Louis Mbanefo

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Louis Mbanefo
Mmádu
ụdịekerenwoke Dezie
mba o sịNaijiria Dezie
Aha enyereLouis Dezie
Ụbọchị ọmụmụ ya13 Mee 1911 Dezie
Ebe ọmụmụOnịchạ Dezie
Ụbọchị ọnwụ ya28 Maachị 1977 Dezie
Ọrụ ọ na-arụOnye òká ikpe Dezie
ebe agụmakwụkwọMahadum nke Cambridge, University College London, King's College, Ụlọ akwụkwọ King's College, Lagos Dezie
Ihe nriteKnight Bachelor Dezie

 

  Sir Louis Nwachukwu Mbanefo (13 Mee 1911 - 28 Machị 1977) bụ onye ọka iwu mbụ si n'Ebe Ọwụwa Anyanwụ Naịjirịa.[1] A mụrụ ya na Onitsha, Eastern Nigeria, ma nweta agụmakwụkwọ ya na United Kingdom n'oge ọ bụ ihe a na-adịghị ahụkebe inwe onye agbụrụ ya na-achụso agụmakwụkwọ dị elu, obere ọzụzụ ọkachamara na ọkàiwu.

Mmụta[dezie | dezie ebe o si]

N'agbata afọ 1925 na afọ 1932, ọ gara ụlọ akwụkwọ sekọndrị Methodist Boys dị na Lagos ma mesịa gaa King's College, nke dịkwa na Lagos, nke e mere ka ọ bụrụ Eton na Harrow, ebe ọ bụ onye na-eme egwuregwu cricket na onye na-agba bọọlụ. E mechara nabata ya na Mahadum College London, ebe ọ gụrụ akwụkwọ iwu, gụsịrị akwụkwọ na Upper Second Class Honours na 1935. A kpọrọ ya ka ọ bụrụ onye ọka iwu na Middle Temple, obere oge ka ọ gụsịrị akwụkwọ na mahadum. A nabatara ya na King's College, Cambridge, ebe ọ nwetara akara ugo mmụta ọzọ na akụkọ ihe mere eme na 1937.

Ọrụ iwu[dezie | dezie ebe o si]

Mbanefo laghachiri n'ụlọ ya na Naịjirịa wee malite ọrụ n'obodo ya bụ Onitsha, onye ọka iwu mbụ e dekọrọ n'ógbè ahụ. N'ihi ọnọdụ a, ọ mepụtara omume na-aga nke ọma, na ndị ahịa sitere n'aka ndị ikwu ya bụ ndị nwere nnukwu ego nke ndị ahịa bara ọgaranya nakwa n'ihi esemokwu ala na-ebilite ugboro ugboro n'ókèala ahụ. A na-ekwu na ọ bụ ezie na agha agbụrụ edoziwo esemokwu dị otú ahụ n'oge gara aga, a na-edozi ha ugbu a n'ọgbọ egwuregwu nke ụlọ ikpe iwu site n'aka onye na-alụ ọgụ ọnwụ nke ọma - dịka Mbanefo nwere obi abụọ. Ọ ghọrọ ihe onwunwe bara uru na nkesa ọhụrụ ahụ. Ọrụ ya kpuchiri nnukwu mpaghara, ọkachasị n'Ebe Ọwụwa Anyanwụ na n'Eshia nke mba ahụ. O mere ọtụtụ ihe ngosi a ma ama n'okwu ikpe dị ịrịba ama n'ihu Ụlọikpe Ógbè, Ụlọikpe Kasị Elu na Ụlọikpe Mkpegharị Ikpe nke West Africa, akụkọ banyere ịpụta n'ihu kansụl nzuzo ka na-ejighị n'aka.

Ọrụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị[dezie | dezie ebe o si]

Mbanefo mechara banye na ndọrọ ndọrọ ọchịchị ma họpụta ya n'ime Nzukọ Ndị Omeiwu nke Ọwụwa Anyanwụ na 1950, ebe o gosipụtara onwe ya dị ka ezigbo ọkà okwu na onye omeiwu.

Ọrụ ikpe[dezie | dezie ebe o si]

Mmetụta nke ọrụ iwu siri ike na Mbanefo laghachiri mgbe naanị afọ abụọ gachara na ndọrọ ndọrọ ọchịchị. N'oge a, a kpọrọ ya na Bench, dị ka onye ọka ikpe nke Ụlọikpe Kasị Elu nke Naijiria na 1952, ebe mbụ ọ nọrọ na Warri na Mid-West nke Naijeria, ebe ọ nọdụrụ dị ka onye ikpe bi.

