Enweghị ike ịgụ na ide

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ


Enweghị ike ịgụ na ide na-arụ ọrụ na-agụnye ọgụgụ na nkà ide ihe nke na-ezughị ezu "iji jikwaa ndụ kwa ụbọchị na ọrụ ndị chọrọ nkà ịgụ ihe karịa ọkwa bụ isi". [1]A pụkwara iwere ndị na-agụ ma na-ede naanị n'asụsụ ọzọ na-abụghị asụsụ a ma ama na gburugburu ha ka ha ghara ịrụ ọrụ. [2]A na-eji amaghị akwụkwọ eme ihe tụnyere amaghị akwụkwọ n'echiche siri ike, nke pụtara enweghị ike ịgụ ma ọ bụ dee ahịrịokwu dị mfe n'asụsụ ọ bụla.

Njirimara nke Enweghị ike ịgụ na ide na-arụ ọrụ dịgasị iche site n'otu ọdịbendị gaa na nke ọzọ, dịka ọdịbendị ụfọdụ chọrọ nkà ịgụ na ide ihe dị elu karịa ndị ọzọ. N'asụsụ ndị nwere mkpụrụ okwu fonem, enwere ike ịkọwa amaghị akwụkwọ dị ka ịgụ akwụkwọ nke ọma maka iji ya mee ihe, enweghị ike iji akwụkwọ ọkọwa okwu na akwụkwọ ntuziaka edere ede, na ihe ndị ọzọ. Nnyocha nke mmekọrịta mmadụ na ibe ya egosila na mba ndị nwere ọkwa dị ala nke amaghị akwụkwọ n'etiti ndị toro eto ha na-abụkarị ndị nwere ọkwa kachasị elu nke mmụta sayensị n'etiti obere ọkwa nke ndị na-eto eto na-eru nso na njedebe nke ọmụmụ agụmakwụkwọ ha. Akwụkwọ ozi a na-egosi na ikike ụlọ akwụkwọ nwere iji hụ na ụmụ akwụkwọ na-enweta agụmakwụkwọ a chọrọ iji ghọta ederede na akwụkwọ ndị metụtara ụmụ amaala ruru eru na-enye aka na ọkwa agụmakwụkwọ obodo.

Ọkwa agụm nwere ikike ike zuo oke iji mee ka onye ọrụ na-agụ akwụkwọ n'ime ime obodo nke obodo na-emepe ụzọ nwere ike iru eru dị ka agụghị akwụkwọ na-arụ ọrụ n'ime obodo mepere nke obodo nwere nkà na ẹzu. Na mba ndị mepere emepe, ọkwa nke ịgụ na ide nke onye ọ bụla na-adabere na ọkwa ego a na-enweta ma na-adabaghị n'ihe ize ndụ nke ime ụdị mpụ ụfọdụ. Na Russia, ebe ihe karịrị pasent 99 nke ndị bi na ya bụ ndị gụrụ akwụkwọ, naanị otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ndị gụsịrị akwụkwọ n'ụlọ akwụkwọ sekọndrị nwere ike ịghọta ọdịnaya nke ederede sayensị na nke edemede, dị ka nnyocha 2015 si kwuo. Ngalaba agụmakwụkwọ nke gọọmentị UK kọrọ na 2006 na 47% nke ụmụaka nọ n'ụlọ akwụkwọ hapụrụ ụlọ akwụkwọ mgbe ha dị afọ 16 n'enwetaghị ọkwa dị mkpa na mgbakọ na mwepụ na-arụ ọrụ, na 42% enweghị ike iru ọkwa dị mkpa nke Bekee na-arụkọ ọrụ. Kwa afọ, ụmụ akwụkwọ 100,000 na-ahapụ ụlọ akwụkwọ na-amaghị akwụkwọ na UK. Na United States, dị ka magazin Business si kwuo, e mere atụmatụ na nde mmadụ iri na ise na-amaghị akwụkwọ nwere ọrụ na mmalite narị afọ nke iri abụọ na otu. Dị ka National Center for Educational Statistics na United States si kwuo:

