Ali Chiroma
| ụdịekere | nwoke  |
|---|---|
| ụbọchị ọmụmụ ya | 27 Febụwarị 1933 |
| Ebe ọmụmụ | Maiduguri |
| Ụbọchị ọnwụ ya | 2 Eprel 2024 |
| ọrụ ọ na-arụ | trade unionist |
Ali Chiroma OON mni</link> (27 Febrụwarị 1933 [1] – 2 Eprel 2024) bụ onye ọrụ otu ndị ọrụ Naijiria bụ onye isi oche nke Nigerian Labour Congress (NLC) site na 1984 ruo 1988. [2] Gọọmenti ndị agha mapụrụ ya n'ọkwa ahụ mgbe ọ kwụsịrị otu ahụ na 1988. N'oge Abacha, a kpọghachitere ya n'ihe gbasara ọrụ dịka naanị onye nchịkwa nke NUPENG. [2]
Ndụ na ọrụ
[dezie | dezie ebe o si]Chiroma nọrọ afọ mbụ ya na Maiduguri, Borno State. Ọ gara ụlọ akwụkwọ Elementary Yerwa na Borno Middle School (1945-1949). Ọ zụrụ azụ dị ka onye enyemaka ngalaba ahụike wee rụọ ọrụ na Jalingo na Mubi . Na 1977, ọ bụ onye isi ụlọ akwụkwọ nke teknụzụ ahụike, Maiduguri. Chiroma sonyeere otu ndị ọrụ mgbe ọ dị afọ iri na asaa ma bụrụ onye isi otu ndị ọrụ ahụike Rural na 1960. [3] N'afọ 1978, ka ejikọtachara ọtụtụ obere ndị ọrụ n'otu ụlọ ọrụ mmepụta ihe iri anọ na abụọ, Chiroma ghọrọ osote onye isi otu otu ndị ọrụ ahụike na ahụike nke Nigeria . [3] Na ọgbakọ NLC n'afọ 1981, a họpụtara ya dịka osote onyeisi otu otu ahụ. A họpụtara ya onyeisi oche na 1984, na-anọchi anya Hassan Sunmonu . [3]
Dị ka onyeisi oche, otu nnukwu ọrụ Chiroma bụ ime ka otu NLC dị n'otu dịka ọtụtụ n'ime ndị bu ya ụzọ kewara n'ime otu echiche na-adọta ya n'akụkụ dị iche iche na onye isi ala agha amalitela imetụta ụfọdụ ndị isi otu. Oge Chiroma malitere na mmalite mgbanwe ọchịchị sitere na ọchịchị onye kwuo uche ya nke ndị agha kwụsịrị na Disemba 1983. O nwere ọrụ siri ike nke ijikwa otu ahụ ebe usoro nkwụ. ghachi ụgwọ nyere ihe mere a ga-eji chụọ ndị ọrụ n'ọrụ na-agbasoghị iwu nchụpụ na ụgwọ ọrụ nke gọọmentị ndị agha ọhụrụ kwụsịrị. [4] Dịka onye isi kọmitii na-arụ ọrụ n'etiti NLC, o sokwara na ngagharị iwe gbasara mgbanwe n'ụkpụrụ ụgwọ ọnwa kacha nta na ịnakwere usoro mbinye ego IMF. N'afọ 1986, onyeisi oche ndị agha ọhụrụ tụpụtara mgbanwe na ụgwọ ọrụ kacha nta nke ga-eme ka ọnụ ọgụgụ ndị ọrụ dịkwuo elu maka ụlọ ọrụ ndị a ga-ejikọta site na iwu ahụ, mgbanwe a tụrụ aro sitere na ndị ọrụ nwere ndị ọrụ 50 gaa na ọnụ ụzọ ọhụrụ nke ndị ọrụ 500. NLC kwalitere mgbasa ozi na-agbanwe agbanwe megide mmezigharị ahụ site na iyi egwu ọgbaghara nke mba bụ nke mere ka a kwụsị atụmatụ ahụ. [5] Agbanyeghị, oge ọchịchị ya kacha mara amara maka ngagharị iwe megide mwepụ nke enyemaka mmanụ ụgbọala. [4] Nkwenye nke a structural correct program (SAP) nke President Babangida kwadoro ndị agha ahịa pụtara na a ga-ewepụ ego enyemaka maka oriri mmanụ. Ndị NLC Chiroma chịkọtara ọnụ na ndị isi steeti na-eme ngagharị iwe megide iwepụ ego enyemaka ebe Chiroma katọrọ ma na-emegide ọtụtụ ihe ndị SAP. [6] N'ọnwa Disemba 1987, a nwụchiri ndị isi NLC na gọọmentị gbakwunyere nrụgide na NLC ka ha wepụ mmegide ya megide akụkụ nke SAP. N'afọ 1988, nkewa dị n'ime NLC nyere ohere ka gọọmentị chụsasịa ndị isi ma họrọ naanị onye nchịkwa. [5]
Chiroma nwụrụ na 2 Eprel 2024, mgbe ọ dị afọ 91. [7] [8]
Edensibia
[dezie | dezie ebe o si]nyere ihe mere a ga-eji chụọ ndị ọrụ n'ọrụ na-agbasoghị iwu nchụpụ na ụgwọ ọrụ nke gọọmentị ndị agha ọhụrụ kwụsịrị. Dịkanyere ihe mere a ga-eji chụọ ndị ọrụ n'ọrụ na-agbasoghị iwu nchụpụ na ụgwọ ọrụ nke gọọmentị ndị agha ọhụrụ kwụsịrị. [9] Dịka
- ↑ Chiroma Ali
- ↑ 2.0 2.1 Agbese. "Reminiscences with Comrade Ali Chiroma", 8 October 2017. Retrieved on 12 January 2019. (in en-GB)
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Staff. "NLC hails Ali Chiroma as he turns 80", 3 March 2013. Retrieved on 12 January 2019. (in en-US)
- ↑ 4.0 4.1 adekunle. "Chiroma stood for independence of the Labour Movement", Vanguard, 19 August 2012. Retrieved on 12 January 2019. (in en-US)
- ↑ 5.0 5.1 Olukoshi (1988). "Structural adjustment and labour subordination in Nigeria: the dissolution of the Nigeria labour congress re‐visited". Journal Review of African Political Economy 15 (43): 99–111. DOI:10.1080/03056248808703795.
- ↑ LeVan (18 October 2018). The Oxford Handbook of Nigerian Politics (in en). Oxford University Press, 397. ISBN 9780192526311.
- ↑ Ex-NLC president, Ali Ciroma is dead Vanguard NGR
- ↑ Former President of NLC, Ali Ciroma dead TVC News
- ↑ adekunle. "Chiroma stood for independence of the Labour Movement", Vanguard, 19 August 2012. Retrieved on 12 January 2019. (in en-US)