Jump to content

Aimé Mpane

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Aimé Mpane
Mmádu
ụdịekerenwoke Dezie
mba o sịDemocratic Republic of the Congo Dezie
Aha enyereAimé Dezie
ụbọchị ọmụmụ ya1968 Dezie
Ebe ọmụmụKinshasa Dezie
asụsụ ọ na-asụ, na-ede ma ọ bụ were na-ebinye akaFrench language Dezie
Ọrụ ọ na-arụonye ese, onye na-akpụ ihe ọkpụkpụ Dezie
Nwere ọrụ na mkpokọtaDetroit Institute of Arts, The Phillips Collection, Studio Museum in Harlem Dezie
ikike nwebiisinka dị ka onye okikeỌrụ nwebiisinka chekwara Dezie

Aimé Mpane (amụrụ 1968) bụ omenkà si Democratic Republic of the Congo (DRC) na-eke oge ya n'etiti Brussels na Kinshasa . Amụrụ n'oge ọchịchị Mobutu Sese Seko, ndụ nwata ya na DRC na arụrụala nke Eze Leopold II na ndị Belgium mere emetụtawo ọrụ ya nke ukwuu. Nkà ya na-egosikwa omenala DRC na mmekọrịta dị n'etiti Europe na Africa. A na-akpọ Mpane "otu n'ime ndị na-ese ihe kachasị mkpa sitere na Africa ruo taa" ma sonye na ihe ngosi solo na otu na Africa, Europe, na North America. Ọ na-eji adze emepụta ihe ọkpụkpụ ya ma na-arụkarị ọrụ n'abalị ma ọ bụ site na kandụl.

Ọrụ ya n'ịmepụta ihe ọkpụkpụ na Royal Museum for Central Africa, nke a na-akpọ ugbu a AfricaMuseum, iji dochie ihe oyiyi nke Leopold nke e wepụrụ n'oge nnukwu nrụzigharị kpuchiri n'ọtụtụ isiokwu. Ọrụ ya, New Breath, ma ọ bụ Burgeoning Congo, bụ iji "dozie" ihe oyiyi ịkpa ókè agbụrụ na ihe oyiyi dị na nnukwu Rotunda nke ihe ngosi nka. A nọgidere na-akatọ ya na mgbanwe ndị ọzọ e mere n'ime ụlọ ngosi ihe mgbe ochie ahụ emeghị nke ọma. A gbakwunyere ihe ọkpụkpụ nke abụọ na, na-arụ ọrụ na onye na-ese ihe na Belgium, Mpane gbakwunyere ákwà mgbochi na-agafe agafe n'ihu ihe oyiyi ahụ na ọrụ a na-akpọ RE/STORE.

Mpane bụ onye mmadụ na-agbaso ụkpụrụ nkà ihe ọmụma Ubuntu . O kwenyere na kama ịrụ ụka maka ihe ndị mere n'oge gara aga, ndị Europe na ndị Africa kwesịrị iweghachi mmekọrịta ha, ọ bụghị imeziwanye mmekọrịta ha. Otu ihe atụ nke a bụ ihe ọkpụkpụ a rụrụ n’ihu ụlọ ọrụ nnọchiteanya Belgium dị na Kinshasa nke na-egosi onye isi ojii na-ekele onye ọcha. Mpane akatọọla ngagharị nke Black Lives Matter, na-ekwu na ya ekwetaghị na atụmatụ ya.

Ndụ mbido[dezie | dezie ebe o si]

A mụrụ Mpane n'oge ọchịchị onye ọchịchị aka ike Mobutu Sese Seko, nke na-emetụta ọrụ ya nke ukwuu.

A mụrụ Aimé Mpane na 1968 na Democratic Republic of Congo (DRC) nke oge a, afọ ole na ole ka Nsogbu Kongo kwụsịrị, na n'oge ọchịchị aka ike nke ndị agha Mobutu Sese Seko . Nna ya bụ onye na-eme kabinet na onye na-ese ihe na nna nna ya na-ejikwa osisi rụọ ọrụ. [1] [2] [3] N'ụlọ akwụkwọ, a kụziiri Mpane site na akwụkwọ akụkọ ihe mere eme nke ndị mbipụta Belgium bipụtara. Akwụkwọ ndị ahụ gosipụtara Eze Leopold II, bụ onye kpatara ọnwụ nke ọtụtụ nde ụmụ amaala Congo Free State, dị ka nnukwu onye ndu. A kuziri Mpane na ndị Congo sitere na Gauls . Nke a bụ ihe mere ndị Belgium ji bụrụ ndị ọchịchị ha. [4]

