọ ndụ nke Nọvemba 4th, 1940 gụnyere obere akụkọ gbasara MacLevy “Slenderizing Salons”. Isiokwu ahụ gosipụtara foto nke ihe nlereanya, Pat Ogden na igwe na-ebelata dị iche iche. Akụkọ ahụ gosipụtara foto Ogden na ụmụ nwanyị ndị ọzọ na-eji igwe na nwa ehi, apata ụkwụ, nkwonkwo ụkwụ, afọ, azụ na úkwù iji kpochapụ abụba ndị dị n'ahụ ha.[8]

Good Housekeeping tinyekwara akụkọ na-adụ ụmụ nwanyị ọdụ ka ha si "gbanwee ọdịdị ha". Edemede kpuchiri mmega ahụ na-achọ inyere ụmụ nwanyị aka imeziwanye ọnọdụ ọnọdụ, gbatịa úkwù ha na ihichapụ nkwonkwo ụkwụ ha ka ha ghara ịdị gịrịgịrị ihu, yana ịgbasa obi ha ka ha na-adaba n'úkwù na ogwe aka. Agụnyere nri n'atụ aro mmega ahụ yana ọtụtụ mmega ahụ bụ naanị mgbatị ahụ dị mfe.[9]

Akwụkwọ akụkọ Ladies' Home Journal bipụtara otu akụkọ na February 1941 banyere ahụike na ịma mma site n'echiche nke Dr. T.A. Pierson na nwa ya nwoke Dr. J. R. Pierson.  N'isiokwu ahụ, ndị dọkịta abụọ ahụ na-enye ndụmọdụ maka ụmụ nwanyị ka ha ga-esi na-adị gịrịgịrị ma na-agba ụmụ nwanyị ume ka ha na-agbaso "nri slimming" dị mfe karịa nri na-adịghị mma.  Ha na-atụ aro na ọ ka mma ka ụmụ nwanyị ghara ibu ibu karịa oke ibu.  Ha kọwakwara ka otu n'ime mmega ahụ kacha mma maka nwanyị bụ ọrụ ụlọ, na ewezuga nke ọ chọghị mgbatị ahụ ọzọ.

1960 ruo 1980

[dezie | dezie ebe o si]
Klas Jazzercise na 1983

Mmega ahụ n'oge ngwụcha afọ 1960 gbadoro ụkwụ na idowe mkpụkọ ahụ yana ịbawanye mgbanwe na ịdịmma zuru oke.  Emebere mmega ahụ iji mee ka ụda ụkwụ dị ike, na-ewusi isi na ogwe aka ike, na-eme ka mgbanwe na amara dịkwuo mma.  Ụfọdụ mmega ahụ gụnyere squats bụ isi na ikpere ọnụ, ọnọdụ ballet dị ka ijide arabesque, ọdịiche nke ịnọdụ ala, na nkwughachi nke ibuli ụkwụ.[10]

Ọgwụ nri na-adịghị mma ghọrọ ihe a na-enweta n'afọ ndị 1960. N'afọ 1968, akụkọ mkpuchi nke Magazin Life bụ maka ihe ihere ọgwụ nri. Isiokwu ahụ na-egosipụta otu ìgwè na-eto eto nke "ndị dọkịta abụba" na-agwọ ụmụ nwanyị " abụba". "Dọkịta abụba" ndị a na-edepụta ọgwụ dịgasị iche iche iji nyere ụmụ nwanyị aka belata ibu. Ọ ghọrọ ihe ihere mgbe ọnụ ọgụgụ na-arịwanye elu nke ụmụ nwanyị na-Ndụ n'ihi iji ọgwụ ndị ahụ eme ihe n'ụzọ na-ezighi ezi. Onye nta akụkọ Life magazine Susan McBee gara na nzuzo maka isiokwu ahụ iji mụtakwuo banyere "ndị dọkịta abụba " na omume nke ide ọgwụ nri. Ọ bụ ezie na McBee adịghị arọ, ọ dị 5'5" ma dị kilogram 125, "onye dọkịta buru ibu" ọ bụla ọ hụrụ na ọ na-edepụta ọgwụ nri ya iji nyere ya aka belata ibu.[11]

Site na ntinye nke Isi nke IX na mmụba nke ụmụ nwanyị, ụmụ nwanyị malitere ịrụ ọrụ dị mkpa karị na mmega ahụ, ọkachasị aerobics.[12] Jacki Sorensen na Judi Missett bụ ụmụ nwanyị abụọ bịara n'ihu nke mmega ahụ aerobic na 1970s na 80s. Ha abụọ bụ ndị na-agba egwú ma mepụta mmemme mmega ahụ nke jikọtara mmega ahụ aerobic na ịgba egwú. Jacki Sorensen guzobere Aerobic Dancing Inc. nke malitere dị ka mmemme telivishọn na 1969, ma mesịa ghọọ akwụkwọ nwere teepu na teepu vidio. Ka ọ na-erule 1981 enwere puku anọ na iri asaa ndị nkuzi Aerobics na steeti iri anọ na ise.[1] Judi Missett malitere Jazzercise n'afọ 1969. O ji ígwè ọrụ VCR resị ndị nkụzi na-akwụ ụgwọ ọrụ ịgba egwú na mba ahụ. O dekwara akwụkwọ a ma ama nke a na-akpọ Jazzercise: A Fun Way to Fitness, na 1978. N'ime 70's na 80s more aerobic fitness stars pụtara dị ka Martha Round, Debbie Rosas, Nancy Strong, na Gilda Marx.[1] Ha na-agbasa mmega ahụ aerobic dị ka ịgba egwu ịgba egwu nye ụmụ nwanyị n'ofe United States.

