Ịma Ịgụ Akwụkwọ Nke Ndị Na-amalite amalite

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

Ịma agụ na ide nke ndị na-amalite amalite bụ okwu a na-eji akọwa ihe ọmụma nwatakịrị nwere banyere ịgụ na ide tupu ha amụta otú e si agụ na ide okwu. [1]Ọ na-egosi nkwenye na, n'ebe enwere ndị gụrụ akwụkwọ, ụmụaka - ọbụna ndị nọ otu afọ na afọ abụọ - na-aga ịghọ ndị nwere mmụta. [2]Site na nkwado nke ndị nne na nna, ndị na-elekọta, na ndị nkụzi, nwatakịrị nwere ike ime nke ọma site n'ịpụ na ndị ọgụgụ na-apụta apụta bàa na ndị mụtarala agụmakwụkwọ.[3]

Ihe ndị bụ isi nke ịgụ na ide nke ndị na-apụta apụta gụnyere:

  • Ihe na-akpali ibipụta akwụkwọ: Ịnwe mmasị n'ịgụ nakwa ịnụ ụtọ akwụkwọ.
  • Vokabụarị: Ịmara aha ihe.
  • Mmetụta mbipụta Ịmata mbipụta, ịmara otu esi ejikwa akwụkwọ, na ịmara otu isi soro okwu na íbé
  • Amamihe ịkọ akụkọ: Ịbụ onye nwere ike ịkọwa ihe na ihe ndị emere eme nakwa ịkọ akụkọ.
  • Imara mkpụrụ edemede gasị: Ịghọta na mkpụrụ edemede dị iche òtù na ibe ha, ịmara aha na ụda ha, na ịmata mkpụrụ edemede n'ebe niile.
  • Ịmara maka ụda: Ịbụ onye nwere ike ịnụ ma jiri obere ụda na okwu egwuri egwu.[1]

Ịma agụ na ide nke ndị na-apụta apụta dị oke mkpa na agụmakwụkwọ nwata n'ihe nke nyocha na-egosi na ụmụaka na-amụta nkà nke na-akwadebe ha ịma agụ ihe ọtụtụ afọ tupu ha amalite ụlọ akwụkwọ.[1]

Akụkọ ihe mere eme[dezie | dezie ebe o si]

Dị ka omenala si dị, ọha mmadụ atụlewo ịgụ na ide ihe n'echiche ha, ma na-ele ụmụaka anya dị ka ndị maara ihe banyere ịgụ na ide naanị mgbe ha nwere ike ịchọpụta okwu edere na-enweghị ihe ngosi inyeaka, nakwa ịsụpe okwu ndị okenye nwere ike ịgụ.[4]

N'afọ 1966, onye na-eme nnyocha nke mba New Zealand bụ Marie Clay webatara echiche nke ịgụ ihe nke ndị na-apụta apụta, na-eji ya akọwa omume na echiche ndị mbụ nke ụmụaka na-eji eme ihe na-mmekọrịta ha na akwụkwọ ọbụna tupu ha enwee ike ịgụ ihe n'ezie. [5]Afọ 1970 ha na mmalite afọ 1980 ha hụrụ ọrụ nyocha mụbara amụba na mmepe asụsụ mbụ nke ụmụaka, agụmakwụkwọ ụmụaka, na nyochagharị nke echiche nke ịdị njikere ịgụ akwụkwọ. Ọrụ a mere ka Teale na Sulzby chịkọta akwụkwọ nke ndị na-eme nnyocha dị iche iche ama ama n'oge ahụ dere, nke na-atụ aro ịmegharị ihe na-eme site na ọmụmụ ruo n'oge ụmụaka na-agụ ma na-ede n'ụzọ omenala dị ka oge agụmakwụkwọ nke ndị na-apụta apụta.[6]

Kemgbe ahụ, ọtụtụ nnyocha emere agbasawo echiche ahụ, na-eme ka ọ pụta ìhè na mmepe agụmakwụkwọ nwatakịrị na-amalite ogologo oge tupu edebanye ya n'ụlọ akwụkwọ, nke enwekwara ike inwogha site na mmekọrịta ha na ndị okenye, ikpughe nye ihe amụmakwụkwọ, na iji ọrụ mmụta na-etinye aka.[3]Ebe echiche nke ịdị njikere ịgụ ihe na-atụ aro na e nwere oge a kapịrị ọnụ mgbe ụmụaka dị njikere ịmụta ịgụ na ide, echiche Clay banyere ịgụ na ide nke ndị na-apụta apụta na-atụ aro na enwere ọganihu na mmepe agụm na odide nke ụmụaka n'etiti omume agụm na odide ndị mbụ na ndị gosipụtara ozugbo ụmụaka nwere ike ịgụ ihe n'onwe ha. [7]Clay kwusiei ike mkpa ọ dị bụ mmekọrịta dị n'etiti ide na ịgụ ihe dị na mmepe agụmakwụkwọ na odide mbụ. Ruo mgbe ahụ, a kwenyere na ụmụaka ga-amụtarịrị ịgụ akwụkwọ tupu ha amụta ide ihe.[8]

Dịka ụdịdị agụm na odide nke ndị na-apụta apụta nke Whitehurst na Lonigan mere site na usoro sayensị ọgụgụ isi maka ịgụ ihe, enwere mpaghara mmepe abụọ a ma ama. [9]Mpaghara ndị ahụ dị n'ime na n'èzí na nkà.Nkà n'ime gụnyere ịmara ụdaolu na ihe ọmụma mkpụrụedemede.[10]N'èzí na nkà gụnyere asụsụ na ihe ọmụma echiche.Nkà ndị a na-etolite n'oge dị iche iche site na ọmụmụ n'oge niile.[10]N'èzí na nkà na-ejikọta na gburugburu ebe obibi.Otú ọ dị, mmalite nke mgbe n'ime n'èzí nkà na-etolite adịghị edo anya. Ihe doro anya bụ na ntinye aka nke na-akụzi n'èzí na nkà na n'ime na-eme ka mmepe ịgụ na ide dịkwuo ukwuu.[11]

Nkà mmụta ịgụ na ide nke ndị ka na- apụta apụta[dezie | dezie ebe o si]

Ihe na-akpali ibipụta ihe[dezie | dezie ebe o si]

Akụkụ a metụtara mmasị nwatakịrị na ịnụ ụtọ ịgụ akwụkwọ. [1]Nwatakịrị nwere mkpali ibipụta akwụkwọ nwere ike ịnụ ụtọ ịgụ akwụkwọ, iji akwụkwọ egwu egwu, ime ka ọ na-ede ihe, ma ịga n'ọbá akwụkwọ. [12]Ụmụaka ndị nwere mmasị n'akwụkwọ nwere ike ịchọ ịgụ akwụkwọ, na ịnọgide na-anwa, ọbụlagodi mgbe o siri ike.[13]

Okwu Mmejuru[dezie | dezie ebe o si]

Akụkụ "okwu mmejuru" metụtara ịmara aha ihe gasị.[1]Ụmụaka nwere okwu mmejuru bara ụba nwere nnukwu uru agụmakwụkwọ karịa ndị ọzọ, ebe ọ bụ na ọmụmụ ihe na-egosi na okwu mmejuru bụ ihe kachasị agba àmà maka nghọta ọgụgụ ihe na njedebe nke akara nke abụọ na nke atọ ma n'aka nke ọzọ ọ na-ejikọta ya na ihe ịga nke ọma agụmakwụkwọ n'ozuzu ya.[14]

Imata maka mbipụta[dezie | dezie ebe o si]