    • Ihe dị ka 70% nke ndị okenye nọ na usoro ụlọ mkpọrọ US na-agụ na ma ọ bụ n'okpuru ọkwa nke anọ, dị ka 2003 National Adult Literacy Survey si kwuo, na-ekwu na "njikọ dị n'etiti ọdịda agụmakwụkwọ na mpụ, ime ihe ike na mpụ na-agbakọta na ọdịda ịgụ akwụkwọ".[3]
    • 85% nke ndị mkpọrọ US na-eto eto amaghị akwụkwọ[4]
    • 43% nke ndị okenye nọ n'ọkwa kachasị ala nke ịgụ na ide bi n'okpuru akara ịda ogbenye, ma e jiri ya tụnyere 4% nke ndị nwere ọkwa kachasị elu nke ịgụ na ede.[4]

National Center for Education Statistics na-enye nkọwa zuru ezu. [5]A na-ekewa ịgụ na ide n'ime akụkụ atọ: okwu, akwụkwọ, na ọgụgụ isi. Akụkụ ọ bụla nwere ọkwa anọ: n'okpuru isi, isi, etiti, na ọkachamara. Maka ịgụ na ide, dịka ọmụmaatụ, ọkwa dị n'okpuru nke ịgụ na ide pụtara na mmadụ nwere ike ile anya na obere ederede iji nweta obere ihe ọmụma na-enweghị mgbagwoju anya, ebe onye nọ n'okpuru isi na ịgụ na ide ga-enwe ike ime mgbakwunye dị mfe. Na US, 14% nke ndị okenye nọ na "n'okpuru" ọkwa maka ịgụ na ide; 12% nọ na "okpuru" ọkwa iji dee, na 22% nọ na ọkwa ahụ maka ịgụ na ede. Naanị 13% nke ndị bi na ya maara nke ọma na nke ọ bụla n'ime mpaghara atọ a - nwere ike iji tụnyere echiche na nchịkọta akụkọ abụọ; kọwaa tebụl gbasara ọbara mgbali elu, afọ, na mmega ahụ; ma ọ bụ gbakọọ ma jiri ọnụahịa kwa ounce nke ihe oriri tụnyere.

Nnyocha Literacy n'olu, nke Northeast Institute bipụtara na 2001, chọpụtara na mfu azụmaahịa a na-ekwu na ọ bụ ụkọ nkà na-abanye n'ọtụtụ ijeri dollar kwa afọ n'ihi obere mmepụta ihe, njehie, na ihe mberede a na-akọwa na amaghị akwụkwọ. Ndị American Council of Life Insurers kọrọ na 75% nke ụlọ ọrụ Fortune 500 na-enye ụfọdụ ọzụzụ maka ndị ọrụ ha. As of 2003, nde iri atọ (14% nke ndị okenye) enweghị ike ịrụ ọrụ agụmakwụkwọ dị mfe na kwa ụbọchị..[6]

Nkọwa UNESCO[dezie | dezie ebe o si]

amaghị akwụkwọ, yana Enweghị ike ịgụ na ide na nnọkọ nke 20 nke UNESCO na 1978 dị ka ndị a:

  1. ↑ Schlechty (2004-04-27). Shaking Up the Schoolhouse: How to Support and Sustain Educational Innovation, Ch. 1, Introduction. Catdir.loc.gov. ISBN 978-0787972134. 
  2. ↑ Haumba (2014). Deepening Functional Adult Literacy for Social-economic transformation in Uganda. Makerere University Library: SCECSAL. 
  3. ↑ Pate. "Early elementary reading skills can impact future success. How to help your child", Salem Statesman Journal, 29 June 2022. Retrieved on 11 August 2022.
  4. ↑ 4.0 4.1 The Health Literacy of America's Adults. United States Department of Education (2006). Retrieved on 23 February 2010.
  5. ↑ National Assessment of Adult Literacy (NAAL) – Data Files from the 2003 National Assessment of Adult Literacy. Nces.ed.gov. Retrieved on 2014-06-10.
  6. ↑ National Assessment of Adult Literacy (NAAL) – Demographics – Overall. Nces.ed.gov. Retrieved on 2014-06-10.

Hụkwa[dezie | dezie ebe o si]

Edensibia[dezie | dezie ebe o si]

Ewepụtara na https://ig.wikipedia.org/w/index.php?title=Enweghị_ike_ịgụ_na_ide&oldid=133093