Abubakar Olorun-Nimbe

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Abubakar Olorun-Nimbe
Mmádu
ụdịekerenwoke Dezie
Ụbọchị ọmụmụ ya1908 Dezie
Ụbọchị ọnwụ ya1975 Dezie
Ọrụ ọ na-arụphysician Dezie
ebe agụmakwụkwọUniversity of Glasgow, Ụlọ akwụkwọ King's College, Lagos, CMS Grammar School, Lagos Dezie
onye otu ndọrọ ndọrọ ọchịchịNational Council of Nigeria and the Cameroons Dezie
okpukpere chi/echiche ụwaOkpukpere Alakụba Dezie

Abubakar Ibiyinka Olorun-Nimbe (1908-1975) bụ dọkịta na onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị Naijiria bụ onye mbụ na naanị onye isi obodo Lagos. Abubakar Ibiyinka Olorun-Nimbe Nigerian Lagos[1] Ọ nọchitere anya Lagos na Kansụl Iwu.[2]

Mbido ndụ na ọrụ[dezie | dezie ebe o si]

A mụrụ Olorun-Nimbe na Lagos site na ezinụlọ Abdur-Raham na Ramotu Olorunimbe.  Nna ya bụ onye otu Herbert Macaulay's Nigerian National Democratic Party na otu obodo dị na Legọs nke a na-akpọ Egbe Ilu.  Olorun-Nimbe bidoro agụm akwụkwọ ya wee mụọ amaokwu Quran, wee gawa akwụkwọ n'ụlọ akwụkwọ praịmarị gọọmentị dị na Legọs.  Mgbe nke ahụ gasịrị, ọ gara ụlọ akwụkwọ CMS Grammar, Lagos tupu ọ gafere na King's College, Lagos.  Na 1930, ọ nwetara nnabata na Mahadum Glasgow iji mụọ ọgwụ.  Ọ gụsịrị akwụkwọ mmụta ahụike na 1938 dị ka onye dọkịta na-awa ahụ ruru eru.  Ọ laghachiri na Naijiria na Septemba 1938 wee sonye n'ọrụ colonial dịka Junior Medical Officer.  Ndị ọrụ colonial kwụsịrị nhọpụta ya n'afọ 1940 wee banye n'ọrụ nzuzo oge niile na Lagos na-eguzobe ụlọ ọgwụ Alafia.

Ọrụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị[dezie | dezie ebe o si]

Ntinye nke Olorun-Nimbe na ndọrọ ndọrọ ọchịchị malitere na 1944 mgbe a họpụtara ya dị ka onye kansụl na Lagos Town Council ma ọ bụ onye sonyere na njem njem Pan-Nigerian nke NCNC. O mekwara ntuli aka na Disemba 1945 maka Kansụl Iwu, a họpụtakwara ya na 68% nke votu, a họpụtara ya ọzọ na ntuli aka nke afọ 1947. Disemba 1945 site na ntuli aka Kansụl Iwu 1947 ntuli aka[3][3] N'otu afọ ahụ, ọ bụkwa onye otu ndị nnọchi anya NCNC na London iji mee mkpesa megide Iwu Richards nke na-arụ ọrụ na omume nke nhọpụta kama nhọpụta na nzukọ mpaghara na nke etiti.

Onye isi obodo Lagos[dezie | dezie ebe o si]

N'afọ 1950, Iwu Gọọmentị Obodo Lagos, N.17 nyere maka nhọpụta nke ndị kansụl 24 na Kansụl Obodo Lagos na maka ọnọdụ onye isi obodo Lagos ka a họpụta ya site na ndị kansụল ahụ. A họpụtara Olorun-Nimbe ka ọ bụrụ onye isi obodo mbụ nke Lagos na 1950 na onye isi nke kansụl obodo Lagos, Mbonu Ojike nyeere ya aka. Mbonu Ojike[4] Ọ nọ n'ọkwa ahụ ruo n'afọ 1953. Ọnọdụ ya dị ka onye isi obodo kpatara esemokwu n'etiti ya na Oba nke Lagos, Adeniji Adele. Oba Adeniji Adele Na 31 June 1951, n'okpuru Iwu Macpherson, e jikọtara mpaghara Lagos na mpaghara ọdịda anyanwụ maka ebumnuche nchịkwa. Iwu ahụ nyere ndị nnọchi anya ise ohere ịnọchite anya Lagos na nzukọ mpaghara na Ibadan yana ndị nnọchianya abụọ ka nzukọ mpaghara họpụta n'etiti ndị nnọchi aka a họpụtara nke Lagos ka ha nọchite anya mpaghara ahụ na Federal House of Representatives. Òtù Olorun-Nimbe bụ NCNC meriri oche ise niile dị na Lagos ma òtù ahụ kpebiri iziga Adeleke Adedoyin na Azikiwe na ndị omeiwu etiti site na Western Assembly. NCNC Na Western Assembly, Action Group nke nwere ikike nke nzukọ ahụ tụụrụ Adedoyin na Olorun-nimbe vootu dị ka ndị nnọchi anya Lagos na Federal House of Representatives na-emebi atụmatụ Azikiwe ịkwaga n'etiti. Òtù Na-eme Ihe[5] Otú ọ dị, n'adịghị ka ọnọdụ NCNC na Olorun-Nimbe nọgidere na Lagos dị ka onye isi obodo, o kpebiri ijikọta ọrụ abụọ ahụ dị ka onye ukwu na Federal House of Representative na-ajụ ịpụ n'okpuru Azikiwe, nke a hapụrụ onye ndú pati ahụ ka ọ ghara ịrụ ọrụ ọ bụla n'etiti. E mechara chụpụ Olorun-Nimbe n'òtù ahụ.

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

  1. Toyin Falola & Ann Genov (2009) Historical dictionary of Nigeria. Lanham, Scarecrow Press, p286
  2. Ojo (2019-12-24). Mayor of Lagos? (en). Medium. Retrieved on 2022-12-25.
  3. 3.0 3.1 Tekena N Tamuno (1966) Nigeria and Elective Representation 1923−1947, Heinemann, p127
  4. Falola, T., & Salm, S. J. (2003). Nigerian cities. Trenton, NJ: Africa World Press. P. 256
  5. How Awo stopped Zik from going to the centre. Vanguard (1 May 2014). Retrieved on 18 October 2015.

Àtụ:S-start

Àtụ:S-off Àtụ:S-bef Àtụ:S-ttl Àtụ:S-aft Àtụ:S-end