Mpane kwagara Kinshasa mgbe ọ dị afọ 15. Obere oge ka ọ bịarutere, a gwara ya ka o see foto maka ọkọlọtọ na-akwalite ihe nkiri. E gosipụtara ọkọlọtọ ahụ ruo ọnwa ole na ole, nke Mpane kpọrọ ihe ngosi mbụ ya. [5] O mechara gaa ụlọ akwụkwọ na Institut Des Beaux Arts ebe ọ gụsịrị akwụkwọ na ọrụ ọkpụkpụ na 1987. O nwetara nzere bachelọ nke Fine Arts na Académie des Beaux-Arts na 1990. [6]

Na 1994, Mpane kwagara Belgium ebe ọ gara n'ihu n'akwụkwọ ya wee nweta ihe nrite mbụ ya, na nnukwu ọnụ ụlọ dị na Libramont-Chevigny . [4] Ọ chọsiri ike ịmata ihe ndị Belgium chere ala nna ya na ndị bi na ya. Ọ gara Royal Museum for Central Africa, nke a maara ugbu a dị ka AfricaMuseum, wee hụ ndị Congo na-egosi dị ka ndị obi ọjọọ na-achọ enyemaka site n'aka ndị ọcha Belgium. E kọwara eze Belgium na ndị ozi ala ọzọ dị ka ndị dike nwere obiọma. [4] N'otu oge ahụ, ọnụ ọgụgụ ọrụ ahụ masịrị ya ma nwee mmasị dị ukwuu n'ihe osise ebo Africa a na-egosi. A kụziiri ya naanị gbasara nka mgbe ọchịchị gachara na nka ọdịda anyanwụ n'ihi amụma nke Mobutu. Maka ya, Mpane nọ "n'ihu 'ezigbo' patrimony Congo." [7]

Enyere Mpane nke mbụ na asọmpi 1996 Center International des Civilizations Bantu, na-anọchite anya DRCH. O nwetara Master of Fine Arts site na École Nationale Supérieure des Arts Visuels na 2000. Ka ọ na-erule oge ahụ, ọ sonyelarị na ọtụtụ ihe ngosi otu, gụnyere ọtụtụ na Belgium na otu na Canada, na ihe ngosi solo na Belgium na DRC. [6]

Ọrụ[dezie | dezie ebe o si]

Ọrụ Mpane sitere na mmekọrịta dị n'etiti DRC na Belgium, kpọmkwem oge n'oge Congo Free State, na ụzọ ịkpa ókè agbụrụ siri rụọ ọrụ dị ukwuu na ya. Ọrụ ya na-ekwukwa banyere omenala DRC na akụkọ ihe mere eme nke mmetụta Mobutu na DRC. Mpane na-arụkarị ọrụ n'abalị ma ọ bụ site n'ìhè kandụl, na-eji adze kpụrụ ya ọrụ mmadụ . Na mgbakwunye na ọrụ ọkpụkpụ a na-ahụkarị, Mpane na-ese foto n'ime osisi, na-emepụta mgbidi mosaic, na agba. [8] A na-akpọ ya "otu n'ime ndị na-ese ihe kachasị mkpa sitere na Africa ruo taa" site na Royal Museums of Fine Arts nke Belgium na BRUZZ . [5] [9]

Otu akụkọ dị n'akwụkwọ akụkọ, Black Renaissance/Renaissance Noire, nke Ụlọ Ọrụ Na-ahụ Maka African American Affairs University nke New York bipụtara, malitere na nchịkọta nke ọrụ Mpane a:

"Ọrụ Aimé Mpané na-agụnye ihe mgbu na amara nke esemokwu ụmụ mmadụ nke na-esite na ndọrọ ndọrọ ọchịchị maara nke ọma na ịmara akụkọ ihe mere eme nke colonial Africa. Ọrụ ya na-egosi eziokwu mmekọrịta ọha na eze na nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị gbara ya gburugburu, eziokwu na-eme site n'echiche ya dị ka onye na-eme ihe nkiri nke ya. Ọgbọ nke ọrụ ya na-aga n'ihu na-enyere aka n'ichepụta echiche banyere ọdịdị mara mma na omenala nke Afrika Afrika, akụkọ ihe mere eme nke ala nna ya - Democratic Republic of Congo - na arụrụ arụ kpara n'oge narị afọ nke 19 site n'aka Eze Leopold II nke Belgium, na-aga n'ihu site na ọnwụ nke nketa. colonialism na mbibi na-esochi nke agha na ụzọ akụ na ụba na-aga n'ihu n'oge postcolonial, na-ahapụ ihe nhụjuanya dị omimi na nke dị egwu na ncheta nke ndị Congo."