Akụkụ a metụtara ịchọpụta mbipụta, ịmara otu esi ejikwa akwụkwọ, na ịmara otu esi eso okwu dị n'ibe. [1]Ọ na-agụnye ịmara na a na-ahazi akwụkwọ site n'aka ekpe gaa n'aka nri, a na-agụ okwu dị na ya site n'aka ekpe gaa n"aka nri na site n'elu ruo n'ala, na otu esi akọwa okwu site na mkpụrụedemede. [15]Nkà ndị a bara uru rinne maka mmepe agụm na odide akwụkwọ nke nwatakịrị n'ihi na ewepụ nkà ndị a, nwatakịrị ga-enwe nsogbu ịmụta otú e si agụ na ide.[15]

Asụsụ A Na-asụ N'ọnụ[dezie | dezie ebe o si]

Enwere ike ime ka ịma agụ akwụkwọ nke ndị na-apụta apụta dị na ngalaba abụọ. Òtù ngalaba bụ ǹkà ndị gbasara iji ákàrà arụ orụ .Mmụta ụdaolu na ihe ọmụma mkpụrụedemede na-adị n'okpuru ụdị a. [16]Nkà ndị a na-enyere ndị mmadụ aka ịkọwa okwu ma gụọ ha. Ụdị nke ọzọ dị mkpa bụ asụsụ na nkà okwu. Ebe nkà metụtara koodu na-enyere ụmụ akwụkwọ aka ịgụ okwu, asụsụ ọnụ na nkà okwu dị mkpa iji nyere aka ịghọta ihe ederede a makwaara dị ka nghọta ịgụ ihe.[16]Asụsụ a na-ekwu okwu na-agụnye nkà ndị dị ka: ịghọta na imepụta ahịrịokwu, nchịkọta okwu, na ikike ndị ọzọ adịmike nke ịge ntị.Nkà metụtara koodu ga-ewe naanị onye na-agụ ya ruo ugbu a.[16]Ozugboederede ahụ siri ike karị, okwu ọhụrụ, echiche na echiche ga-esiri ike ịghọta ọbụna ma ọ bụrụ na a gụọ ya nke ọma.Tụkwasị na nke a, ọ bụrụ na nwatakịrị nwere ike ịgụ okwu mana amaghị ihe ha pụtara, nghọta ga-ata ahụhụ n'ihi ya.[16]Iji nweta nghọta kachasị elu mgbe ọ na-agụ ihe, onye na-agụ ya ga-achọ inwe koodu siri ike na nkà asụsụ.    [16][16]

E mere nnyocha iji chọpụta ógó mmetụta asụsụ na-ekwu n'ọnụ na nkà metụtara koodu na pre-k nwere na nghọta ọgụgụ afọ ise ka e mesịrị, na klas nke atọ.[17]Nke a bụ ọmụmụ ihe dị ogologo ebe a nwalere otu ìgwè ụmụ akwụkwọ ahụ mgbe ha nọ na pre-k na nke ọzọ ya dịka ndị nọ na klas nke atọ.A nwalere ụmụ akwụkwọ narị anọ na iri abụo na pre-k na otu ikpeazụ nke ụmụ akwụkwọ dị narị atọ na ise na klaasị nke atọ. Ndị ọzọ hapụrụ ọmụmụ ihe ahụ n'ihi ihe dịgasị iche iche.Ụmụ akwụkwọ ahụ, mgbe ha nọ na Pre-k, a na-etinye ha n'ime nnwale dịgasị iche iche nke na-anwale nkà asụsụ ndị a: okwu, mkparịtaụka na ụtọ asụsụ. A nwalekwara otu ụmụ akwụkwọ ndị a na nkà metụtara koodu: ihe ọmụma mkpụrụedemede na mbipụta na nhazi ụda. Dị ka ndị nọ na klas nke atọ, nkà ndị a nwalere gụnyere iji tụọ nghọta ịgụ ihe, nghọta ige ntị na nchọpụta okwu. A chọtara mmekọrịta siri ike n'etiti nkà ndị a nwalere na Pre-K na otu o si emetụta nkà klaasị nke atọ. Enwere ike iji nkà ndị Pre-K a mee ihe dị ka ihe na-agba ama ikike nghọta ọgụgụ ihe n'ọdịnihu na klas nke atọ. [17]Otu nnyocha ahụ chọpụtakwara na nkà pre-k na asụsụ ọnụ na nkà metụtara koodu na-ejikọkarị ya. Ọ bụrụ na nwa akwụkwọ maara asụsụ ọnụ nke ọma, ha na-abụkarịkwa ndị siri ike na nkà metụtara koodu nakwa n'ọnọdụ nke ọzọ ma atụgharịa ya. Otú ọ dị, maka ndị nọ na klas nke atọ, nkà nke ige ntị nghọta na ịmata okwu enweghị otu njikọ ahụ.[17]Otu abụghị ezigbo onye na-agba ama nke ọzọ.  [17]

Nkà ịkọ akụkọ[dezie | dezie ebe o si]

Nkà ịkọ akụkọ nke akọwapụtara dị ka: inwe ikike ịkọ akụkọ, ya na ịkọwa ihe na ihe omume. [18]A pụkwara ịkọwa ha dị ka inwe ikike iji ọnụ gosipụta usoro ihe omume gasị n'ụzọ dakọrọ adakọ dịka achọrọ iji mepụta ma ọ bụ kọọ akụkọ. [18]A na-akwado nkà ndị a site na mkparịta ụka na ndị okenye.N'oge a na-agụ ya n'olu dara ụda, a pụrụ ịkwado nkà ịkọ akụkọ nwatakịrị site na mkparịta ụka na mkparịtaụka banyere akwụkwọ ahụ. Nkà ndị a ga-enyere nwatakịrị aka ịghọta usoro akụkọ ma nwekwaa ike ịbawanye nghọta na ntinye aka nwatakịrị n'ọgụgụ ihe. [18][18]E nweela ọmụmụ agwara ọgwa banyere otu esi ejikọta chikọta nkà ịkọ akụkọ nwatakịrị ya na nkà mmụta ndị ọzọ na-apụta apụta dị ka nkà ịkọwapụta ihe ndị dị na koodu.Tụkwasị na nke a, ekwughị ihe akaebe banyere otu nkà ndị a si emetụta nkwalite ọgụgụ ihe n'oge nke ụmụaka.  [18]

N'ime nnyocha ogologo ihe karịrị afọ abụọ, a nwalere ụmụaka narị abụọ na iri anọ na atọ nọ n'agbata afọ atọ na afọ ise na ụma iji hụ ma enwere njikọ n'otu oge n'etiti ịkọ akụkọ, nkà na-apụta apụta na nke mbụ.[18]Ule ndị a gụnyere: nkà ịkọ akụkọ, nkà na-anabata na nke na-ekwupụta asụsụ, ihe ọmụma mkpụrụedemede, echiche nke ibipụta, ọgụgụ okwu mbụ, mmata ụda olu, na akwụkwọ ozi ụda.A nwalere ha ọzọ ka afọ abụọ gasịrị na-atụle nkà ọgụgụ okwu mbụ ha. Nchọpụta ahụ kwubiri na enwere njikọ dị ịrịba ama na nke dị mma n'etiti nkà ịkọ akụkọ na nkà mmụta ndị ọzọ na-apụta.Ọ bụ ezie na nke a bụ eziokwu, nnyocha ahụ kwubiri na nkà mmụta na-apụta nwere njikọ siri ike na ibe ya karịa na nkà ịkọ akụkọ.[18][18]

Ịmata ụdaolu[dezie | dezie ebe o si]