E mechara nyeghachi ya n'akụkụ Ọwụwa Anyanwụ dị ka Chief Justice na 1961 na 1962. O ruru n'ọkwa nke ọrụ ikpe ya mgbe a họpụtara ya na Ụlọikpe Ikpe nke Mba Nile (ICJ), dị ka onye ọka ikpe ad hoc, ọkwá ọ nọrọ ruo 1966, mgbe ọ laghachiri n'ọkwá ya dị ka Chief Justice nke Eastern Region. Nhọpụta ya na ICJ gụnyere ịnọdụ ala na South-Western Africa Cases i.e. Liberia v South Africa na Ethiopia v South Africa. Ọ nọrọ n'ụlọ ikpe ICJ ihe karịrị afọ anọ.

N'okwu dị n'etiti South Africa na Liberia na Ethiopia mkpebi nke ICJ na-atụle, bụ arịrịọ gọọmentị Ethiopia na Liberia na-etinye n'ihe gbasara ikike nke Union of South Africa nwere n'elu ndị South West Africa (usoro iwu bụ akụkụ nke Charter of the League of Nations na nke South Africa na-achịkwa ókèala na ndị ya) na kpọmkwem ma ọ bụrụ na South Africa ejirila iwu ya mee ihe n'ụzọ ziri ezi ma ọ bụ ma a ga-akatọ ya maka ịghara iji mee ihe a mee ihe n"ụzọ ziri ezi - site na ndị mmadụ kwuru.

Mkpebi ụlọ ikpe ahụ bụ na a ga-ama South Africa ikpe maka ịghara iji iwu ahụ mee ihe n'ụzọ ziri ezi. Onyinye Sir Louis Mbanefo dị mkpirikpi, dị ike ma nwee ihe ọmụma - n'ozuzu, ọnọdụ na ụkpụrụ nke usoro Mandate - ọkachasị gbasara ọrụ nchịkwa na ịkọ akụkọ nke mba na nchọpụta ya dị mkpa bụ na, ebe ọrụ nchịkwa akụkọ na nlekota kwụsịrị na mgbasa nke Njikọ Mba, ọrụ omume nke Mandate steeti gara n'ihu karịa mgbasa nke Njigide na ọrụ dị otú ahụ na-ejikọ na Union of South Africa. Nke a bụ oge dị mkpa nke ọrụ ya na ihe nketa a na-apụghị ihichapụ ehichapụ na iwu mba ụwa[2]

Ịbụ onye isi[dezie | dezie ebe o si]

N'afọ 1961, Eze Nwanyị mere ya Knight ma were utu aha nke o ji mpako zaghachi ruo ọnwụ ya: Sir Louis Mbanefo, Kt.

Agha Obodo Naịjirịa[dezie | dezie ebe o si]

Mgbe Agha Obodo Naijiria malitere, a họpụtara ya ka ọ bụrụ Chief Justice nke Biafra na Ambassador Plenipotentiary.[3] O sonyere na mkparịta ụka udo ya na Gọọmentị Naijiria ma rụọ ọrụ nke ọma maka ngwọta nke nsogbu ahụ. Ọ nọgidere na Biafra ruo na njedebe, mgbe onye ndu Biafra gbapụrụ, na-ahapụ Sir Louis na Major-General Philip Effiong ka ha mee ihe dị mma iji kwụsị agha ahụ, Major-General Philippe Effiong bịanyere aka na ntinye aka ahụ. Akụkọ ihe mere eme ga-ekpe Sir Louis na Major-General Philip Effiong ikpe dị ka ndị nwere obi ike na iguzosi ike n'ezi ihe bụ ndị kwurịtara maka njedebe nke esemokwu.[4]

Mgbe agha ahụ kwụsịrị, Sir Louis gbara arụkwaghịm na nhọpụta ya n'elu oche n'ihi ụkpụrụ, mana Gọọmentị Naịjirịa anabataghị nke a ruo oge ụfọdụ. O weputara afọ ndi ozo ya maka ọrụ ebere na ọrụ ụka, na-eje ozi n'ụzọ di iche iche dika onye isi oche nke Christian Council of Nigeria, Chancellor of the Niger Diocese - ọkwá o nwere kemgbe 1946, Onye isi oche nke Anglican Consultative Council site na 1972 na Fellow nke Mahadum London.

Sir Louis nwụrụ na 1977, n'echiche ọtụtụ ndị mmadụ na-enweghị mba ya nwere uru zuru oke nke ihe ọmụma na ikike ya dị ka onye ọka iwu na onye ọchịchị; Otú ọ dị, ihe nketa ya bụ imeghe ọnụ ụzọ maka ọtụtụ ndị ikwu ya ịchụso ọrụ na ụlọ mmanya yana ọrụ ya dị mma dị ka onye ọkàiwu na ọrụ a ma ama na bench, ọkachasị na Ụlọikpe Ikpe nke Mba Nile.

Ihe edeturu[dezie | dezie ebe o si]

E si ebe a nweta ihe odide. Onye dere ya nyere ikike imepụta ya dịka ikike GNU si dị)

Ihe odide[dezie | dezie ebe o si]