Laila dogonyaro

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

 

laila dogonyaro
Mmádu
ụdịekerenwanyị Dezie
mba o sịNaijiria Dezie
Aha enyereLaila Dezie
Ụbọchị ọmụmụ ya10 Disemba 1944 Dezie
Ebe ọmụmụȮra Jigawa Dezie
Ụbọchị ọnwụ ya2011 Dezie
Ebe ọ nwụrụAminu Kano University Teaching Hospital Dezie
asụsụ ọ na-asụ, na-ede ma ọ bụ were na-ebinye akaBekee, Asụsụ Hausa Dezie
Ọrụ ọ na-arụactivist, Onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị Dezie
onye otu ndọrọ ndọrọ ọchịchịNational Party of Nigeria Dezie
Ụcha ime anyaagba aja aja Dezie
ụcha ntụtụ isiNtụtụ ojii Dezie

Laila Dogonyaro (10 Disemba 1944 – 28 Eprel 2011) bụ onye ndọrọndọrọ ọchịchị onye Naijiria bụ onye isi oche otu National Council of Women’s Societies site na 1993 ruo 1995. Na mmalite 1970s, ọ bụ odeakwụkwọ nke Jam'iyyar Matan Arewa, òtù na-ahụ maka ọdịmma ụmụ nwanyị.

Afọ mbụ[dezie | dezie ebe o si]

A mụrụ Laila Dogonyaro na 10 Disemba 1944 na Garun Gabas, obodo dị na Hadejia District nke Kano State (nke bụ Jigawa State ugbu a), ugwu Nigeria. A mụrụ ya site na nna Siria na nne Hausa-Fulani. Laila gara Saint Louis Primary School, Kano, wee banye n'ụlọ akwụkwọ sekọndrị Ilorin mana ọ nweghị ike ịga n'ihu agụmakwụkwọ ya n'ihi omenala Northern na agụmakwụkwọ ụmụ nwanyị. Ọ lụrụ n'oge ọ dị afọ iri na atọ, nye Alhaji Ahmed Gusau, onye meworo agadi nke na-arụ ọrụ na GB Ollivant. [1]

Ime ihe[dezie | dezie ebe o si]

Ekwuru na di Laila bu ụzọ webata ya n'okwu nkwado nke di ya nke abụọ, Ambassador MBG Dogonyaro, kwadoro nke ọma. [2] N'afọ 1963, ọ ghọrọ onye ntọala nke Jam'iyyar Matan Arewa (JMA), otu ụmụ nwanyị jikọrọ aka na NPC na-achị achị na-elekwasị anya na ọdịmma ezinụlọ dara ogbenye na mpaghara ugwu Nigeria. Otu ahụ hiwere ụlọ akwụkwọ, ụlọ ọrụ WAEC ma nyekwa nkwado maka ịhọpụta ụmụ nwanyị na mpaghara ahụ.

N'afọ 1977, Dogonyaro batara na ndọrọndọrọ ọchịchị mgbe ọ zọọrọ ntuliaka na mpaghara Tudun Wada na steeti Kaduna. Na 1979, ọ bụ onye otu National Party of Nigeria na-achị achị. N'ịbụ onye na-emerighị ntuli aka ahụ, ọ gara n'ihu na-akwado nkwado ya maka ntinye ụmụ nwanyị. N'oge na-adịghị anya, ọ bịara bụrụ onye a ma ama na mkpọsa banyere ihe metụtara ụmụaka na ụmụ nwanyị. Ejikọtara ya na ọtụtụ mmegharị nwanyị. Ọgụ ya megide ndị nna ochie na inwe mmekọahụ nyere aka gbanwee echiche banyere ụmụ nwanyị nọ na ugwu Nigeria. [3]

Site na 1985 ruo 1993, ọ bụ onye isi oche Kaduna steeti maka National Council for Women's Societies (NCWS) wee bụrụ onye isi otu n'afọ 1993. N'afọ 1998, ọ malitere nzukọ ya, Ndị isi echiche ndị inyom (WOLF). </link>[ a chọrọ nkọwa ]

Nkwanye ugwu[dezie | dezie ebe o si]

Laila Dogonyaro bụ onye enwetara ọtụtụ nkwanye ugwu na ihe nrite, nke kacha pụta ìhè bụ aha mba ofesi Officer of the Order of the Niger (OON) nke Gọọmenti etiti nyere ya n'afọ 2001 maka nkwado ya. </link>Emir nke Gumel, Alhaji Ahmed Muhammad Sani nyekwara Dogonyaro utu aha eze Garkuwar Garki ma tinye ya n'ememme sara mbara [ ], 1995, na-eme ka ọ bụrụ nwanyị mbụ na ugwu Nigeria nke e nyere omenala omenala. aha. </link>

Ụmụaka[dezie | dezie ebe o si]

Laila Dogonyaro mụrụ ụmụ isii: Mohammed Ahmed, onye ọchụnta ego; Maryam Dogonyaro, Bilkisu Dogonyaro, Amina Dogonyaro; Binta Dogonyaro, onye ọka ikpe na Abuja, na Isa Dogonyaro, onye ọrụ na-ahụ maka mpụ na-ahụ maka Economic and Financial Crimes Commission (EFCC). Binta, onye ọka ikpe, bụ onye guzobere Laila Dogonyaro Islamic Center (LDIC), Abuja. [4]

Ọnwụ[dezie | dezie ebe o si]

Laila Dogonyaro nwụrụ n'ụlọọgwụ Aminu Kano Teaching Hospital (AKTH) dị na Kano na Tọzdee, 28 Eprel 2011, ka ọ nwesịrị obere ọrịa. [5] E liri ya n'obodo ya bụ Garki dị na Jigawa State. [6] Na nkwanye ugwu, onye bụbu osote onye isi ala, Atiku Abubakar, kwuru, "Hajiya Dogonyaro guzoro ubu na ubu n'etiti ụmụ nwanyị ama ama obodo: Oriakụ Funmilayo Ransome Kuti, Oriakụ Eyo Ita na Queen Amina nke Zaria, na ndị ọzọ". O kwuru na onye omebe iwu nwụrụ anwụ bụ ihe agbamume nye ọtụtụ ụmụnwaanyị nọ na Naịjirịa nakwa na ụzọ kacha mma isi sọpụrụ ya bụ ka ndị ọzọ na-aga n'ihu n'ọchịchọ ya maka agụmakwụkwọ ụmụ nwanyị na ịchịkọta maka mmepe obodo. [7]

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

  1. Malogo. "What Life Taught Me", NBF News, May 1, 2011.
  2. Laila DogonYaro: Exit of Arewa’s female titan. Daily Trust (30 April 2011). Retrieved on 6 May 2023.
  3. Unveiling the Core of Northern Women (11 October 2020).
  4. Parents told to prioritise children education | Dailytrust. dailytrust.com. Archived from the original on 2021-07-12.
  5. Shuaib Shuaib. "Laila Dogonyaro Passes On At 67", allAfrica, 29 April 2011. Retrieved on 6 May 2023. (subscription required)
  6. Woman activist, Laila Dogonyaro laid to rest (29 April 2011).
  7. Hajiya Laila Dogonyaro was a trail blazer -Atiku - P.M. News.