Ịmata ụdaolu bụ akụkụ ọzọ nke ịmara ịgụ na ide ihe nke ndị na-apụta apụta.Ọ bụ ikike na nkà iji chịkwaa ụda n'okwu n'ejighị mbipụta.[16]Dịka ọmụmaatụ, ịchịkwa na ịchọpụta ụda na okwu ndị dị ka mkpụrụedemede, rhyme, na ụda dị iche iche n'otu n'otu gụnyere ịgwakọta ha ọnụ bụ nkà ịmara ụda. [19]Akụkụ a metụtara inwe ike ịnụ ma jiri obere ụda na okwu kpọọ egwu, nke a maara dị ka mmata fonem. [1]Ụdị mmata phonological gụnyere: mmata phonemic, mmata syllable, mmata okwu, na mmata ahịrịokwu. [19]Ụmụ akwụkwọ nwere ike ịchọpụta ma ọ bụ mepụta nkà ndị a mgbe ha na-arụ ọrụ na okwu.Ọtụtụ nnyocha egosila na ụmụaka ndị maara nke ọma n'ịmụta ịgụ ihe ma nwee ike ịgụ okwu ọhụrụ enweela nghọta siri ike.Ụmụ akwụkwọ ndị na-enwe nsogbu ịgụ ihe na-enwekarị nkà na-adịghị mma maka ịmara ụda olu.[19]Ọ bụrụ na nwatakịrị nwere nkà ịmara ụdaolu siri ike, o yikarịrị ka ha ga-enwe nsogbu dị ala n'ịmụta ịgụ ihe karịa nwatakịrị na-enweghị.Mmata ụdaolu dị n'okpuru nchebe nke mmata ụdaolu.[19]Naanị ụdaume ma ọ bụ ụda nke ọ bụla na okwu ka a na-eji. Ndị a nwere ike ịbụ ụda mkpụrụedemede /c/ /a/ ma ọ bụ digraph /ch/ /sh/ ma ọ bụrụ na trigraphs /tch/.Ọnụ ọgụgụ nke mkpụrụedemede adịghị mkpa, ọ bụ eziokwu ahụ bụ na a na-emepụta naanị otu ụda.Amamihe dị na nke a gụnyere ịchọpụta, ịgwakọta na ịchịkwa ụdaume ndị a ma ọ bụ ụda nke ọ bụla. [19][19]A na-ekwu na ịmara ụdaolu bụ akụkụ kachasị mkpa nke ịmara ụda olu mgbe ị na-amụta ịgụ ihe.[16]

N'ihi mkpa ya, ọtụtụ ụlọ akwụkwọ ọta akara, ụlọ akwụkwọ ọtụrụ na ọkwa dị elu nwere mmemme mmata ụdaolu.Ntuziaka doro anya na nke doro anya nke ịmara ụdaolu bụ ụzọ kachasị dị irè maka ụmụaka ịmụta ihe.Nke a bụ mgbe onye nkuzi ga-akụziri ụmụ akwụkwọ nkà dị iche iche kpọmkwem ma jiri ya tụnyere itinye ha n'ime ntụziaka agụmakwụkwọ mana ọ bụghị izi ha ozugbo.[16]Dịka ọmụmaatụ, ndị nkuzi nwere ike ịgụ ọtụtụ akwụkwọ rhyming dị ka (Hop on Pop) mana ọ bụrụ na anaghị akụziri ụmụaka kpọmkwem ihe rhyming bụ na otu esi eme rhyme, ha nwere ike ha gaghị ama otu esi eme ya. Otú ọ dị, itinye nkà ndị a n'ime ntụziaka ịgụ na ide n'elu ịkụziri ha n'ụzọ doro anya nwere ike ime ka nkà ndị a kụzirila sikwuo ike.[16]Ekwenyere na enwere ike ịkụziri ntụziaka ụda site na akụkụ ndị buru ibu nke okwu dịka rhyming na syllables na mbụ, na obere akụkụ dị ka phonemes n'otu n'otu wee dee ha.[16]

Ihe E bipụtara na gburugburu ebe obibi[dezie | dezie ebe o si]

Mbipụta gburugburu ebe obibi bụ okwu na ederede anyị na-ahụ kwa ụbọchị.Ọ na-agụnye ụdị edemede niile e gosiri anyị.[16]Ihe atụ gụnyere: akara ngosi na akwa eyi n'ahụ, akara nkwụsị, mgbasa ozi, akara, aha akara, wdg. Otu isi ihe dị na mbipụta gburugburu ebe obibi bụ na emere ya ka ọ dị mfe ma dọta mmasị ọtụtụ ndị mmadụ.[16]N'ihi nke a, ụmụaka nwere ike ijikọ mbipụta ndị ahụ ngwa ngwa ma mụta na mbipụta ahụ na-anọchite anya ihe.[16][16]Dịka ọmụmaatụ: Nwatakịrị nwere ike ịmata na arches ọla edo M nke McDonalds pụtara na e nwere nri dị ụtọ n'ebe ahụ.Mbipụta gburugburu ebe obibi bụ otu n'ime ebe mbụ ụmụaka na-esi amalite ịghọta na mbipụta ndị ahụ nwere ike inwe ihe ọ pụtara.A hụla ụmụaka ka ha na-emekọrịta ihe na mbipụta gburugburu ebe obibi mgbe ha dị afọ abụọ ma ọ bụ atọ.[16]N'oge a, ha na-amalitekwa inwe ikike ịmata ọdịiche dị n'etiti mbipụta a na nọmba na foto.[16]N'ime ụdị dị iche iche nke mbipụta gburugburu ebe obibi (ihe ịrịba ama obodo, akara na ihe ndị dị n'ụlọ, wdg) mbipụta ehiweere ụmụaka nwere ike ịbụ nke ụmụaka ga-ahụ ma mara ha, ọkachasị ndị na-aga akwụkwọ.Ihe odide a bụ aha ihe egwuregwu dị iche iche dị ka Barbie, lego na crayons.[16]N'ihi ọtụtụ mbipụta gburugburu ebe obibi dị, ọnọdụ mmekọrịta mmadụ na ibe ya anaghị emetụta ikpughe ma ọ bụ nghọta nwatakịrị.[16]

Mgbe nwatakịrị nwere ike ịmata akara ngosi na mbipụta gburugburu ebe obibi n'ihi na ha na-ahụ ya, ha bụ onye na-agụ logographic.[16]Ha enweghị ike ịgụ mbiputa ahụ n'ezie n'ihi na ha enweghị ihe ọmụma mkpụrụ akwụkwọ ma ọ bụ nkà ịkọwapụta.Ụfọdụ kwenyere na mbipụta gburugburu ebe obibi bụ mmalite iji jikọta okwu na ihe ọ pụtara ma nwee ike iji ya mee ihe dị ka ihe mkpali ịgụ.  [16]

Otú ọ dị, enweghi nkwubi okwu ọbụla na ihe ọmụma nwatakịrị banyere mbipụta gburugburu ebe obibi ga-enwe mmetụta ọ bụla n'ịmụta ịgụ na ide ha mgbe e mesịrị. [16]Ọ bụ ezie na nke a bụ eziokwu, iji mbipụta gburugburu ebe obibi na klas iji kwado mmụta ụmụ akwụkwọ egosila uru dị ukwuu karịa iji mbipụta nkịtị naanị na mpaghara nke ihe ọmụma mkpụrụedemede, ederede akwụkwọ ozi, na ọgụgụ akwụkwọ.Dịka ọmụmaatụ, onye nkuzi nwere ike ime ka ụmụ akwụkwọ mụta mkpụrụedemede dị iche iche na akara KWỤSỊ wee mụọ ide ha.[16]

Ihe ọmụma mkpụrụ edemede[dezie | dezie ebe o si]

