Jump to content

Omuo

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

[1]Omuo-Ekiti bụ obodo oge ochie dị na ntọala nke steeti Ekiti na-egosi Naijiria, yana oche nke ime obodo Ekiti-East .  N'ịbụ n'ime ala Yoruba, ndị bi na ya na steeti Ekiti bụ ndị Yoruba [1] Ọ dị na oke ala Ondo.

nchịkwa

[dezie | dezie ebe o si]

Omuo-Ekiti bụ isi ụlọ ọrụ gọọmentị ime ọwụwa anyanwụ Ekiti.

The traditional ruler of Omuo Kingdom is the "Olomuo", current Oba Noah Omonigbehin, Okinbaloye II.  Ndị isi ya na-akwado Olisa nke Ilisa, Chief Olatunbosun Orojo.  Ilisa bụ ụlọ eze nke Omuo-Ekiti nke akpọ Oke-Iloro, Egunje, Omodowa, Apoge, Adumari, na obodo ndị ọzọ.  Ndị isi ndị ọzọ dị elu na Omuo Ekiti ịkpọ Odofin nke Iludofin, Ajero nke Ijero na Alawe nke Iworo.  Ndị isi ndị ọzọ na-elekọta Ekurugbe, Ahan, Oya, Oruju, Edugbe na Araromi. [2]

Geography na igwe mmadụ

[dezie | dezie ebe o si]

Omuo-Ekiti dị ihe dị ka afọ iri asaa na ise km away from Ado Ekiti, Ekiti state capital.  Obodo a dị na mpaghara omenala ndị Yoruba, nweekwa ọtụtụ ndị ahịa bi yana Yehova na ndị mmadụ .  Balogun Usthman (aka DODO-NDAWA) butere Islam na Omuo Ekiti.  , onye agha nke gbachitere Omuo-Ekiti n'aka ndị ohu n'oge ozi nke nhazi ahụ.  </link>[ mgbe ole?  ] N'afọ 2001, ndị bi n'obodo ahụ ụmụaka 6000.

Ihu igwe na ahịhịa

[dezie | dezie ebe o si]

Omuo-Ekiti na-enwe ihu igwe na-ekpo ọkụ nke nwere oge dị iche iche: oge ​​mmiri ozuzo, n'etiti ụgbọ na October, na oge ọkọchị, n'etiti November na March.  Ọnọdụ sitere na 21 Celsius C ruo 29 Celsius C nwere oke iru mmiri.  Ifufe na-adị na ndịda-ọdịda ọmụmụ n'oge mmiri ozuzo, ebe ikuku ahia ugwu na-egosi ( Harmattan ) na-akacha n'oge ọkọchị.

Omuo-Ekiti nwere oke mkpa na savannas.  Obodo a bụ ebe a na-ere ahaha akpụ na nduku uru na mpaghara gbara ya gburugburu, nke na-enyere aka n'ihu mba ha.

Agụmakwụkwọ

[dezie | dezie ebe o si]

Omuo nwere ụlọ akwụkwọ dị iche iche, gụnyere Polytechnic Omuo, Omuo Comprehensive High School, Omuo Ore Secondary School, Amunnu Comprehensive High School, Omuo Community Grammar School, na ụlọ akwụkwọ praịmarị na ụlọ akwụkwọ sekọndrị ndị ọzọ nke gọọmentị na nke onwe.

Omuo bụ otu n'ime isi obodo azụmahịa na steeti Ekiti, nwere ọtụtụ ụlọ ọrụ na ahịa, gụnyere ahịa Oja-Obadore na Omuo Community Market Kota.

Mmekọrịta agbụrụ

[dezie | dezie ebe o si]

N'agbanyeghị na ọ bụ obodo Yoruba, Omuo bụ ndị ahịa ndị ọzọ, ndị Igbo, Hausa, Ebira, Fulani na Ijaw .

Omuo nwere ikike nwere ọtụtụ mmemme.  Ememme Ayan na Iludofin na-ọtụtụ ọtụtụ ndị bi na ya ime ememe.  Omuo bụ obodo, mana ọ na-eme mmemme mmemme ndị dị ka Eid al-Adha, Eid al-Fitr, na Eid Kabir, texture Ndị dị ka ekeresimesi na Ista, na ọhụrụ.  Omuo Ekiti na-eme mmemme ji ya n'akụkụ asaa nke Julaị afụ ọ ALA.

Ntụaka

[dezie | dezie ebe o si]
  1. Omuo-Ekiti,Ekiti state,Nigeria. Facebook. Retrieved on 2015-09-06.
  2. The Official Website of the Government of Ekiti State, Nigeria » Ekiti East LGA. Archived from the original on September 21, 2015. Retrieved on September 6, 2015.

Njikọ mpụga

[dezie | dezie ebe o si]