Felicia Abban

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Felicia Abban
Mmádu
ụdịekerenwanyị Dezie
mba o sịGhana Dezie
aha n'asụsụ obodoFelicia Abban Dezie
Aha enyereFelicia Dezie
aha ezinụlọ yaAbban Dezie
Ụbọchị ọmụmụ ya1936 Dezie
Ebe ọmụmụSekondi-Takoradi Dezie
Ụbọchị ọnwụ ya4 Jenụwarị 2024 Dezie
Ebe ọ nwụrụAccra Dezie
nwanneKwaw Ansah, Kofi Ansah Dezie
asụsụ ọ na-asụ, na-ede ma ọ bụ were na-ebinye akaBekee Dezie
Ọrụ ọ na-arụosee foto Dezie
Ebe obibiAccra Dezie
Ebe ọrụAccra Dezie
webụsaịtịhttps://www.abbanfelicia.com/ Dezie
Felicia Abban
Born
Felicia Anash

1935
OccupationPhotographer
Years active1953 - 2013
Spouse(s)Robert Abban

Felicia Abban ( née Ansah ; amuru 1935 - 4 Jenụwarị, 2024) bu onye okachamara nwanyi mbu na-ese foto na Ghana . Ọ rụrụ ọrụ dịka onye na-ese foto maka onye isi ala Ghana mbụ, Kwame Nkrumah, ruo ọtụtụ afọ n'ime 1960s. [1] [2]

Ndụ mbido[dezie | dezie ebe o si]

A mụrụ Felicia Abban na 1935 na Western Region nke Ghana o wee tolite na obodo dị n'akụkụ oké osimiri aha ya bụ Sekondi-Takoradi . Ọ bụ nwa nke mbu n'ime ụmụ isii wee soro nzọụkwụ nna ya, JE Ansah ngwa ngwa n'ise foto wee bụrụ nwa ọrụ ya ya mgbe ọ dị afọ iri na anọ [3]

Abban gụrụ akwụkwọ n'okpuru ya afọ anọ na-esote na-arụ ọrụ aka ya na mgbe ọ dị afọ iri na asatọ, Felicia si na Takoradi kwaga Accra, bụ ebe o guzobere ụlọ ọrụ nke ya. [4] N'ime ọnwa ole na ole, o mepere azụmahịa ya, “Ms. Felicia Abban's Day and Night Quality Art Studio” n'etiti Jamestown, Accra na 1955.

Di Felicia, Robert Abban, ji ihe osise Kwame Nkrumah mee akwa ahụ na ifuru nwere maapụ Ghana maka mmemme nnwere onwe nke obodo na 1957. [5] Ụlọ ihe nkiri Abban dịkwa nso na ụlọ ihe nkiri ndị ọzọ gụnyere JK Bruce Vanderpuije's " Deo Gratias " na James Barnor's "Ever Young Studio". [3] Ha nyekwara aka na akụkọ ihe mere eme nke ndị na-ese foto Ghana n'ime oge a. Nke a bụ tupu nnwere onwe Ghana na "Deo Gratias bụ ụlọ ọrụ foto kacha ochie ka na-arụ ọrụ na Accra. Ọ bụ nna nna Tamakloe James Koblah Bruce-Vanderpuije hiwere ya na 1922, ọ nwetara aha ọma maka idekọ ihe omume ndị bụ isi na akụkọ ntolite obodo. [6] Ụlọ ihe nkiri foto James Barnor na mmalite 1950s wee weghara oge chiri anya nke ndị na-egbuke egbuke na ndị isi ndọrọ ndọrọ ọchịchị, gụnyere praịm minista mbụ nke Ghana, Kwame Nkrumah ka ọ na-akwado maka ịdị n'otu Pan-African na nnwere onwe pụọ na ọchịchị colonial. [7] Na mmalite ọrụ Abban ọ rụkwara ọrụ na Guinea Press Limited, nke a na-akpọ Ghana Times ugbu a, bụkwa ụlọ obibi akwụkwọ nke otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị Kwame Nkrumah bu Convention People's Party mgbe ọ ghọrọ onyeisi oche.

Ọrụ ịse foto[dezie | dezie ebe o si]

N'ihe dị ka afọ iri ise, ọrụ foto ya malitere mgbe ọ mụtara foto site n'aka nna ya, wee bụrụ nanị nwanyị na-amụ ihe n'oge ahụ. [1] [8] Felicia Abban bụ nwanyị mbụ na-ese foto Ghana. Otú ọ dị, ọ gara n'ihu ịghọ otu n'ime ndị na-ese foto na kọntinent a na-akwanyere ùgwù nke oge ya - nke Kwame Nkrumah na-akwụ ụgwọ nkwa onye nyocha zuru oke maka mgbanwe obodo ya. [9] A maara ya nke ọma maka eserese onwe ya, ọkachasị ndị o sere n'onwe ya tupu mmemme dịka ụzọ isi kwalite azụmaahịa ya site n'afọ 1950 ruo 1970. Abban hiwere ụlọ ọrụ ya na Accra na 1955 wee were ụmụ nwanyị ndị ọzọ dịka ndị na-amụ ọrụ. Achọpụtara ya dị ka otu n'ime ndị na-ese foto ụmụ nwanyị mbụ Ghana na-egosipụta akụkọ Afrịka dị ugbu a site na oghere. [10]