Ihe ọmụma mkpụrụ akwụkwọ bụ akụkụ dị oké mkpa nke ịgụ na ide na-apụt apụta. Ọ na-agụnye ịmara, ịkpọ aha na ide mkpụrụedemede. Ọ bụ ihe ọmụma nke mkpụrụedemede niile (nke bụrụ ibu na nke di nta) ya na ụda ha.Akụkụ a metụtara nghọta na mkpụrụedemede dị iche, otu na ibe ya, na ịmata mkpụrụedemede n'ebe niile. [16][1]N'ozuzu, usoro ụmụaka si na-amụta ihe ọmụma mkpụrụ edemede bụ: mkpụrụedemede ndị dị elu, mkpụrụedemede dị ala mgbe gbanye na ụda mkpụrụedemede. [16]Otu mmalite ama ama maka ịmụta ihe ọmụma mkpụrụ akwụkwọ bụ ịbụ abụ ABCs.Ọtụtụ ụmụaka nwere ike ịgụ mkpụrụ edemede mgbe ha dị afọ ise ma ọ bụ ihe a na-emekarị n'etiti ụmụaka.Ọ dị mkpa iburu n'uche na ịgụghachi ma ọ bụ ịbụ abụ ahụ apụtaghị na nwatakịrị nwere ike ịme njikọ mkpụrụedemede na ụda ya, ha nwere ike iburu abụ n'isi naanị [16]Enweghị data siri ike na recitation a ga-enyere nwatakịrị aka na ihe ọmụma mkpụrụ akwụkwọ ha ma ọ bụ bụrụ ihe na-egosi ihe ịga nke ọma n'ịgụ na ide.N'aka nke ọzọ, enwere njikọ n'etiti aha mkpụrụedemede, nke bụ ikike ịkpọ aha mkpụrụedemedo mgbe egosiri ya na mberede na n'onwe ya, na ikike nwatakịrị nwere ịgụ nke ọma na akara n'ọdịnihu.[16]Ụmụaka ndị maara ọ dịkarịa akaraedemede iri na ngwụcha ụlọ akwụkwọ ọta akara nwere ike ọ gaghị enwe nsogbu ịgụ ihe mgbe e mesịrị.[16][16]

Mgbe nwatakịrị na-amụta ákàrà edemede ihe dị iche iche nwere ike imetụta otú ha si amụta ha n'ụzọ dị mfe.Mkpụrụ edemede ndị dị nnọọ iche dị ka /T/ dị mfe maka ụmụaka ịmụta, ma atụnyere ha na mkpụrụ edemede ndị yiri ibe ha dị ka b, d, q, na p. Ụmụaka nwekwara ike ịmara mkpụrụ edemede ndị a na-ejikarị ede ihe na ederede dị ka a, t, b karịa X,Q, Z .[16]Mkpụrụ akwụkwọ mbụ ụmụaka na-amụta na-abụkarị ndị a na-ahụ n'aha ha nakwa na mmalite nke mkpụrụ edemede dịka ha ga-abụ ndị mbụ nne na nna ga-akụziri ụmụ ha.  [16]

Tinyere aha mkpụrụedemede, ụda mkpụrụedemede bụ akụkụ ọzọ dị mkpa nke nkà mkpụrụedemede.Ụmụaka ndị maarala aha mkpụrụedemede ha na-amụta ụda mkpụrụedemede ahụ n'ụzọ dị mfe karị karịsịa mgbe mkpụrụedemede na-agbaso ụkpụrụ acrophonic.[16]Nke a bụ mgbe aha akwụkwọ ozi na-amalite na ụda mkpụrụedemede. Dịka ọmụmaatụ, mkpụrụedemede /b/ na-amalite na ụda /b/.Ọ dị mkpa maka ụmụaka ijikọ mkpụrụedemede anya na ụda ya.Ịmara aha mkpụrụedemede na ụda na-egosi iji nyere ụmụaka aka ide akwụkwọ ozi ahụ.[16]Ikike nwatakịrị nwere ide aha ha n'ụzọ ziri ezi bụ ezigbo ihe na-egosi nkà ha na-apụta na mkpụrụ akwụkwọ.Ụmụaka nwere ike ịrụ ọrụ a ga-ama otú e si ede mkpụrụedemede ndị ọzọ, mara aha mkpụrụedemede na ụda ndị ọzọ ma nwee nghọta ụda olu ka mma.[16]

Imeziwanye mmụta mkpụrụụedemede na klas

Ọ kachasị mma ịkụziri mkpụrụedemede site na iji usoro nwere ọtụtụ ngalaba.Nke a bụ ebe a na-akụzikọta aha mkpụrụedemede, ụda, njirimara, na odide ha ọnụ.[16]Mgbe ị na-akụzi akwụkwọ ozi, itinye ọdịnaya na ederede ebe a hụrụ akwụkwọ ozi ga-aba uru.[16]Dịka ọmụmaatụ, ọ bụrụ na a kụziiri mkpụrụedemede /c/, ụmụ akwụkwọ nwere ike ime ka mkpụrụedemede ahụ pụta ìhè n'abụ ma ọ bụ n'ụdị mbipụta gburugburu ebe obibi dị ka akara Coca-Cola.Ọzọkwa, mgbe a na-amụta mkpụrụedemede ugboro ugboro ma na-ahụ ya ọtụtụ ugboro n'ime afọ, ọ na-enyere nwatakịrị aka n'icheta akaraedemede ndị ahụ.[16]

Ịmụta Ígụ na Ide n'ebe obibi (HLE)[dezie | dezie ebe o si]

Ebe obibi agụmakwụkwọ (HLE) bụ agụmakwụkwọ na-ewere ọnọdụ n'ụlọ.Nke a na-agụnye mmekọrịta dịgasị iche iche nke nne na nna na nwa metụtara ịgụ na ide.[10]Nnyocha achọpụtala na HLE bụ ihe na-atụ aka n'asụsụ na nkà mmụta ụmụaka.Nke a bụ eziokwu n'ebe asụsụ dị iche iche dị.[10]HLE bụ ngwakọta nke mmekọrịta metụtara koodu (nke a haziri ahazi) na mmekọrịta metụtara ihe ọ pụtara (nke a na-ejighị n'aka) n'etiti nne na nna na nwatakịrị.Usoro metụtara koodu na-ezo aka na nkuzi kpọmkwem nke nkà ịgụ na ide, ịgụ, mkpụrụ okwu na ihe ndị ọzọ.[10]Ihe omume ndị metụtara ihe ọ pụtara na-ekpughe ụmụaka ka ha gụọ akwụkwọ ma ha anaghị akụzi ha ozugbo dịka ịgụ ihe n'olu dara ụda.Ihe omuma nke ịgụ na ide, ihe omume nke ịgụ na ịgụ, na ozi enyere site na ahụmịhe ịgụ na ide niile na-enye aka n'ịmepụta ịgụ na ide. [10]Ihe ndị e ji mara ịgụ na ide bụ otu ihe ahụ dị ka mbipụta gburugburu ebe obibi gụnyere mbipụta a hụrụ gburugburu ha: igbe ọka, kalenda, akara, wdg. Ihe omume ịgụ na ide na-eme bụ mmekọrịta nke nwatakịrị na-ele onye toro eto na-arụ ọrụ ịgụ na ide dị ka ịgụ n'olu dara ụda. [10]Mgbe ụmụaka na-etolite n'ebe ihe ndị a na-adị mgbe niile, ụmụaka ga-enwe nnukwu uru karịa ụmụ akwụkwọ na-adịghị.Ụmụaka ndị a nwere ike ịmalite ịmụ ihe ndị e dere ede n'oge ha dị obere. [10][10]N'ime mmekọrịta ịgụ na ide, ịgụ akwụkwọ bụ otu n'ime omume kachasị mkpa na nke kachasị dị irè. [18]Ịgụ akwụkwọ na-ejikọta ya na asụsụ ọnụ, ịmara ụdaolu, ịgụ, mkpụrụ okwu na IQ. [18]Dị ka anyị maara, nkà ịgụ na ide dị ka phonics, ịmara ụdaolu, ihe ọmụma mkpụrụ akwụkwọ, na ịmara okwu yana nkà ịgụ na ederede ndị ọzọ dị mkpa maka ụmụaka ịzụlite n'oge ha dị obere.Ọ dị mkpa iburu n'uche mgbe ị na-ahụ ụmụaka ka ha na-amụpụta ịgụ na ide na nkà ndị a nwere njikọ zuru oke na inweta asụsụ.[10]Iji mee ka ụmụaka, ụmụ ọhụrụ, na ụmụ ọhụrụ malite imeziwanye nkà ha, ha kwesịrị inweta asụsụ.Ịmụta asụsụ bụ usoro na-amalite site na ọmụmụ na n'ịhụnanya ịgụ na ide n'ụlọ.[10][10]