Na mbido afọ 1970, mmemme mmega ahụ na-ere ahịa nọgidere na-ewu ewu. Otu onye turu ọnụ maka nsonaazụ ya n'ime naanị ụbọchị atọ, site n'ime nanị nkeji ise nke mmega ahụ n'ụbọchị. Ihe osise ndị dị n'ihu na-egosi nwanyị na-ewute, nke na-adịghị mma, ebe foto nke 'mgbe ụbọchị iri na anọ gasịrị' na-ese ya na úkwù dị gịrịgịrị, aka dị mma, nnukwu bust, na ịmụmụ ọnụ ọchị.[13]

1980 ruo 2000

[dezie | dezie ebe o si]
Ụmụ nwanyị na-ekere òkè na mmega ahụ aerobic

N'ime afọ 1980, a na-ere vidio iji mee ka ụmụ nwanyị nwee ike imega ahụ n'ụlọ. Otu onye nkuzi na-ewu ewu na vidio bụ Jane Fonda. Ọtụtụ n'ime mmemme ya gosipụtara aerobics. Telivishọn ọha na eze gosipụtara Body Electric, nke bụ aerobics na ọzụzụ muscle. Ntuziaka mgbasa ozi ndị a na-enwekarị ntuziaka dịka "echefula iku ume" ma ọ bụ "akụkụ a dị mma maka gluteus maximus". Mmega ahụ sochiri ya na abụ ndị a ma ama. N'oge na-adịghị anya, e nwere vidio maka ụdị mmega ahụ ọ bụla. Richard Simmons bụ onye a ma ama n'ihi na ọ belatara ibu. Ihe ngosi vidio ya bụ ihe na-akpali akpali maka ndị na-ekiri ụdị niile.   [citation needed]

2000 ruo 2020

[dezie | dezie ebe o si]

N'ịgbaso mgbanwe mgbasa ozi site na vidio gaa na CD, DVD, na ịntanetị, mmemme mmega ahụ na-emekọrịta ihe na-apụta. Dịka ọmụmaatụ, Katie Dunlop, onye na-ahụ maka nri na onye nkuzi ahụike, na 2014 guzobere ikpo okwu Love Sweat Fitness. Akara ahụ nwere mmụba na ahịa nke ọrụ mmega ahụ kpọmkwem na ndị na-azụ ahịa na nzaghachi maka ọrịa coronavirus ka ọtụtụ ndị na-achọ usoro mmega ahụ n'ụlọ. Ọzọkwa, na 2012 e guzobere otu CHAARG (gbanwee àgwà ahụike iji mepụta ụmụ agbọghọ) na nzaghachi maka ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ụmụ nwanyị ndị na-enwe obi erughị ala na ọnọdụ ahụike. Ebumnuche ha dị ka nzukọ bụ ịgba ụmụ nwanyị ume ka ha nwee ahụ iru ala karị n'ụlọ mmega ahụ site n'ịrụkọ ọrụ ọnụ.   [citation needed]

Hụkwa

[dezie | dezie ebe o si]
  • Ahụike ụmụ nwanyị

Ntụaka

[dezie | dezie ebe o si]
  1. ↑ Verbrugge, Martha H. "Gender, Science & Fitness: Perspectives on Women's Exercise in the United States in the 20th Century." Health and History 4, no. 1 (2002): 52-72.
  2. ↑ Addington (June 1923). "The Athletic Limitations of Women". Ladies' Home Journal 40 (6): 38,144,147. Templeeti:ProQuest. 
  3. ↑ Giles, Bieke. "Flying, Flirting, and Flexing: Charmion's Trapeze Act, Sexuality, and Physical Culture at the Turn of the Twentieth Century." Journal of Sports History 41, no. 2 (2014): 251-68
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 Vertinsky, Patricia. “Weighs and Means: Examining the Surveillance of Fat Bodies through Physical Education Practices in North America in the Late Nineteenth and Early Twentieth Centuries.” Journal of Sport History, 35, no. 3 (2008): 449-468.
  5. ↑ 5.0 5.1 Nicholas (2000). The Modern Girl. University of Toronto Press, 42. ISBN 9781442648289. 
  6. ↑ Prukiss (Summer 2017). ""Beauty Secrets: Fight Fat":Black Women's Aesthetics, Exercise, and Fat Stigma, 1900-1930s". Journal of Women's History 29 (2): 14–37. DOI:10.1353/jowh.2017.0019. 
  7. ↑ 7.0 7.1 “New Phonogrpah Records to Help Women in Their Fight Against Big Hips.” LIFE, January 8, 1940, 38-41.
  8. ↑ “Machines Attack the Solid Flesh.” LIFE, November 4, 1940, 53-55.
  9. ↑ Murrin (Oct 1942). "How to Change Your Shape". Good Housekeeping 115 (4): 91–94. Templeeti:ProQuest. 
  10. ↑ (August 1967) "SUMMER EXERCISES TO KEEP YOUR FIGURE TRIM". Redbook 129 (4): 84–87. Templeeti:ProQuest. 
  11. ↑ "The End of the Rainbow May Be Tragic—Scandal of the Diet Pills". LIFE, January 26, 1968, pp. 23–28.
  12. ↑ Black, Jonathan. Making the American Body: The Remarkable Saga of the Men and Women Whose Feats, Feuds, and Passions Shaped Fitness History. Lincoln, NE: University of Nebraska Press, 2013.
  13. ↑ McCarthy (Nov 1973). "Advertisement". Ladies' Home Journal 90 (11): 147. Templeeti:ProQuest. 

Ịgụ ihe ọzọ

[dezie | dezie ebe o si]
Ewepụtara na https://ig.wikipedia.org/w/index.php?title=Omenala_ahụike_ụmụ_nwanyị_nke_narị_afọ_nke_20&oldid=189455