N'oge nnwere onwe nke mbụ, ihe osise ya jikwa uwe dị ka isi ngosipụta nke njirimara ya ma jiri ya mee ihe dị ka "kaadị eji akpọ oku" na gburugburu ihe ngosi nke ya. Eserese nke onwe ya yiri onyonyo akwụkwọ akụkọ ejiji nwere ihe mgbakwunye agbakwunyere n'oge a. Ihe na-agbanwe agbanwe na foto ndị a dị iche iche bụ ụzọ Abban si jiri uwe mee ka ọ pụta ìhè nke ọma bu njirimara nwanyị nke ji omenala na nke oge a na-egwuri egwu na ngwakọ nkà nke akọwara dị ka obodo mepere emepe nakwa trans-Atlantic. [11]

Ngosipụta mbụ nke ọrụ ya n'ọha bụ Nana Oforiatta Ayim chepụtara ma mebe ya na ebe ngosiputa ANO na Maachị 2017 na ụlọ ngosi ahụ nwere atụmatụ ịtụgharị ụlọ ọrụ ya ka ọ bụrụ ebe ngosi nka iji sọpụrụ ya. Ụlọ ihe ngosi nka, mgbe emechara, ga-enyere aka idobe ọrụ ya n'ihu na-eje ozi dị ka ebe iji kwado ndị na-ese ihe na-abịa. [1] Nana Oforiatta Ayim mekwara Ghana Freedom Pavilion mbụ Ghana na Venice Biennale na 2019, nke gụnyere Felicia Abban nakwa ndị nka isii ahọpụtara. Eserese Abban na ihe onyonyo onwe ya gosipụtara nwa oge n'akụkọ ihe mere eme Ghana site na anya nwanyị ya nke dọtara ọ bụghị naanị ụdị ha kamakwa àgwà ha n'oge ya. [12]

E gosikwara ọrụ Felicia Abban na ọgbakọ nke iri na abụọ nke 2019 Bamako Encounters. Nchịkọta foto nzuzo nke Abban nwere foto onwe ya tupu ọ gaa mmemme. Ọ lara ezumike nká na foto n'ihi ọrịa ogbu na nkwonkwo nke na-akawanye njọ. [2]

Ndụ ezinụlọ[dezie | dezie ebe o si]

Felicia lụrụ Robert Abban, onye mere ákwà ahụ iji mee ememe nnwere onwe Ghana na 1957 na ihe osise Kwame Nkrumah gosipụtara na okooko osisi nwere maapụ Ghana. [2] Mazị Abban bụ onye ntụzi ihe okike nke ụlọ ọrụ na-emepụta akwa na Ghana mbụ (GTMC). Ọ rụrụ ọrụ n'ịkụzi ihe nkiri seminal Kwaw Ansah, yana onye mmepụta ejiji Kofi Ansah bụ ndị abụọ bụ otu n'ime ụmụnne ya.

Ebensidee[dezie | dezie ebe o si]

  1. 1.0 1.1 1.2 Best (7 March 2017). Portraits by Ghana's First Woman Photographer. The New York Times. Retrieved on 21 September 2018.
  2. 2.0 2.1 2.2 Bowles (24 November 2016). "Dress Politics and Framing Self in Ghana: The Studio Photographs of Felicia Abban". African Arts 49 (4): 48–57. DOI:10.1162/AFAR_a_00313. ISSN 1937-2108. Retrieved on 21 September 2018. 
  3. 3.0 3.1 Felicia Abban: Behind the Scenes.
  4. Yeboah (10 September 2018). Felicia Abban: Remembering the Woman in all the Portraits. Aha! Review. Archived from the original on 2 January 2019. Retrieved on 2 January 2019.
  5. Felicia Abban; Ghana's first female photographer in whose lens was Nkrumah's mirror (11 December 2019).
  6. TELLING THE STORY: DEO GRATIAS by Billie McTernan - Art Africa Magazine.
  7. James Barnor, Ever Young (15 May 2016). Archived from the original on 27 February 2021. Retrieved on 6 April 2022.
  8. Best (2017-03-07). Portraits by Ghana's First Woman Photographer (en-US). Lens Blog. Retrieved on 2020-04-16.
  9. Felicia Abban: Behind the Scenes (de). Contemporary And. Retrieved on 2021-03-06.
  10. Davis (14 November 2017). 17 West African womxn photographers changing the world's visual language. Between 10 and 5. Archived from the original on 29 December 2018. Retrieved on 29 December 2018.
  11. Bowles (2016). "Dress Politics and Framing Self in Ghana: The Studio Photographs of Felicia Abban". African Arts 49 (4): 48–57. DOI:10.1162/AFAR_a_00313. 
  12. Meet Ghana's first female photographer in whose lens was Nkrumah's mirror (19 December 2019).