Ihe mmụta na ihe omume dị iche iche[dezie | dezie ebe o si]

Ihe mmụta ịgụ na ide na-apụta apụta nwere ike ilekwasị anya n'otu nkà ịgụ na ide ma ọ bụ jikọta ọtụtụ n'ime ha. N'okpuru ebe a bụ ihe atụ nke egwuregwu na ihe omume nke ịgụ na ide ndị na-apụta apụta nke na-elekwasị anya n'otu n'otu na nkà ịgụ na ide na-apụta apụta.

Iwulite mmejuru okwu

Ịhazi egwuregwu nwere ike inyere ụmụaka aka iwulite nkà okwu site n'ịjụ ha ka ha mata njirimara nkọwa nke ihe ndị a na-ahazi. Special Connections, bụ ebe nrụọrụ weebụ nkuzi nke Mahadum Kansas nyere, na-atụ aro egwuregwu nhazi akpụkpọ ụkwụ nke gụnyere na nwatakịrị ọ bụla ga-eyipụ otu akpụkpọ ụkwụ ya. Ụmụaka na-arụkọ ọrụ ọnụ iji hazie akpụkpọ ụkwụ ndị ahụ site na njirimara dị iche iche, si otú a na-ewulite okwu mmejuru metụtara ụ̀chá, ụdị nkedo (buckle, velcro), ụdị akpụkpọ ụkwụ (sandal, akpụkpọ ụkwụ mmega ahụ), wdg. Ọrụ a nwere ike ịrụ ọrụ na ihe ndị ọzọ dị ka legos na pasta. Ọrụ a nke zuru ezu dị n'ịntanetị.[20]Ụlọ ọrụ Hanen na-akọwa usoro ọzọ maka ịkụzi okwu mmejuru iji kwalite ịgụ na ide.[21]

Ịmata akaraedemede

Egwuregwu Ịmata akaraedemede na-enyere ụmụaka aka ịmụta mkpụrụedemede ndị enwere.N'otu egwuregwu dị mfe, onye nkuzi na-ede mkpụrụedemede ọ bụla na akwụkwọ ozi dị iche ma nyefee ha ụmụ akwụkwọ. Ụmụ akwụkwọ ahụ ga-ahazizi onwe ha n'usoro mkpuru edemede. A Na-enye gwuregwu a site na Special Connections, ebe nrụọrụ weebụ nkuzi nke Mahadum Kansas nyere, ma dị n'ịntanetị.

Ịmata ụdaolu

Otu ụdị egwuregwu ịmara ụdaolu na-agụnye ndakọrịta ụda, nke na-enyere ụmụaka aka ịchọpụta ụda yiri onwe ha n'okwu. N'otu egwuregwu ndakọrịta ụda, onye nkuzi nwere ike igosi okwu atọ dị iche iche dị n'ụdị "mgbochiume-udaume-mgbochiume" ma jụọ ụmụaka okwu na-adịghị adaba. Dịka ọmụmaatụ, nwamba, osisi, na nkịta. [22]Ọrụ zuru ezu na ihe omume ndakọrịta ụda ndị ọzọ yiri ya dị n'ịntanetị.[23]

Ihe omume ndị ọzọ gụnyere: abụ na ûkwé; egwuregwu okwu, egwuregwu, ndakọrịta ụda na gwa m gwa m gwa m; akwụkwọ akụkọ gasị, uri, ndakọrịta ụda maka ndị ọtaakara, Dr. Seuss; Akụkọ ọnụ; ịkụ aka, ịwụli elu, ịchịkwa mkpụrụedemede, blọk.Ihe niile kwesịrị ịbụ ihe na-atọ ọchị, na-akpali akpali, na- akwali mmekọrịta mmadụ na ibe ya, nke akpachapụrụ anya na-eme, akpali ọchịchọ imatakwu ihe, ma na-agba ume ịnwale asụsụ na mmemme asụsụ zuru oke na ịgụ na ide.[24]

Mkpali maka ihe ndị ebipụtara ebipụta

Ebe ọ bu na mkpali maka ihe ebipụtara ebipụta gụnyere mmasị n'ịgụ na n'ịnụ ụtọ akwụkwọ nke nwatakịrị, enwere ụdịrị ihe omume dị iche iche nke nne na nna na ndị nkụzi nwere ike ikere maọbu igosi ụmụ ha iji kwalite mkpali maka ihe ndị ebipụtara ebipụta. Ọmụmaatụ gụnyere:


harị nke obibi akwụkwọ na-agụnye mmasị nwatakịrị na ịnụ ụtọ akwụkwọ, enwere ọrụ dịgasị iche iche ndị nne na nna na ndị nkuzi nwere ike ịkọrọ ụmụaka iji nyere aka kwalite mkpali obibi akwụkwọ. Ihe atụ gụnyere:

  • Gụọ ihe ọtụtụ ugboro ma mee ka ọ bụrụ ihe na-atọ ụtọ
  • Gụkọọ ihe ọnụ mgbe okenye na nwatakịrị nọ n'ọnọdụ dị mma, ka ahụmahụ dị na ya nwee ike dị mma.
  • Gbanwee olu gị mgbe ị na-agụ n'olu dara ụda
  • Debe akwụkwọ ebe ụmụaka nwere ike ịnweta ha mfe mfe
  • Kwụsị ịgụ ihe mgbe ike gwụrụ nwatakịrị ma ọ bụ mgbe ọ kwụsịrị inwe mmasị

Ntuziaka maka mkpali maka ihe ndị ebipụtara ebipụta nke sitere na Loudon County Public Library.[12]

Ịma maka mbipụta

Ịa m


ma maka mbipụta bụ nghọta nke nwatakịrị banyere akụkụ akwụkwọ dị iche iche na òtù akwụkwọ si arụ orụ

bipụta bụ nghọta nwatakịrị banyere aknke akwụdị ichegụnyere a niche kwọ na otu akwụkwọ si arụ ọrụ. Ọbá akwụkwọ steeti nke Louisiana na-atụ aro ọrụ nke nwatakịrị na onye oksị na-ekerịta akụkụ nke akwụkwọ. Dịka ọmụmaatụ, onye nkuzi ma ọ bnụị d nne na nna nwere ike ya, nwa yk; aịrị ka ọ kọwaa akụkụ dị icótù he ichótù mkpụrụedemedewọ ahmkpuchi azụ yadị n'ime ya, dị ka ihu ihu; aha; ahịrị mbụ nke akwụkwọ ahụ; okwu; akwụkwọ ozi; na igi na hu azụ.

