Usoro nkewa nke njikọ Covalent
A na-akpọkwa usoro nhazi njikọ covalent (CBC) dị ka akara LXZ. Ọ bụ M. L. H. Green bipụtara ya na 1995 dị ka ihe ngwọta maka mkpa ọ dị ịkọwa ihe ndị dị n'otu dị ka organometallic complexes n'ụzọ na-adịghị enwe njedebe sitere na nkọwa nke ọnọdụ oxidation.[1][2][3] Kama ịnye ụgwọ na atọm dị na molekụl ahụ (ya bụ, ọnọdụ oxidation), usoro nhazi njikọ covalent na-enyocha ọdịdị nke ligands gbara atọm ahụ gburugburu, nke na-abụkarị ọla mgbanwe.[4] Dabere na usoro a, e nwere ụdị mmekọrịta atọ dị mkpa nke na-enye ohere maka nhazi nke ligand. A na-ekewa ụdị mmekọrịta atọ ahụ dabere na ma otu njikọ ahụ na-enye abụọ, otu, ma ọ bụ efu electrons. A na-enye ụdị atọ a akara L, X, na Z.
Ụdị ligands[dezie | dezie ebe o si]
X-type ligands bụ ndị na-enye otu electron na ígwè ma nabata otu electron site na ígwè mgbe ha na-eji usoro ligand na-anọpụ iche nke ịgụta electron, ma ọ bụ na-enye electron abụọ na ígwè mgbe ị na-eji ụzọ abụọ na-enye onyinye nke ịgụta eletrọn.[5] N'agbanyeghi ma a na-ewere ya dị ka onye na-anọpụ iche ma ọ bụ anionic, njikọ ndị a na-emepụta njikọ covalent dị mma. [1] Ihe atụ ole na ole nke ụdị njikọ a bụ H, halogens (Cl, Br, F, wdg.), OH, CN, CH3, na NO (bent).
L-type ligands bụ ligands na-anọpụ iche nke na-enye electrons abụọ n'etiti ígwè n'agbanyeghị usoro ịgụta electron a na-eji. Electrons ndị a nwere ike ịpụta site na ndị na-enye onyinye, pi, ma ọ bụ sigma. [1] Njikọ ndị e guzobere n'etiti ligands ndị a na ígwè bụ njikọ covalent, nke a makwaara dị ka njikọ nhazi. Ihe atụ nke ụdị ligand a gụnyere CO, PR3, NH3, H2O, carbenes (=CRR'), na alkenes.
Z-type ligands bụ ndị na-anabata electrons abụọ site na etiti ígwè dị iche na onyinye na-eme na ụdị ligands abụọ ndị ọzọ. Otú ọ dị, ligands ndị a na-emepụta njikọ covalent dị ka ụdị L. [1] A naghị ejikarị ụdị ligand a eme ihe, n'ihi na n'ọnọdụ ụfọdụ enwere ike ide ya na L na X. Dịka ọmụmaatụ, ọ bụrụ na ligand Z na ụdị L, enwere ike ide yo dị ka X2. Ihe atụ nke ligands ndị a bụ Lewis acid, dị ka BR3.
Ojiji nke akara[dezie | dezie ebe o si]
Mgbe e nyere mgbagwoju anya na ihe ndị na-eme maka ụdị ligand, enwere ike ide mgbagwoju ahụ n'ụzọ dị mfe na ụdị [MLlXxZz]Q±. Ndebanye aha na-anọchite anya ọnụọgụ nke ụdị ligand ọ bụla dị na mgbagwoju anya ahụ, M bụ etiti ígwè na Q bụ ụgwọ zuru ezu na mgbagha ahụ. Ihe atụ ụfọdụ nke nkọwa a n'ozuzu ya bụ:
| Usoro mkpirikpi | Nkọwa LXZ |
|---|---|
| [Mn (CO) 6]+ | [ML6]+ |
| [Ige (CO) (PPh3) 2 (Cl) (NO) ]2+ | [ML3X2]2+ |
| [Fe (CO) 2 (CN) 4]2− | [ML2X4]2− |
Ọzọkwa site na ụdị a n'ozuzu, enwere ike ịgbakọ uru maka ọnụọgụ electron, ọnọdụ oxidation, ọnụọgụ nhazi, ọnụọụọgụ d-electrons, ọnụọngwa valence na ọnụọgụ njikọ ligand [3] .[6]
Electron Count = Àtụ:Tmath
Where Àtụ:Mvar is the group number of the metal.
Oxidation State (OS) = Àtụ:Tmath
Coordination Number (CN) = Àtụ:Tmath
Number of d-electrons (dn) = Àtụ:Tmath
= Àtụ:Tmath
Valence Number (VN) = Àtụ:Tmath
Ligand Bond Number (LBN) = Àtụ:Tmath
Ojiji ndị ọzọ[dezie | dezie ebe o si]
Ihe omuma a nke ide ihe mgbagwoju anya na-enyekwa ohere maka ntụnyere ka mma nke molecules na ụgwọ dị iche iche. Nke a nwere ike ime mgbe e belatara ọrụ ahụ na "otu klas na-anọpụ iche". Klas na-anọpụ iche bụ nkewa nke mgbagwoju anya ma ọ bụrụ na ebubo ahụ dị na ligand karịa etiti ígwè. [1] N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, klas na-anọpụrụ iche bụ nnọchiteanya nke mgbagha ahụ dị ka a ga-asị na ọ nweghị ebubo.
Ihe odide[dezie | dezie ebe o si]
- ↑ Green (1995-09-20). "A new approach to the formal classification of covalent compounds of the elements" (in en). Journal of Organometallic Chemistry 500 (1–2): 127–148. DOI:10.1016/0022-328X(95)00508-N. ISSN 0022-328X.
- ↑ Green (2014-06-10). "Application of the Covalent Bond Classification Method for the Teaching of Inorganic Chemistry". Journal of Chemical Education 91 (6): 807–816. DOI:10.1021/ed400504f. ISSN 0021-9584.
- ↑ Crabtree, Mingos. Comprehensive Organometallic Chemistry III Vol.1. Elsevier; Oxford, 2007; pg. 22-29.
- ↑ The CBC Method
- ↑ Crabtree, Robert.Organometallic Chemistry of the Transition Metals:4th edition. Wiley-Interscience, 2005
- ↑ Spessard, Gary; Miessler, G. Organometallic Chemistry: 2nd edition. Oxford University Press, 2010; pg. 59-60.