2000s[dezie | dezie ebe o si]

Ihe ngosi Mpane ya na António Ole mere na National Museum of African Art na 2009.

Mgbe ọ gụsịrị akwụkwọ na 2000, Mpane sonye na ihe ngosi otu n'ime afọ ndị sochirinụ na Belgium, Monaco, France, Cuba, Germany na Senegal. Ụfọdụ n'ime ihe ngosi solo mbụ ya mere na Lubumbashi, 8th Havana Biennial, Dakar Biennale, ebe ọ meriri 2006 Jean-Paul Blachère Foundation Critics Prize, na New York City . Nke ikpeazụ, "Bach to Congo", mere na Skoto Gallery na 2007. [6] The Village Voice kwuru na ọrụ ya ji egwuregwu onyinyo na ili na-agụ "Congo-1885", n'afọ ahụ ọgbakọ Berlin weere ọnọdụ, mgbe mba Europe kpebiri ka ha ga -akpụpụta Africa maka alaeze ha. Akwụkwọ akụkọ New York Times kpọrọ ya "solo siri ike" site na Mpane, na-ahụta ọnụ ọgụgụ nke nwoke si Africa nke mejupụtara mkpisi osisi 4,652 kpamkpam. [10] A chọpụtakwara na otu n'ime ihe mere a na-ejikarị arụ ọrụ ya n'abalị bụ n'ihi ọkụ eletrik na Kinshasa, ebe Mpane bi mgbe ọ bụghị na Brussels . [10]

N'ime afọ abụọ sochirinụ, Mpane malitere izi ihe wee gosipụta ya na ihe ngosi otu na Belgium, France, na Washington, DC, na ihe ngosi solo na Belgium, Houston, na New York City. [6] Ihe ngosi na Washington, DC, "Ndị na-ese ihe na mkparịta ụka: Antonion Ole na Aimé Mpane", mere na National Museum of African Art ma tinye ọrụ nke Mpane kere n'etiti 2006 na 2008. [6] Otu akụkọ dị na The Washington Post kọwara ọ bụghị naanị ihe ọkpụkpụ ya, kama eserese, dị ka inwe "mma 3D." Ụfọdụ n'ime ọrụ ndị a nyochara gụnyere Ice On Creve na Rail, Massina 3, nke ikpeazụ aha ya bụ nke azụmahịa Kinshasa. Onye edemede ahụ kọwara ọrụ Mpane dị ka ihe ndị a: "Ihe oyiyi ihu mmadụ abụghị naanị eserese, kama ọ na-eji agụba na plywood dị ọnụ ala ọ na-arụ ọrụ - n'ọnọdụ ụfọdụ nke ukwuu nke na ọ dịghị ihe fọdụrụ ma ọ bụ oghere oghere ebe ihu. N'ọnọdụ ndị dị otú ahụ, ị gaghị ahụ onye dị n'ime ma ọlị, kama mgbidi nke eyịre na foto ahụ." [11] [12]

Afọ 2010[dezie | dezie ebe o si]

Usòrò:Mapasa by Aimé Mpane.jpg
Mpane meriri The Dorothy na Herbert Vogel Prize si The Phillips Collection na 2012 maka ọrụ ya, Mapasa .

Na mmalite-na-etiti 2010s, Mpane nwere ihe ngosi solo na Kinshasa, New York City, Brussels, San Francisco, na Mahadum Wyoming . Ihe ngosi ndị otu ya gụnyere ndị dị na New York City, Paris, Brussels, Los Angeles, Dakar, Kansas City, na San Antonio . [6] Ihe ngosi Mpane na French Cultural Center dị na Kinshasa mere n'oge na-adịghị anya tupu afọ 50th nke nnwere onwe nke DRC ma tinye ihe osise 60 na ntinye vidiyo. Na 2012, o meriri The Dorothy na Herbert Vogel Prize si The Phillips Collection, maka ọrụ ya Mapasa . [6]