[25]Mahadum George Mason na-atụ aro ọụ ezinụldi nwéré ndị ọzọ. Ndị a gụnyere: Mee ka ụmụ gị dee akwụkwọ. Ị nwere ike ịgụnye foto ndị a ma ama na akara n'okpuru foto ọ bụlndị ahụ a, ma ọ bụ ụmụaka nwere ike igosi akwụkwọ ahụ n'onwe ha. Ndị nne na nna nwere ike idndétu iheworiri dịnụ u ka ụmụha aka nndị ahụ a-ekwu akụkọ ahụ. Ma ọ bụ, mgbe ị na-aga ụlọ oriri ya na ọṅụṅụ, gosi ụmụ parntaụka. gosi okwu ka ị na-agụ ha. Ka ha họrọ ihe ha chọrọ iri ma mee ka ọ bụrụ ahụmahụ mmekọrịta. Nke a ga-enyere ụmụaka aka ịghọta etu mbipụta si ejikọta na ndụ n'ezie. Enwere ike ịchọta ọrụ ndị ọzọ n'ịntanetị.[15][26]

Nkà ịkọ akụkọ

Ụmụaka nwere ike iwuli nkà ịkọ akụkọ site n'ịkọwa ihe mere ya, ọbụnadị ihe dị mfe dị ka ịsa ahụ. Ndị nne na nna na ndị nkuzi nwere ike ịkwalite nkà ịkọ akụkọ site n'ịkpali ụmụaka maka nkọwakwu ihe. Ihe omume ndị ọzọ iji kwalite nkà ịkọ akụkọ na ụmụ ọhụrụ na ụmụ ka gawara ije ọhụrụ dị na Loudon County Library.[27]

Ihe Nlereanya nke Ịma Ịgụ na Ide[dezie | dezie ebe o si]

A na-egosi ọtụtụ ụmụaka nkà ịgụ na ide site na nlele na ime ihe nlereanya site n'aka ndị gbara ha gburugburu. Ndị nkuzi, ndị nne na nna, na ọbụna ụmụnne ruo n'ókè ụfọdụ nwere ike ịrụ ọrụ dị ukwuu n'inwe mmetụta n'ịmepụta mmepe agụm na odide

Ndị nne na nna nwere ike imetụta nkà mmụta na-apụta apụta site na egwuregwu na-abụghị nke edere n'akwụkwọ. N'izo aka na mmụta ihe, nkọwa nke egwuregwu bụ ọrụ nwatakịrị na-ahọrọ ime n'enweghị nrụgide si na mpụga. [28]Ihe atụ ụfọdụ gụnyere: egwuregwu ụgbọ ala, abụ, na ịkọ akụkọ. [28]Ndị nne na nna nwere ike ịbụ ndị nduzi ebe ọ bụa na ha nwere ike ịma usoro echiche nwa ha aka n'ụzọ nwere ike ịmegharị echiche ha. Ụmụaka chọrọ enyemaka iji wughachi atụmatụ ma mụta otu esi ajụ ajụjụ. [28]Dịka ọmụmaatụ, itinye aka ga-adị n'ụdị ndị nne na nna ịjụ nwa ha ajụjụ ma ọ bụ na-akọwa ụzọ ha si eche echiche. Ime nke a ga-agba nwatakịrị ume iche echiche n'ụzọ pụrụ iche na nwata. [28]Nke a nwere ike ịda ka:

  • "Ọ bụrụ na ejiri R dochie C na nwamba, ọ ga-agbanwe okwu ahụ?"
  • "Ọ bụrụ na m wepụ okwute marble abụọ n'ime akpa ahụ, ole ka fọdụrụ?"
  • "Nke ahụ abụghị nkịta, ọ bụ nwamba" (nwatakịrị nwere ike iche na anụmanụ niile nwere ajị ahụ bụ nkịta, mgbazi ga-emepụta usoro ọhụrụ)

Ọbụna na n'ọnọdụ klas, ndị nkuzi nwere ike ịkụziri nkà ịgụ na ide n'ụzọ nkịtị. N'ime nnyocha Laura Klenk mere n'afọ 2001, ọ hụtara ndị nkuzi ụlọ akwụkwọ ọta akara abụọ chọrọ ịchọpụta otú ụmụaka si amụta site na nchọpụta n'ọnọdụ egwuregwu karịa gburugburu na-arụgide dị ka ule a haziri ahazi, ebe ọ na-emepụtakwa oghere ọrụ nke na-egosipụta ọdịiche dị iche iche na akwụkwọ ọgụgụ dị n'ọtụtụ asụsụ. [29]Ndị nkuzi abụọ ahụ ghọọrọ ihe nlereanya nke ịma ịgụ na ide nke kpaliri ndị nne na nna iṅomi mmụta eji ịkpa-ọchị eweta n'ụlọ. Ụfọdụ ihe omume ndị nkuzi tụrụ aro gụnyere: oge n'efu nke na-abawanye ojiji nke ngwá ọrụ ederede, na-emegharị akụkọ sitere na akwụkwọ ha gụrụ dị ka klas iji dekọọ nghọta ịgụ ihe, na ime ihe efu (ime ndepụta nri, na-arụ ọrụ ọfịs, ịbịanye aka). [29]Ndị nkuzi nwekwara ohere ịmanye njikọta ọdịbendị site na egwu, ihe ịchọ mma, na akwụkwọ dị iche iche. Site na nnọchiteanya a, mkpali ụmụ akwụkwọ ịmụ ihe na-abawanye.

Inwe ụmụnne nwere ike ịkwalite ịgụ na ide nke ndị na-apụta apụta, ebe ọ bụ na ụmụnne ndị obere ga-achọ iṅomi ụmụnne ha ndị okenye. Ụmụnne ndị okenye kwa ga-enwe ọnụnụ-ọkụ ịkụziri ụmụnne ha ndị obere, nke na-abawanye nkà nghọta mmụta. [30]Nke a nwere ike ịnwe ọdịdị n'ịkọ akụkọ na ịgụ akwụkwọ n'etiti nwanne nke okenye na nwanne nke nta. [30]Nwanne nke okenye nwere ike ịgụgara nwanne ya nke obere, ebe nwanne nke nta ga na-ege ntị ma na-azaghachi akụkọ ahụ. N'ọnọdụ a, nwanne nke okenye na-amụta otu esi aghọta ederede ma zie ya n'ụzọ ndị na-ege ha ntị ga-aghọta ebe nwanne nke obere nwere ike iji ajụjụ na-azaghachị ma ọ bụ na-ghọta okwu ahụ n'asụsụ. Ụmụnne na-arụ ọrụ dị ka ihe nlereanya ịgụ na ide bara uru n'ihi na ọ pụtara na otu nwanne na-eme ka ihe ọmụma ọhụrụ sie ike ebe nwanne nke ọzọ na-amụta ma na-akọwapụtagharị ihe a na-egosi.[30]

Ọmụma Ịgụ na Ide Asụsụ Abụọ nke ndị na-apụta apụta [31][dezie | dezie ebe o si]

Okwu ọhụrụ a a na-akpọ ịmara asụsụ abụo dị n'ụdị na-ezo aka n'omume nke mmekọrịta asụsụ dị iche iche nke na-eme kwa ụbọchị na ọdịbendị. [31]Ọ bụ otu ndị na-asụ asụsụ dị iche iche si emepụta ihe na usoro nkwurịta okwu. N'ịgụ na ide, ọ bụ ihe a na-ahụkarị maka ìgwè ndị a, ndị na-adịghị asụ otu asụsụ na Bekee, iwepụ ha ma ịhapụ ha n'enweghị nkwado. Ọmụma ịgụ na ide asụsụ abụọ nke ndị na-apụta apụta na-aghọ nsogbu ịgụ na ide mgbe a na-anaghị enye ìgwè ndị a na-akpapụ n'ókè otu ohere ahụ dị ka ndị na-amụ naanị asụsụ Bekee na agụmakwụkwọ. [31]Enwere mkpa maka mgwakọrịta na klas, ọkachasị ebe ọ bụ na ịgụ na ide na inweta agụmakwụkwọ siiri ike ịnweta nye ndị a na-akpapụ n'ókè n'akụkọ ihe mere eme. Ebumnuche abụghị naanị ịkụziri ụmụ akwụkwọ Bekee, ọ bụ ịgba ụmụ akwụkwọ ume iji nkà asụsụ ha nakwa ịzụlite njirimara ịsụ asụsụ abụọ ha. [31]Ụmụ akwụkwọ nwere ike iji ịma asụ asụsụ abụọ ha n'ịgụ na ide dị ka ike ha iji dọta ìgwè dị iche iche n'ime otu ndị na-ege ha ntị, ya na ímé nnyocha site n'iji ụdị asụsụ dị iche iche sitere na ọdịbendị dị iche iche. [31]Usoro agụmakwụkwọ nke na-akwado asụsụ a haziri ahazi, asụsụ nwèrè ótụ mbụrụ anaghị agụnye ụmụ akwụkwọ n'asụ asụsụ abụọ ruo n'ókè ụfọdụ, nke a nwere ike inwe mmetụta na-adịgide adịgide na njirimara ndị a ga-echefunwu.[31]

