Asụsụ ọhụrụ
| Ọ dị ọhụrụ | |
|---|---|
| Kresh-Aja | |
| Agbụrụ | Ọ dị ọhụrụ |
| Ebe a na-ekesa ya |
South Sudan |
| Nchịkọta asụsụ | Naịl-Sahara?
|
| Glottolog | kres1240 |
Kresh bụ obere asụsụ nke South Sudan. A na-ewere ya dịka alaka nke asụsụ Central Sudan. Boyeldieu (2010) na-ekpe ikpe na a gosighi nke a n'ụzọ na-eju afọ, [1] mana Starostin (2016) chọtara ihe akaebe doro anya, nakwa na onye ikwu ya kacha nso n'ime ezinụlọ ahụ yiri ka ọ bụ Birri.
A na-ewere Kresh n'ozuzu ya dị ka ụyọkọ asụsụ, mana ọ dịgasị iche iche. Blench (2000 ms) depụtara asụsụ Kresh ise, anọ n'ime ha (Kresh, Gbaya, Woro, na Dongo) Ethnologue gụrụ n'etiti asụsụ asaa nke Kresh / Gbaya (ma ọ bụ asatọ, na-agụ Aja). Otú ọ dị, Kresh na Gbaya bụ naanị exonym na endonym, ọ bụghị asụsụ ndị kwekọrọ ekwekọ; ha hà ka ụdị ise nke Ethnologue depụtara. Ethnologue na-ekwu na ụdị ndị ahụ anaghị aghọta ibe ha, mana na a na-aghọta Kresh-Ndogo (Gbaya-Ndogo) n'ụwa niile dị ka ụdị dị ùgwù, nakwa na a na'aghọta Naka dị ka ụdị kachasị. Blench (2000) gụnyekwara Furu (Bagero) dị ka asụsụ Kresh, ọ bụ ezie na Ethnologue kewara ya dị ka Kara.
Na mgbakwunye, ndị agbụrụ Kresh na-asụ Aja, mana ọ bụ ezie na ọ ka bụ Kresh na ụtọ asụsụ, Asụsụ Banda ndị na-enweghị njikọ emeela ka ọ ghara ịdị mma (Santandrea 1976). [1]
Asụsụ
[dezie | dezie ebe o si]Ọtụtụ ụdị Kresh anaghị aghọta ibe ha:
- Aja (Gbaya)
- Kresh kwesịrị ekwesị -- Ndogo (Gbaya) + Naka (Boro, Kpara) + Kresh-Hofra (Ngbongbo) + Woro (Orlo) (nke kachasị n'ebe ndịda).
- Dongo (nke kachasị n'ebe ugwu, nso na Kresh n'onwe ya)
Aha Gbaya, Dongo na Ndogo bụ ihe na-edoghị anya, ebe a na-ejikwa ha maka Asụsụ Ubangian na-enweghị njikọ.
E kewara Furu dị ka Kresh, mana a maara ya ugbu a dị ka Sara.
Edensibia
[dezie | dezie ebe o si]agbụrụ Kresh na-asụ Aja, mana ọ bụ ezie na ọ ka bụ Kresh na ụtọ asụsụ, Asụsụ Banda ndị na-enweghị njikọ emeela ka ọ ghara ịdị mma