N'oge ngosi ngosi solo 2013 ya na San Francisco, onye nta akụkọ maka San Francisco Chronicle gbara Mpane ajụjụ ọnụ. Ọ kọwara ihe osise Mpane dị ka ihe na-echetara Pablo Picasso, bụ onye na-akpalikarị site na nkà Africa . Na eserese ya IC. N'ịga n'ihu #65, Nike swoosh dị n'egedege ihu nwa nwoke, nke Mpane na-akọwa dị ka ihe nnọchianya nke mmegide nke Mobutu nke mmetụta Western na ụkpụrụ uwe ya. Mpane kwuru na ọrụ ya na-egosipụtakarị ndị Congo dị ka ndị chọrọ nkwanye ùgwù na igosipụta nnwere onwe ha ka ọtụtụ iri afọ nke mmegbu gasịrị. Dị ka ya si kwuo, Mpane "na-agagharị n'etiti omenala abụọ na-adịgide adịgide" na "na-adabere na njirimara na ọnya na ebe nchekwa Congo", karịsịa echiche ndị Belgium nwere maka Africa na ndị ya. [1]

Afọ 2020[dezie | dezie ebe o si]

N'afọ 2020, e nyere Mpane na onyinye onyinye nka nke Golden Afro nke Belgium. Ọ gara n'ihu na-arụ ọrụ na ihe ngosi solo na Brussels na ihe ngosi otu na New York City, Marseille, na Washington, DC [6] Solo na Brussels, "Ngwọta", bụ oge mbụ e gosipụtara onye na-ese ihe na Congo na Royal Museums of Fine. Nkà . N'oge ngosi ahụ, ndị ọrụ ụlọ ngosi ihe mgbe ochie rịọrọ Mpane ka ọ "gagharịa" ọrụ. Ọ họọrọ Peter Paul Rubens ' Nnyocha anọ nke isi nke Moor, nke akpọrọ Negros Head na mbụ . N'afọ ndị 1950, e gosipụtara eserese ahụ n'azụ nke 500 Belgian franc na Eze Leopold II n'ihu ego ahụ. [9]

N'ịkọwa nkwenye ya na nkà ihe ọmụma Ubuntu, Mpane anọwo na-akatọ ndị chọrọ ịmegharị ihe omume gara aga. O meghere ya ịmepụta ọrụ ndị e bu n'obi gosipụta oghere n'etiti ndị Europe na ndị Africa. O kere ihe ọkpụkpụ n'ihu ụlọ ọrụ nnọchiteanya Belgium na Kinshasa nke na-egosi onye isi ojii na-anabata onye ọcha. Mpane akatọọla ngagharị nke Black Lives Matter, na-ekwu na ya ekwetaghị na atụmatụ ya. N'ịchịkọta echiche ya banyere otu esi aga n'ihu gwọọ nkewa agbụrụ, Mpane kwuru na ya "maka Martin Luther King na Malcolm X." [5]

Hụkwa[dezie | dezie ebe o si]

Ntụaka[dezie | dezie ebe o si]

  1. 1.0 1.1 Chun, Kimberly. "Aimé Mpane: 'Dual Perspective' from Congo, Belgium", San Francisco Chronicle, August 14, 2013. Retrieved on November 28, 2023. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "chun" defined multiple times with different content
  2. "Aimé Mpane – Between shadow and light: sculpting and painting humanity", TL Magazine, June 30, 2018. Retrieved on November 28, 2023.
  3. The Phillips Collects: Aimé Mpane. The Phillips Collection (February 11, 2020). Archived from the original on November 26, 2023. Retrieved on November 28, 2023.
  4. 4.0 4.1 4.2 Kakissis, Joanna. "Belgian Museum Looks At Country's History Of Colonialism And Racism", NPR, September 2, 2018. Retrieved on November 28, 2023. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "kakissis" defined multiple times with different content
  5. 5.0 5.1 5.2 Peeters, Tom. "Aimé Mpane: 'I prefer Martin Luther King to Malcolm X'", BRUZZ, October 14, 2021. Retrieved on November 28, 2023. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "peeters" defined multiple times with different content
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 Aimé Mpane. Duende Art Projects. Archived from the original on November 30, 2023. Retrieved on November 28, 2023. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "duende" defined multiple times with different content
  7. (Summer 2020) "Conversation between Aimé Mpane and Maxime de Formanoir". African Arts 53 (2): 92–93. 
  8. Aimé Mpane. Haines Gallery. Archived from the original on July 12, 2023. Retrieved on November 28, 2023.
  9. 9.0 9.1 Aimé Mpane: Remedies. Royal Museums of Fine Arts of Belgium. Archived from the original on November 26, 2023. Retrieved on November 28, 2023.
  10. 10.0 10.1 Cotter, Holland. "Art in Review: Aime Mpane -- Bach to Congo", The New York Times, January 19, 2007, pp. E38. Retrieved on November 28, 2023.
  11. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named osullivan1
  12. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named osullivan2