Onye nlekọta na-agụ ihe nye ụmụaka

Ịma Ịgụ na Ide Ihe Na-apụta Apụta Nke Ụmụaka[32][dezie | dezie ebe o si]

Ịgụ na ide nke ngwa ngwa nwere ike ịmalite site na mgbe a na-egosi ụmụaka amụrụ ọhụrụ akwụkwọ na ụda. Ndị nne na nna na-agụrụ ụmụ ha akwụkwọ ugboro ugboro ma na-akọrọ ha akụkọ na-enye aka n'ịzụlite ikike nwa ha nwere ijikọta ihe ngosi na ụda. [32]Njikọ dị n'etiti akwụkwọ ndị e mere maka ụmụ ọhụrụ, nke na-enwekarị ihe osise karịa okwu, na-enye ụmụ ọhụrụ ohere ịmalite ịgbasa okwu ha n'iji ụda nke ha na-ejikọta ma malite ikwughachi ha ma mụta ha. Nwatakịrị nwere ike ịmalite ikwughachi ahịrịokwu a gụụrụ ha ma ọ bụ ụda eji akọwa ihe oyiyi n'akwụkwọ ndị a na-agụ. [32]Ụmụaka na-ahụ gburugburu ebe obibi dị otú ahụ ebe ha nwere ike ịnụ ụda na okwu dị iche iche na-enye ha ohere ịmụta ma zụlite okwu ha karịa 'okwu nwa'. [32]Mkpughe na ime ihe ngosi n'uche nwa ọhụrụ na-enyekwa ohere maka ịmata ihe dị iche iche kwa ụbọchị, ụdị, foto, na ọdịnaya egosiri ha n'ihi asụsụ na ngosipụta anya ndị a.

'Itsy Bitsy Spider' - abụ etinye na akụkọ

Egwú n'ịma agụ na Ide nke Ụmụaka [33][dezie | dezie ebe o si]

Ịma ịgụ na ide ihe nke ndị na-apụta apụta n'ime ụmụ ọhụrụ na ụmụaka ga-adabere na ụda na mmata karịa ịgụ na ide ihe, dị ka okwu na usoro ha anaghị emepe n'ụzọ zuru ezu site n'aka ndị ọgbọ abụọ ahụ. [33]Mgbakwunye nke egwu na abụ n'ime akụkọ nwa ọhụrụ / nwatakịrị na-enye ohere maka nkà asụsụ nke ha ịbawabyekwu site n'inwe ike ịmata ma zaghachi abụ ndị na-elekọta ha na-agụrụ ha. Mgbe a na-ejikọta abụ na ịmata akwụkwọ, njirimara nke abụ a ga-enye nwa ọhụrụ / nwata ohere ịmata akwụkwọ ahụ kpọmkwem site na ihe ha na-anụ. [33]Ha nwere ike ikwughachi ahịrịokwu n'abụ na-egosi nghọta ha banyere ihe a na-abụ site na akwụkwọ ahụ nye ha. Iji egwu na-enye ohere maka ebe mmụta mmekọrịta ebe ụmụ ọhụrụ na ụmụaka nwere ike ijikọta abụ na egwu ndị a na akụkọ ụmụaka kwa ụbọchị iji wulite okwu ha na nghọta nke ọrụ kwa ụbọchị.[33]

Ịma agụ na Ide Ihe karịrị otu na-apụta apụta nke Ndị toro Ntorobịa[34][dezie | dezie ebe o si]

Ịmata ahuihe ndị na-apụta apụta anaghị eme naanị n'ụmụaka. Ọ nwere ike ime n'oge okenye, ọ bụkwa ihe a na-ahụkarị n'etiti ụmụ akwụkwọ asụsụ nke abụọ, nke a na-akpọkwa ndị edemede L2. Ọtụtụ ndị edemede L2 enweghị nkà ụfọdụ ịgụ na ide n'ihi agụmakwụkwọ praịmarị na-abụghị nke iwu kwadoro ma ọ bụ n'ihi agha, omenala ọdịbendị, ọkwá ọha na eze, ma ọ bụ esemokwu obodo. [34]Ụdị ịgụ na ide dị iche iche siri ike ịzụlite n'oge okenye, dị ka ịgụ na ide. [34]Nke a nwere ike ịbụ n'ihi eziokwu ahụ bụ na ndị okenye na-amụ ihe ga-amụta ma grapheme-phoneme correspondences yana akwụkwọ ọkọwa okwu dum n'asụsụ ọhụrụ. [34]Ndị toro eto nwere nghọta dị elu, mana ọ na-esikwa ndị nkuzi ike ime ihe ntụziaka. [34]Ihe mgbochi ndị nkuzi L2 na-ahụ n'etiti ụmụ akwụkwọ ha bụ enweghị ike ịgbanwe site na ọrụ klas ma tinye nkà ndị ahụ n'ime ederede onwe onye. [34]Nnyocha nke ndị edemede L2 na ahụmịhe ha na-emepụta ajụjụ na-emegiderịta onwe ya: olee otu anyị si eme nchọpụta nke ìgwè ndị a? [34]Mana okwu a na-ekwu maka ya na-eweta nlebara anya na nyocha dị mkpa nke na-agba ume ịdị iche iche na itinye aka na agụmakwụkwọ ndị okenye.[34]

Ịgụ na Ide Ihe Na-apụta Apụta n'Ụmụ Akwụkwọ Na-adịghị Amụ[dezie | dezie ebe o si]

E mere nnyocha nkọwa iji nyochaa nkà mmụta na-apụta n'ime ụmụaka na-asụ Spanish nwere nsogbu asụsụ mmepe (DLD). [35]A na-akọwa Nsogbu Asụsụ Ọganihu site na enweghị ike ma ọ bụ ịlụ ọgụ na nkà nghọta asụsụ nke na-emetụtaghị ihe ndị dị ka mkpụrụ ndụ ihe nketa, autism, ma ọ bụ mmerụ ahụ ụbụrụ. [35]E jiri ya tụnyere ìgwè ụmụaka na-emepe emepe, nkà ịgụ na ide metụtara koodu adịghị ike n'etiti ndị nọ n'òtù DLD. [35]Nsonaazụ nke ọmụmụ a na-atụ aro na enwere ahụmịhe zuru ụwa ọnụ maka ndị nwere nsogbu mmepe na mmepe ọgụgụ, n'agbanyeghị asụsụ ha na-asụ. [35]Ndị nwere DLD na-enwekarị nsogbu na mmepụta okwu ọnụ yana asụsụ edere ede. [35]A chọrọ nyocha ọzọ nke asụsụ iji chọpụta ma ọ bụrụ na ọgụ n'oge na-adịghị anya na-ezo aka na nkwarụ ịgụ ihe n'oge okenye, mana nyocha ahụ na-egosi nnọchiteanya na nyocha maka ụmụaka ndị a na-adịghị ele anya dị ka "ndị a na-ahụkarị" ma na-egosi na ịgụ na ide na-apụta na-adị iche na nwatakịrị ọ bụla.[35]

