Nimbari language

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

 

Asụsụ Nimbari (nkè á na-akpọkwa Niam-Niam), nkè á na-adịghịzi asụ, bụ ónyé ọtú asụsụ Savanna. Á na-asụ yá n'ebe ùgwù Cameroon. Ethnologue (22nd ed.) depụtara obodo Badjire, Gorimbari, ná Padjara-Djabi dị ka ebe Nimbari ná ngalaba Bénoué ná Mayo-Louti.

Á na-akpọ Nimbari "G12" ná atụmatụ ezinụlọ asụsụ Adamawa nkè Joseph Greenberg.

Nkesa[dezie | dezie ebe o si]

Nimbari dị nso ná Pitoa (obodo Piitoa, ngalaba Bénoué) ná Mayo-Louti (obodo Figuil), Northern Region. Á gaghị ejikọta ìhè á na-akpọ Nyam-Nyam nke Mayo-Kébi na ihe a na'akpọ Nyam- Nyam nkè Tignère ná Galim (Adamawa Region), onye ezigbo áhà yá bụ Nizaa (ma ọ bụ Suga), nkè Mambiloid.[1]

Akụkọ ìhè méré eme na nkewa[dezie | dezie ebe o si]

Kastenholz na Kleinewillinghöfer (2012) kwụrụ ná enweghị ike ịhazi Nimbari n'ụzọ doro anya n'ihi obere data.[2] Ọ bụ áhà Fali nkè pụtara 'ndị Mbari'. Ndị na-akọwa onwé há dị kà Nimbari ugbu a na-asụ Kangou (ma ọ bụ Kaangu, Kaang), ụdị dị iche iche nkè Southern Fali, mà na-akọ áhà agbụrụ Nimbari ná ọbọdọ há, Gorimbari.[3] Kastenholz na Kleinewillinghöfer (2012) kọrọ site ná njem nlegharị ányá nkè afọ 2008 ná áhà Mbaari na-ezo áká ná inselberg (asụsụ Fal: ɡɔ́rì) n'etiti obodo Gorimbari (Gorimbaara [ɡóːrímbáːrà]). Nimbari sitere na okwu Fali bụ níí Barney__ilo____ilo____ilo__ 'ndị mmadụ/onye (niru) nke Mbaari'.

Strümpell (1922/23) kọrọ ná Nimbari bụ áhà ndị na-asụ asụsụ Niam-Niam.[4] Ná mbụ, Strümpell (1910) kpọrọ asụsụ ahụ Niam-Niam, mà dekọọ ụfọdụ data nkè àgwà á na-enyo enyo site n'aka ndị agadi na-echeta; asụsụ ahụ adịkwaghịzi n'iji ya eme ìhè kwá ụbọchị n'oge nchịkọta data.[5] Kastenholz na Kleinewillinghöfer (2012) na-ekwu na ụfọdụ ihe dị na ndepụta okwu Strümpell nwéré ihe yiri asụsụ Duru (Dii, Duupa, Dugun), yá nà Samba Leko na Kolbila rụọ n'ókè dị ala. Otú ọ dị, ọtụtụ okwu enweghị ihe doro anya yiri asụsụ Adamawa ndị ọzọ.

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

  1. (2012) in Binam Bikoi: Atlas linguistique du Cameroun (ALCAM), Atlas linguistique de l'Afrique centrale (ALAC) (in fr). Yaoundé: CERDOTOLA. ISBN 9789956796069. 
  2. Raimund Kastenholz, Ulrich Kleinewillinghöfer. 2012. Nimbari as a language name. Adamawa Languages Project.
  3. Westermann, Scott, and Annette Westermann. 2001. Sociolinguistic language survey of Nimbari ALCAM [393]. Rapid Appraisal May–June 2001, Basheo and Guider Subdivisions, Benoué and Mayo-Louti Divisions, North Province, Cameroon. Ngaoundéré: LTB Cameroon.
  4. Strümpell, F. 1922/23. 'Wörterverzeichnis der Heidensprachen des Mandaragebirges', Zeitschrift für Eingeborenensprachen 13: 47-75, 109-149.
  5. Strümpell, F. 1910. 'Vergleichendes Wörterverzeichnis der Heidensprachen Adamauas , von Hauptmann Strümpell – Garua. Mit Vorbemerkungen von Bernhard Struck – Groß-Lichterfelde', Zeitschrift für Ethnologie 3/4: 444-488.