Hụkwa[dezie | dezie ebe o si]

  • Akwụkwọ ọgụgụ Ụmụaka
  • Ịma ịgụ na ide
  • Ịgụ (usoro)

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 Emergent Literacy. Provo City Library at Academy Square. Archived from the original on 2010-04-05.
  2. Learning Point Associates - Emergent Literacy. Emergent Literacy. North Central Regional Educational Laboratory. Archived from the original on 2000-08-31.
  3. 3.0 3.1 Learning Point Associates - Critical Issue: Addressing the Literacy Needs of Emergent and Early Readers. Emergent Literacy. North Central Regional Educational Laboratory. Archived from the original on 2000-08-17.
  4. What is Emergent Literacy. Academics. Lews-Clark State College. Archived from the original on 2004-10-26.
  5. Clay (1967). Reading: The Patterning of Complex Behaviour. Auckland, New Zealand: Heinemann Educational. 
  6. Teale (1986). Emergent Literacy: Writing and Reading. Norwood, NJ: Ablex. 
  7. What is emergent literacy?. Idaho Center on Developmental Disabilities.. Archived from the original on 3 October 2002. Retrieved on 18 April 2011.
  8. Clay (1975). What Did I Write?. Auckland, New Zealand: Heinemann Educational. 
  9. Whitehurst, G.J., & Lonigan, C.J. (2001). Emergent literacy: Development from prereaders to readers. In S.B. Neuman & D.K. Dickinson (Eds.), Handbook of early literacy research (pp. 11-29). Guilford Press.
  10. 10.00 10.01 10.02 10.03 10.04 10.05 10.06 10.07 10.08 10.09 10.10 10.11 Çakıroğlu (2019-01-07). "The Language Acquisition Approaches and the Development of Literacy Skills in Children". Lnternational Electronic Journal of Elementary Education 11 (2): 201–206. DOI:10.26822/iejee.2019248600. ISSN 1307-9298.  Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "Çakıroğlu 201–206" defined multiple times with different content
  11. Whitehurst (1998). "Child Development and Emergent Literacy". Child Development 69 (3): 848–872. DOI:10.1111/j.1467-8624.1998.tb06247.x. ISSN 0009-3920. PMID 9680688. 
  12. 12.0 12.1 Print Motivation. Library.loudoun.gov. Archived from the original on 2014-04-03. Retrieved on 2015-04-24.
  13. Print Motivation. Scribd.com. Archived from the original on 2010-05-21. Retrieved on 2015-04-24.
  14. Shoot for the SSTaRS Strategy. The Hanen Centre.
  15. 15.0 15.1 15.2 Emergent Literacy: Concepts about Print. George Mason University. Archived from the original on 2007-11-04.
  16. 16.00 16.01 16.02 16.03 16.04 16.05 16.06 16.07 16.08 16.09 16.10 16.11 16.12 16.13 16.14 16.15 16.16 16.17 16.18 16.19 16.20 16.21 16.22 16.23 16.24 16.25 16.26 16.27 16.28 16.29 16.30 16.31 16.32 16.33 16.34 16.35 16.36 Schwanenflugel. The psychology of reading : theory and applications. ISBN 978-1-4625-2355-9. OCLC 925779955. 
  17. 17.0 17.1 17.2 17.3 Chiu (September 2018). "The Simple View of Reading Across Development: Prediction of Grade 3 Reading Comprehension From Prekindergarten Skills". Remedial and Special Education 39 (5): 289–303. DOI:10.1177/0741932518762055. ISSN 0741-9325. 
  18. 18.00 18.01 18.02 18.03 18.04 18.05 18.06 18.07 18.08 18.09 Piasta (2018-04-19). "Young children's narrative skill: concurrent and predictive associations with emergent literacy and early word reading skills". Reading and Writing 31 (7): 1479–1498. DOI:10.1007/s11145-018-9844-7. ISSN 0922-4777. 
  19. 19.0 19.1 19.2 19.3 19.4 19.5 Fouts. Emergent Literacies: Phonological Awareness. George Mason University. Archived from the original on 4 November 2007. Retrieved on 18 April 2011.
  20. Emergent Reader Vocabulary. Archived from the original on September 3, 2006. Retrieved on April 17, 2011.
  21. Weitzman. Shoot for the SSTaRS: A Strategy for Teaching Vocabulary to Promote Emergent Literacy. The Hanen Centre. Retrieved on 18 April 2011.
  22. Phonological Awareness. Phonologicalawareness.org. Archived from the original on 2012-06-15. Retrieved on 2015-04-24.
  23. Phonological Awareness. Phonological Awareness. Archived from the original on 2012-06-15. Retrieved on 2015-04-24.
  24. Fouts. Emergent Literacy Phonological Awareness. George Mason University. Archived from the original on 4 November 2007. Retrieved on 18 April 2011.
  25. Print Awareness Activities. State.lib.la.us. Retrieved on 2015-04-24.
  26. Iantosca. Emergent Literacy Concepts About Print. George Mason University. Archived from the original on 4 November 2007. Retrieved on 18 April 2011.
  27. Narrative Skills. Library.loudoun.gov. Archived from the original on 2012-07-09. Retrieved on 2015-04-24.
  28. 28.0 28.1 28.2 28.3 Williams (2003-10-01). "Literacy through play: how families with able children support their literacy development". Early Child Development and Care 173 (5): 527–533. DOI:10.1080/0300443032000088276. ISSN 0300-4430. 
  29. 29.0 29.1 Klenk (2001-03-01). "Playing with Literacy in Preschool Classrooms". Childhood Education 77 (3): 150–157. DOI:10.1080/00094056.2001.10522150. ISSN 0009-4056. 
  30. 30.0 30.1 30.2 Gregory (December 2001). "Sisters and Brothers as Language and Literacy Teachers: Synergy between Siblings Playing and Working Together" (in en). Journal of Early Childhood Literacy 1 (3): 301–322. DOI:10.1177/14687984010013004. ISSN 1468-7984. 
  31. 31.0 31.1 31.2 31.3 31.4 31.5 Flores (September 2014). "Dynamic Bilingualism as the Norm: Envisioning a Heteroglossic Approach to Standards-Based Reform" (in en). TESOL Quarterly 48 (3): 454–479. DOI:10.1002/tesq.182. 
  32. 32.0 32.1 32.2 32.3 Karrass (2005-03-01). "Effects of shared parent–infant book reading on early language acquisition" (in en). Journal of Applied Developmental Psychology 26 (2): 133–148. DOI:10.1016/j.appdev.2004.12.003. ISSN 0193-3973. 
  33. 33.0 33.1 33.2 33.3 Hooper (January 2023). "Sing and Play Your Way to Reading: Building Emergent Literacy Skills in Infants and Toddlers Through Music" (in en). The Reading Teacher 76 (4): 451–458. DOI:10.1002/trtr.2167. ISSN 0034-0561. 
  34. 34.0 34.1 34.2 34.3 34.4 34.5 34.6 34.7 Pettitt (2021-03-01). "Adult L2 writers with emergent literacy: Writing development and pedagogical considerations" (in en). Journal of Second Language Writing 51: 100800. DOI:10.1016/j.jslw.2021.100800. ISSN 1060-3743. 
  35. 35.0 35.1 35.2 35.3 35.4 35.5 Pratt (2020-12-14). "Emergent Literacy in Spanish-Speaking Children With Developmental Language Disorder: Preliminary Findings of Delays in Comprehension- and Code-Related Skills" (in en). Journal of Speech, Language, and Hearing Research 63 (12): 4193–4207. DOI:10.1044/2020_JSLHR-19-00239. ISSN 1092-4388. PMID 33259739.